De Russische familie (002)

maandag 3 november-2003
In 1992 was de Liechtensteiner Rudolph Ritter in Frankfurt een van de founding fathers van de St. Petersburg Immobilien und Beteiligungs AG, kortweg SPAG. Een onderneming die zich zou concentreren op investeringen in Russisch vastgoed. Het stadsbestuur van Sint Petersburg kreeg van dat Duitse initiatief een warm gevoel van binnen en verwierf zich zelfs een pakket aandelen in SPAG. Min of meer ter controle werd de onderburgemeester, die de buitenlandse economische betrekkingen van de stad in zijn portefeuille had, lid van de adviesraad van de onderneming. Zijn naam? Vladimir Putin. Ook nadat hij in 1996 naar het Kremlin verhuisdeom wat orde te scheppen in Jeltsin’s grabbelton bleef hij adviseur van SPAG. Tot hij in maart 2000 zelf tot president werd benoemd. Twee maanden daarna werd Ritter samen met de heren Eugen Heeb (alias prins Eugen von Hoffen) en Gabriel Marxer in de kraag gevat en in een minimalistisch hokje gedeponeerd. Zij werden ervan beschuldigd 1 miljoen dollar via de IBR-bank in Boekarest te hebben witgewassen voor het Colombiaanse Cali-kartel en ze vervolgens te hebben omgezet in SPAG-aandelen. Ook een pikzwarte was van de Rusische mafia zou langs deze weg zijn gefatsoeneerd. Niemand zal gek opkijken als we daarbij even stilletjes denken aan het clubje van NATO-snuffelaar Matser en zijn Roemeense avontuur. Vorige week stond het Liechtensteinse trio in hoger beroep voor de kadi. Die vond het bewijs dat was aangedragen door de Duitse inlichtingendienst BND te mager om de drie onverlaten een flinke zeperd te bezorgen (leuke opsteker voor onze AIVD). De drie goochelaars kregen wel een paar lichte straffen voor het berekenen van te hoge commissies op rekening van nieuwe, eerzame SPAG-investeerders. Te weinig bewijs wil overigens niet zeggen dat de witwasoperaties niet zouden hebben plaatsgevonden. En dat Putin daar niks van zou hebben geweten. Nou vooruit, misschien van het Colombiaanse gedeelte niet. Maar we mogen toch aannemen dat een beetje KGB-er keurig op de hoogte is van de financiële strapatsen van de eigen onderwereld. Al was het alleen maar om af en toe eens een vorkje mee te prikken. Dat vermoeden wordt nog versterkt door het feit dat een flink pakket aandelen van SPAG in handen is van PTK. Een benzineleverancier die dankzij Putin net voor het scheiden van de markt in 1996 een monopoliepositie verwierf in Sint Petersburg. Vice-president van deze onderneming is Vladimir Barsukow die al een tijdje met een arm door het leven gaat. Dat vormde kennelijk geen beletsel om baasje te worden van de Tambovgroep, een lokale mafiaclub. En ook niet om zijn entree te maken in de directie van het Sint Petersburgse SPAG-filiaal. Het moet voor de nu al een week brommende olieboer Khodorkovsky een opluchting zijn dat zijn presidentiële tegenstander ook niet brandschoon is. Wellicht helpt het bij een eventueel strafproces. Stay tuned.