Legitimatieplicht
Donderdagavond om 20:45 uur, hield de politie op het Amsterdamse Javaplein de zeventienjarige Fuvad aan. Nadat zijn vader zich op het politiebureau Balistraat meldde met zijn paspoort, werd de jongen heengezonden met een bekeuring omdat hij geen geldig identiteitsbewijs kon tonen. Slechts enkele minuten voor de aanhouding wandelde uw redacteur over het Javaplein op weg naar de geldautomaat. Vier Marokkaanse jongens zaten op de bank een kroketje te eten. Zo kan het ook, dacht ik nog.
Toen ik terugkwam van de geldautomaat stonden er een politiebusje en auto op het Javaplein. Rond het groepje jongens stonden wel drie agenten. "Als jullie tegen elkaar praten, alleen in het Nederlands!" zei een kale agent. "Wat is er aan de hand?" vroeg ik aan een van de jongens. "Wilt u niet praten tegen hun. U belemmert het onderzoek!" Welk onderzoek vroeg ik mij af. "Nou dan wacht ik wel even totdat u klaar bent."
"Ik ga even mijn fototoestel halen" zei ik. Toen ik terugkwam op het Javaplein stond er helemaal niemand meer, dus wandelde ik door naar het politiebureau Javastraat. Voor het bureau stond niemand. De avondploeg druppelde binnen. Na een paar minuten werd mijn geduld beloond. De drie vrienden kwamen aanwandelen: Zohir, Chakir, en Said. Ze herkenden mij als 'de fotograaf'. "Wat is er nou gebeurd?" vroeg ik. "Hij had geen legitimatie bij zich", zei Chakir, een jongen in een wit trainingspak. "Okay, maar op welke grond is hij aangehouden?"
"Nou", zei de jongen, "Hij riep: Hee schatjes! tegen een paar meisjes." Hij wees daarbij op Zohir die naast hem stond. "Op dat moment reed die agent voorbij in een busje..." "Die meisjes zijn vriendinnen van mij..." zei Zohir. "Die kalende agent reed voorbij? Alleen?" vroeg ik. "Ja", zei Chakir. Hij zat alleen in dat busje met zijn raam open en dacht misschien dat we het tegen hem hadden. Even later komt hij terug samen met die andere politieauto. "Wie van jullie had een grote mond en riep iets", vroeg hij aan ons. En toen ging het ineens om papieren. "Maar die jongen die gearresteerd is heeft dus niks geroepen?" "Nee, maar Fuvad zijn legitimatiebewijs zat in zijn andere jas". Op dat moment verschijnt de vader van Fuvad. In zijn hand klemt een rood EU paspoort. Zodra hij naar binnen wandelt, volgen de drie jongens hem naar de balie.
Kort nadat zijn vader weer naar buiten komt, zwaait de deur van het arrestantentenverblijf open en stapt Fuvad naar buiten met een bekeuring in zijn hand. Zijn ogen fonkelen. Hij laat de bekeuring zien.
"Maar 1 bekeuring? Op welke grond ben je nou aangehouden?" vraag ik. "Omdat ik geen legitimatiebewijs bij me had".
"Is er geen verdere aanklacht? Kennen jullie die agent?" Dan vertellen de jongens dat hij als ze ergens in een groepje staan, hen wel vaker aanspreekt en wegstuurt. "Ik had niks tegen die meisjes moeten roepen", zegt Zohir. "Het is heus niet verboden dat een jongen iets tegen meisjes roept. Er worden wel ergere dingen gezegd. Als je de Hitlergroet brengt of zo, dat is strafbaar!" "Ga je die bekeuring betalen?" vraag ik. Fuvad haalt zijn schouders op. "Het is maar een paar tientjes". Dan realiseer ik mij dat een minderjarige jongen moeilijk naar de rechter kan stappen of weet hoe hij een klacht moet indienen tegen deze agent. Een van de jongens kon zich slechts legitimeren met een busabonnement; die kreeg geen bekeuring.
Op 23 mei 1998 In Amsterdam-West ontaardde een onbetekenend incident in een veldslag tussen politie en Marokkaanse jongeren. Die rellen ontstonden mede door het optreden van een arrogante wijkagent. Sinds enige tijd geeft de Amsterdamse politie antidiscriminatie trainingen aan agenten. Deze politieagent kan ik van harte aanbevelen als cursist!
(Robert van den Heuvel)
Bond van ID-weigeraars!
De Bond van ID weigeraars is er voor iedereen die bezwaren heeft tegen de aangescherpte wet op de identificatieplicht en zelfs voor diegenen die er aanvankelijk geen bezwaar tegen hadden en er toch last van bleken te krijgen. Leden zijn verzekerd tegen een eventuele boete wegens het niet kunnen of willen tonen van een identiteitsbewijs. En mocht je daardoor een nacht in de politiecel moeten zitten, dan hebben leden recht op een biologische appeltaart of een even biologische bos bloemen! Lid worden doe je door 15 euro over te maken (meer is uiteraard zeer welkom!) onder vermelding van naam, adres en email, op gironummer 3359414 van "Geen ID, Goed Idee" te Amsterdam. Desgewenst kun je in de toekomst ook op sommige manifestaties en feestjes en dergelijke ter plekke lid worden, zodat je geen persoonsgegevens over post, giro of email hoeft te versturen.
Bond van identificatieplicht weigeraars "Geen ID - Goed Idee"
www.geen-id.nl (
Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 402, 13 mei 2005