Ingezonden brief

Intermediair 26 februari 1998
R. Singelenberg, Utrecht

Landmark

De persoonlijke groei-cursus van Landmark kan mensen psychisch beschadigen, schrijven Evert de Vos en Mans Kuipers (Intermediair, 12 februari 1998)

Ik ben zeker geen fan van clubs als Landmark, maar een nuancering bij het stuk van Kuipers en De Vos lijkt me op zijn plaats. Volgens de in het artikel aangehaalde psychiater Henneman zijn in de vakliteratuur genoeg gevallen bekend van ongelukken bij dit soort sessies. Deze uitspraak en de uitlatingen van andere critici suggereren een oorzakelijk relatie tussen de methodiek van dergelijke organisaties en het spontane optreden van psychische stoornissen onder de deelnemers. Uit drie artikelen die de gerenommeerde 'American Journal of Psychiatry' zo'n twintig jaar geleden wijdde aan een voorloper van Landmark, waar het er aanzienlijk onstuimiger aan toeging, komt naar voren dat dit causale verband allerminst kan worden aangetoond.
Het geringe aantal nadelige effecten die de onderzoekers toen hebben waargenomen - die overigens van vrij korte duur waren - meenden zij te moeten toeschrijven aan de specifieke psychische predispositie van de deelnemers, en niet louter aan hetgeen zich in de sessies afspeelde. Het is ook niet voor niets dat Landmark de deelnemers vooraf screent op hun psychisch welbevinden. Deze onderzoeksresultaten doen weliswaar gedateerd aan, maar er zijn voor zover mij bekend geen klinische studies verricht naar de effecten van Landmark.
Tot dan is enige terughoudendheid met betrekking tot het wijzen op de eventuele gevaren wenselijk.

R. Singelenberg, Utrecht