Source

procesbeschrijving Source

Vooraf:
Je wordt gevraagd een formulier in te vullen en te ondertekenen met daarin een heleboel persoonlijke gegevens en achtergronden, en ook wat er allemaal wel en niet loopt in je leven.
Op het einde van het formulier staan een aantal vragen of je in therapie bent, of ooit bent geweest, of je medicatie hebt of hebt gehad, en of je ooit in een psychiatrische inrichting hebt gezeten. Als je op het moment van inschrijving in therapie bent, wordt je verzocht om een brief van je therapeut in te leveren.
Van enige verdere screening of controle is verder geen sprake. Stel dat je op dit punt gevoelig bent, en dat niet weet, dan heeft ook de Essence dat niet in de gaten.

Dag 1, woensdag - Start: plm. 18.00 uur

De avond begint met een lange periode dat iedereen stilzit en er niets gezegd wordt. In de zaal heerst een vervreemdende stilte. Niemand zegt iets, niemand beweegt.Als je drugs gebruikt hebt, steek je hand op”, “Als je ooit geweld gepleegd hebt, steek je hand op!”, “Als je ooit veroordeeld bent voor een misdrijf, steek je hand op!”. Met handopsteken bevestig je dan dat dit zo is, waar de hele groep bij zit.

Daarna volgt een voorstellingsrondje. Om de beurt staat iedere trainee voor de trainer en de groep. Je vertelt je naam, leeftijd, wat je uit de training wilt halen, en wat je tegenhoudt in je leven. De trainer begint direct met kritisch, neerbuigend commentaar op wat je vertelt. En als je zegt dat je “meer open”, “meer vastberaden” of iets anders “meer” wilt zijn, wordt er net zo lang doorgezaagd totdat je zegt dat je “100 % open”, “100 % vastberaden” of iets anders “100 %” wilt zijn. Andere mensen worden op een andere manier doorgezaagd. Dit ritueel kan even duren.

Dan volgt de keuze van een buddy. Je krijgt de instructie iemand te kiezen waarbij je je NIET op je gemakt voelt. Liefst iemand waartegen je dus duidelijk weerstand hebt.

Daarna volgt een ritueel waarbij iedereen een tweede tag krijgt van de trainer. De teksten daarop zijn niet erg bemoedigend: “Ik ben bitter” of “Ik ben mislukt” of “Ik ben zielig” of… Die tags mag je overigens niet mee naar buiten nemen, dat zou te veel verkeerde aandacht trekken.

Daarna volgt het eerste grote nummer: het NEGATIEVE FEEDBACK PROCES.
Om beurten wordt iedereen voor een klein groepje gezet, en mag iedereen zijn negatieve dingen tegen je zeggen. Uitgelezen mogelijkheid om vooroordelen en persoonlijke afkeer te ventileren tegen een ander. De ontvanger mag niets terug zeggen, en kan pas terug in de groep als hij / zij gezegd heeft: “Bedankt dat je een echte vriend was, en dat je me de waarheid verteld hebt”.
Je krijgt dus nogal wat op je af.

Diep in de nacht mag je dan naar huis, of naar je logeeradres. Je krijgt nog een flinke bult huiswerk mee, veel schrijfwerk dus. En ook de opdracht om je schrift uniek herkenbaar te maken, en wel op zo’n manier dat het “waardig” is. Je moet ook je buddy minstens twee keer bellen voor het begin van de training.

Dag 2, donderdag - Start: plm. 17.00 uur

Er wordt begonnen met de huiswerkcheck. De meeste mensen hebben het dus niet gedaan, of niet helemaal. Om de beurt wordt iedereen doorgezaagd en afgebrand door de trainer: wat heb je precies niet gedaan (je moet dan de vragen die je niet hebt gedaan precies uitspellen), is daar een reden voor (meestal is die er dus niet), en in de meeste gevallen krijg je als afsluitend commentaar van de trainer “Gebeurt het wel vaker in je leven dat …”.
Stel dat je het huiswerk WEL af hebt, uitzondering dus, dan verzinnen ze wel iets anders, b.v. “Waarom ben jij zo bang om fouten te maken?”. Het is dus niet snel goed.
Van mensen die hun schrift niet uniek herkenbaar hebben gemaakt, wordt de schriften afgenomen en door elkaar op de grond gegooid met als commentaar “Hoe denk je in een levensbedreigende situatie je schrift tussen alle andere terug te kunnen vinden?!”.

