Het Maatschappelijk Onverstand (018)
De zelf-lerende leugen van AI
‘Zelf-lerende kunstmatige intelligentie’ is zo’n vanzelfsprekende formulering geworden, dat je zou denken dat de seculiere wetenschap de heilige graal heeft gevonden. Een wetenschappelijke paus als plaatsvervanger van de Big Bang, verkondigt het opperste woord van waarheid: ‘Kunstmatige intelligentie zal de mens in intelligentie en kennis overvleugelen!’ Aldus de wetenschappelijk paus die graag anoniem wil blijven, en zonder aarzelen de verkondiging van de blijde boodschap, de leugen van de zelflerende kunstmatige intelligentie, graag overlaat aan de haast ontelbare vrome gelovigen die zonder zelfstandig nadenken, diep verwonderd in koor, ‘@amen’ zingen.
Wie de uitleg bekijkt over Google’s deep learning, bekruipt het onaangename gevoel dat wij als brave hersenloze schapen alles moeten slikken wat ons wordt voorgeschoteld. ‘Het programma leert zichzelf, er is geen basis structuur formaat.’ Ooh echt waar, software werkt zonder programmering uit zichzelf door imiteren van menselijke neural-networking imitation, echt waar?
De voorbeelden en uitleg verwijzen naar het zogenoemde superloop-principe, lees: ontelbare herhalende acties in een massieve database. Het basis principe is eenvoudig, om een filosofische formulering te gebruiken: je programmeert positieve resultaten als waar en negatieve resultaten als onwaar. Door deze twee uitkomsten, door talloze variaties en herhalingen te optimaliseren, vergaar je automatisch een grote database van positieve en negatieve uitkomsten. (Massive database is the rocket fuel for AI").
De AI wetenschapper Kai-Fu Lee gaat nog een stap verder, hij presenteert zichzelf als empathisch wezen, (hij had bijna zijn vrouw bij een zware bevalling verlaten voor een presentatie bij de baas van Apple, maar gelukkig werd zijn dochter op tijd geboren!). Kreeg later kanker waarvan hij nu aan het genezen is, en vindt menselijke contacten en relaties belangrijker dan werk! Maar voorspelt daarna moeiteloos het einde van zoveel hogere en lager opgeleide beroepen als onvermijdelijk, en dat alleen de leidinggevende en creatieve beroepen overblijven.
Deze gevaarlijke fluwelen vermenging van jezelf en de tech-industrie als empathisch begaafde wezens, die alleen de emotioneel vervullende beroepen willen redden en de rest als niet noodzakelijk weg rationaliseren. Hij liet gemakshalve de ‘details’ buiten beschouwing, en daarmee bleef onbeantwoord: ‘wat zijn de motieven van de investeerders, lees: the dark money force?’
En wat als er niet voldoende creatief vervullende banen zijn, wat doe je met de ‘werkelozen’? Geef je ze een basis inkomen en alles wat er bij hoort, goede sociale behuizing, gezondheidszorg, natuur, educatie, cultuur, ontspanning, sport? Kortom schenk je ze ruimte en middelen voor een zinvol bestaan?
Een van de stichters van de SoftBank vond mensen in het algemeen onbetrouwbaar, daarom kon je beter op belangrijke politieke en economische posities AI-systemen inzetten, dan vermeed je corruptie en machtsmisbruik. Euh, wie beheert wie? AI — AI? Of beheert een kleine onzichtbare technocratische en economische elite de kunstmatige intelligentie systemen? Of komt dan toch sluipend en zachtjes een door kunstmatig intelligentie aangedreven nieuwe eugenetica om de hoek kijken? Als een sluipende onzichtbare demon, bijvoorbeeld een AI-Nemesis project dat de samenleving zuivert van de on-nuttige zinlozen, lees: van de niet-noodzakelijke niet-creatieven?
Met mensen als bijvoorbeeld Mohammed Bin Salman, (lees: de zelf-verklaarde niet-opdracht-gever van de Kashoggi-recycling actie in Istanboel) als een van de grote investeerders in het Vision Fund (het grootste investerings fonds van AI projecten geleid door SoftBank), vrees ik dat kunstmatige intelligentie geen sociale utopie zal nastreven, slechts winst en macht.
Het was licht, het was donker, een zevende dag.