Later op de avond volgt een erg zwaar proces: het LIFEBOAT-PROCES.
Denkbeeldig, in een schemerige zaal met gedimd licht, ga je op cruise. Een heerlijk, paradijselijk beeld. Dan komt er ineens een scheepsramp. Het schip waarop je zit, is zinkende, en er zijn maar een paar plaatsen op de reddingsboten. In eerste instantie mag de groep zelf oplossen wie er in de reddingsboot gaat, en wie ten dode is opgeschreven. Dat wordt dus chaos. De trainer grijpt dan in.

Iedereen gaat in een kring staan. Iedereen krijgt 5 lucifers (het aantal plaatsen in de denkbeeldige reddingsboot). Eén voor één gaat iedereen de andere groepsleden af. Als je de persoon voor je een plaats in de reddingsboot gunt, geef je die een lucifer. De ontvanger roept dan heel hard: “Ik leef!!!”. Als je de persoon die plaats niet gunt, zeg je tegen die persoon: “Je bent dood”. Zijn je lucifers op, dan kun je alleen maar tegen iemand zeggen dat hij / zij dus dood is. Als je minder eerlijk bent, kun je ook de lucifers voor jezelf houden…

Als dit uitdelen is afgewerkt, mag iedereen opstaan die nog 0 lucifers heeft (ze dus allemaal weggegeven heeft). Daarna de mensen die nog 1 lucifer hebben (vaak mensen die er zelf één gehouden hebben). Dat gaat zo door totdat de 5 mensen met de meeste lucifers een plaats krijgen in de reddingsboot. De rest mag, in overdrachtelijke zin, verdrinken.
Voor vrijwel iedere Source-ganger is dit een moment van diepe emoties. Voor al de mensen die mogen verdrinken, al is het dan overdrachtelijk. Voor al de mensen die alles hebben weggegeven en niets terug hebben gekregen. Maar in veel gevallen ook voor de mensen die een plek in de reddingsboot hebben gekregen: waarom ik wel en zij niet?!

De pauze die erop volgt, is geen leuke periode in de training. Emoties kunnen dan hoog oplopen. Veel trainees slapen de nacht erop erg slecht, of gewoonweg niet.
Het zal duidelijk zijn dat het een soort populariteitsverkiezing is.

Je krijgt als opdracht weer een hoop huiswerk mee (weer veel schrijfwerk dus). Verder moet je de volgende dag gekleed komen in totaal iets anders dan wat je normaal draagt. Verder moet je badkleding meebrengen. Als je dan toevallig net logeert ver van huis af…En het is dan al midden in de nacht als je deze opdracht krijgt…

Dag 3, vrijdag - Start: plm. 17.00 uur

De vrijdagmorgen is voor vrijwel iedereen een groot dieptepunt in de Source. Dit is een ogenblik dat vrijwel iedereen er compleet doorheen zit. Veel hangt nu af van de onderlinge groepsband. Heb je een buddy die je niet uitstaat, denk aan de opdracht van de eerste dag, dan mag je hopen dat andere groepsleden je opvangen. Anders is het zwaar. Veel mensen hebben dan slecht of niet geslapen. De kans op afhaken op dit moment is groot. Als je in je wanhoop probeert de Essence te bereiken, weer ervan verzekerd dat je GEEN antwoord krijgt.

Grappig is te zien in wat voor “andere” outfits mensen allemaal komen. Mensen, normaal slordig gekleed, die ineens in pak met stropdas komen. Mensen die ineens er heel frivool bijlopen, of juist heel verzorgd, of juist heel slordig, in een cowboy-outfit, of…
De behandeling door de trainer is overigens nog steeds erg hard. Als je niet opschiet, word je opgejaagd en afgeblaft.

Dan volgt het SAMURAI-PROCES.
De trainees worden opgedeeld in twee groepen. Ieder daarvan krijgt een leider. Er wordt gespeeld of twee Samurai-facties op leven en dood met elkaar in gevecht gaan. Het is overigens nep: een hoop toneel, veel lichteffecten, veel smink en theater (als drama-opvoering overigens best goed uitgevoerd). Je vecht man tegen man in een schijngevecht (geen lichamelijk contact, wel een heel vreemde beweging die je al heel snel op moet pakken, doe het fout en je bent al direct “dood”). Op basis van volstrekt onduidelijke criteria win je of verlies je. Verlies je, dan ben je “dood”, en moet je op de grond gaan liggen achterin bij de “lijken”. Als alle “soldaten” van een partij “dood” zijn, mag de aanvoerder in de ring. Is hij dood, dan heeft de andere partij gewonnen. Dan volgt een muziekstuk, waarin een Engels koor een hymne zingt ter ere van de gevallenen. Je hebt dus voor kanonvoer mogen spelen.

Dan volgt het AGRESSIE-PROCES.
Met een riem met een balletje erin mag je dan op de grond slaan en jezelf opzwepen tot woede. Liefst totdat je een doorbraak krijgt naar je gevoelens.

Daarna volgt het GEHEIMEN-PROCES.
Iedereen krijgt hier de kans om geheimen te vertellen die hij of zij heeft, om op die manier daar geen last meer van te hebben (aldus de trainer). Dat gebeurt in groepsverband, dus alles wat je zegt weet de hele groep nu.SEX-FEEDBACKPARADE.
Iedereen moet in badkleding verschijnen, zo bloot mogelijk. Er wordt een grote cirkel gevormd, en iedereen maakt om beurten een rondje langs de hele groep. Je krijgt van ieder groepslid dan voor je sex-appeal een “Ja” of een “Nee”. Als het rondje af is, mag je jezelf in de spiegel bekijken. Je krijgt dan soms wat extra commentaar van de trainer, en dat is soms zelfs bemoedigend.

Daarna volgt een lange avond waarbij iedereen wordt toegewerkt naar mijn CONTRACT. Dat is een soort van vervangende overtuiging waar je verder mee moet, en die komt voor de tweede tag die je op de eerste dag hebt gekregen. Het is vormgegeven als een soort Ren-je-Rot.
Op het teken van de trainer mag iedereen naar het bord rennen en zijn contract er neer zetten. Dringen dus, en voorkruipen. Meestal mag je eerst tig keer weer gaan zitten nadat je het weer eens geprobeerd hebt, met weinig bemoedigend commentaar van de trainer. Op een bepaald moment gaat die trainer, onduidelijk op basis van welk criterium, je ineens toehelpen naar je contract. Dat moet de basisovertuiging worden voor de rest van je leven, of in ieder geval een deel ervan. Het is een soort herprogrammering, of poging daartoe. Je contract kan zijn: “Ik ben goed”, “Ik leef”, “Ik ben vrij”, enz. enz. Positief geformuleerd dus, en dan vooral 100 % en zonder twijfel of wat dan ook. Eer je daar bent kan het wel even duren.
Ben je dan eindelijk zo ver dat je bij je contract bent, dan wordt een stukje muziek afgespeeld dat voor jou is uitgekozen door de trainer. Dat moet voortaan je “lijflied” zijn. Je wordt letterlijk op handen gedragen in een soort van triomftocht.

Weer diep in de nacht, mag je naar huis. Weer een hoop schrijfwerk. En je krijgt de artiest mee die je de dag daarop moet gaan spelen. Je mag dan snel even de muziek en de outfit regelen. De trainer maakt uit wie jij gaat doen. Geen inspraak dus, ook geen duidelijke onderbouwing.

Dag 4, zaterdag - Start: plm. 10.00 uur

De dag begint met een sharing.

In de middag is het <b.GEVER-NEMER-proces.
Iedereen zit weer in een kring. Iedereen mag om de beurt weer voor de andere trainees gaan staan. Je krijgt dan een stem als “gever” of “nemer”. In feite is dit dus een soort populariteitsverkiezing.

Dan wordt nagegaan wie de meeste stemmen als “nemer” heeft. Dat gebeurt voor de groep. Degene die de meeste nemer-stemmen heeft, wordt voor de groep gezet. Die persoon wordt gevraagd of hij / zij het proces wil ondergaan. Die persoon krijgt verder geen enkele toelichting wat er gaat gebeuren, en moet dus “Ja” of “Nee” zeggen zonder te weten waarop. Je staat dan voor de groep. Dan “nee” zeggen is dan in wezen een afgang. De sociale druk om “ja” te zeggen is enorm groot. Het is in wezen een val.

Na dit “ja” mag ieder groepslid degene die voor de groep staat gaan vertellen waarom hij / zij die persoon een nemer vindt. De “nemer” mag dan niet antwoorden. Dat gaat een hele tijd zo door, en de “nemer” krijgt dan alle vuilnisbakken van de groep over zich heen. Dat ontaardt in het uitkuren van de projecties van alle groepsleden op degene die de pech heeft de “nemer” te zijn. Die kan zich dus niet verweren, en wordt door de trainer de mond gesnoerd als hij ertegenin gaat.
Als de “nemer” geluk heeft, gaan sommige trainees inzien wat ze aan het doen zijn, en proberen te helpen, of nemen het zelfs op voor de “nemer”. Als de “nemer” de pech heeft met iemand in de groep overhoop te liggen, dan kan die persoon in dit proces zijn / haar kans schoon zien de situatie te misbruiken om de “nemer” extra af te branden.
Dit proces kan lang duren, en is voor de “nemer” een hel. Het eindigt pas als hij / zij breekt en in huilen uitbarst. Dan wordt hij in de armen genomen, geknuffeld en getroost. Tenminste door degenen die begrijpen wat ze aan het doen zijn geweest. Die zijn er gelukkig wel, en begrijpen dat ze zelf nemer zijn op hun manier. De “nemer” mag dan eindelijk zijn verhaal vertellen. Vaak is dat een verhaal van sociaal isolement, pijn, pesterijen en vernederingen.

Echt uniek is dit proces overigens niet. Het is afgeleid van de Synanon Encounter. Dit is een techniek waarbij drugsverslaafden in een verder volstrekt veilige omgeving compleet worden afgebrand en stukgemaakt. Als ze dan breken, worden ze in de groep opgenomen.
Het is bedoeld om het sociale isolement van deze mensen te breken. De techniek staat bekend als erg riskant, zelfs in een volstrekt veilige groep (en dat laatste is een erg belangrijke voorwaarde bij een techniek die zich erg goed leent voor misbruik door deze of gene). De instelling die het toepaste, is uiteindelijk een soort van sekte geworden. Bij een Source wordt het proces in wezen afgeraffeld.

Het zal duidelijk zijn dat mensen die moeite hebben met contacten leggen of introvert zijn ernstig risico lopen tegen de meeste stemmen als “nemer” op te lopen. Vaak zijn dit mensen met een verleden van pesterijen, of een onveilige thuissituatie. Als iemand slecht in de groep ligt, dan helpt dat ook niet echt meer om de “nemer”-stemmen te ontlopen. En als de “nemer” vijanden in de groep heeft, zien die natuurlijk hun kans schoon. Niemand houdt hen dan tegen. Het is al meerdere keren voorgekomen dat achteraf tussen groepsleden nog heibel optrad.

De volgende ochtend houdt de trainer nog een praatje over dit proces. Hij zegt dan dat de “nemer” door het ondergaan van het proces een “gever” werd. Veel mensen die niet voor de groep stonden, geven aan zich ernstig bezwaard te voelen na afloop over hun rol in het proces.

De avond staat in het teken van het POPSTERREN-proces. Weer eenzelfde soort proces als bij het contract schrijven, maar dit keer is degene die het hoogste springt degene die zijn act mag doen. Dat bepaalt de trainer, en hoe die dat bepaalt in zo’n grote groep is onduidelijk.
Wie buiten zijn gezichtsveld staat, zal niet snel aan bod komen. Ben je aan de beurt, dan mag je act doen. Je mag dan voor de artiest spelen die je de avond van tevoren kreeg toegewezen: Charly Chaplin, Kate Bush, Bruce Springsteen, of… Je krijgt dan veel applaus, en opnieuw word je dan in triomf letterlijk op handen gedragen door de hele zaal heen. Een zee van positiviteit, de ervaring een held te zijn, en ook de druk van wanneer je eindelijk mag en of je het wel goed doet.

Bij afloop weer huiswerk, nog steeds veel schrijfwerk, maar dit keer moet het positief zijn: je mag alleen maar zegeningen opschrijven van je Source. Je mag verder mensen gaan bellen voor de afsluiting op zondag. Midden in de nacht, dan wel te verstaan.

Dag 5, zondag - Start: plm. 10.00 uur

Op de vijfde dag ben je geradbraakt. Hoogtepunt van de dag is dan de SOURCE-WALK.
Je mag dan de stad in, of een andere plaats waar veel andere mensen komen, om met wildvreemden je diepste geheimen te gaan delen. In Nederland zal dat meestal Nijmegen of Amsterdam zijn. Na zoveel trainingen weten behoorlijk veel mensen inmiddels wel dat er mensen zoals jij periodiek rondlopen, al zullen ze het fijne niet weten. De reacties zijn vaak toch wat afhoudend.

Op het eind van de middag is de afsluiting. Je gaat dan voor je contract staan (affiche met de tekst erop), en er volgen nog wat afsluitende rituelen tussen trainees, trainer en team (veel omhelzingswerk). Daarna komen de gasten binnen om je af te halen. Het is dan gezellig. Als alles goed is gegaan, zit je nu in een hausse. Als alles goed is gegaan heb je een nieuwe basisovertuiging ingeprogammeerd gekregen waar je in je leven mee verder kunt. Het is vooral dat idee, die indoctrinatie. Concrete vaardigheden leer je dus niet in een Source.

Je krijgt je lijfliedje op DVD mee, en een tekening en een lijfgedicht. Die zijn door de trainer of zijn team gemaakt. Die moeten je verder op weg helpen in je leven.

later toegevoegd: Beste Lezers, zoals jullie weten hebben wij de afgelopen jaren zeer regelmatig en overvloedig gepubliceerd over verschillende "awareness-trainingen" zoals deze onder andere worden verzorgd door Landmark, CSA en Essence. Essence Trainingen Amsterdam B.V. en Essence Trainingen Nijmegen B.V. alsmede een van haar bestuurders en trainersYiftach Sagiv hebben ons naar aanleiding van de artikelen "Samen op weg naar verlichting", "Een Source traininkje", "In een lang weekend naar verlichting" (engelse versie "in a long week-end to enlightment") en "tools for life" waarvan de laatste drie eveneens zijn gepubliceerd in Kleintje Muurkrant respectievelijk in nummer 429, 431 en 432 gesommeerd deze publicaties te verwijderen en te rectificeren op straffe van dwangsommen. De publicaties zouden een omvangrijke stroom laster, leugens en verdachtmakingen omvatten en zouden onrechtmatig zijn jegens Essence en Sagiv. Wij zijn helaas weer in Kort Geding gedagvaard, er wordt zelfs gedreigd met gijzeling van de bestuursleden van De Stelling. Naar onze stellige overtuiging laten wij simpelweg getuigen aan het woord die negatieve en ook positieve ervaringen (zie de reacties onder de artikelen) hebben opgedaan tijdens en na die Essence-trainingen, zoals we dat al jaren doen met vergelijkbare organisaties zoals Landmark en CSA. Wij hebben Essence en Sagiv ter voorkoming van een kort geding de mogelijkheid geboden om schriftelijk te reageren op de door ons gepubliceerde artikelen waarbij is aangegeven dat de schriftelijke reacties zonodig in een ander lettertype, in een grijs kader en in de directe nabijheid van onze artikelen gepubliceerd zullen worden zonder redactioneel commentaar van onze zijde. Helaas willen Essence en Sagiv dit niet, wij betreuren dat. Volgende week vrijdag 17 oktober 2008 om 09.30 uur dient in DenBosch het Kort Geding van Essence BV Amsterdam en Essence Nijmegen BV en Sagiv tegen De Stelling / Kleintje Muurkrant. Als je wilt komen kijken dan ben je welkom in het Paleis van Justitie te 's-Hertogenbosch, vlakbij het NS-station. Tot ziens en stay tuned...