Het Maatschappelijk Onverstand (005)

'Ben ik qua soort een beperkte vorm van jouw eigen beeld, om samen met jou te eten, jouw bed te veraangenamen en om soms met je te praten? Verblijf ik slechts in de buitenwijken van jouw gunst? Als het niet meer is dan dat, dan is Portia de hoer van Brutus en niet zijn vrouw.' (1)

door Paleander

Deze uitspraak van Portia de vrouw van Brutus in Shakespeare's Julius Caesar, is de roep van een vrouw om gelijkberechtiging en medezeggenschap bij de opgang en neergang van het leven. In onze samenleving zien we dat momenteel het publieke domein vooral gedomineerd wordt door de zelf-exploitatie van de autonome vrouw als sensueel wezen en vrijwillig lustobject.
Gezien de controverse die in de nasleep van de documentaire 'Beperkt Houdbaar' (2) van filmmaakster Sunny Bergman is ontbrandt en aangewakkerd werd door de verschijning van Ariel Levy' boek 'Female Chauvinist Pigs, de opkomst van de bimbocultuur' (3), zou je kunnen spreken van een conflict tussen twee archetypen. Het beeld van de vrouw als een wezen met een ziel, die denkt, voelt en verantwoordelijkheid voor haar leven in relatie tot anderen wilt nemen; en het beeld van de vrouw als een lichamelijk wezen, een autonoom sensueel wezen dat slechts begeert, bewondert, bevredigt, rijk en beroemd wilt zijn. Door welke gebeurtenissen heeft het klassiek feministisch streven naar gelijkberechtiging haar invloed op de cultuur en media verloren?
Ik kan me natuurlijk vergissen, maar onder andere door de controverse rond Ilona Staller (4) - beter bekend als de pornoster Cicciolina en kortstondige echtgenote van Jef Koons (5). Toen deze in het Europarlement werd gekozen en uit het Europarlement dreigde te worden gegooid, kreeg zij plotseling uit onverwachte kant hulp. Feministische Europarlementariërs die het voor Staller opnamen - en voorheen de feministische visie verkondigden dat de exploitatie van het vrouwenlichaam een door de mannelijke lustbeleving gestuurde industrie was - redeneerden nu, dat als een vrouw zelf bewust haar lichaam exploiteerde, zij daartoe het recht had. De gevolgen? Nou ja, u kent het spreekwoord: als één schaap over de dam is dan volgt de rest vanzelf! Misschien is het daarom ook beter om niet alleen over de 'bimbo-cultuur' (6), maar tevens over de bimbo-economie te spreken?
De actie 'Stop de nieuwe preutsheid', als tegenreactie op de film van Sunny Bergman en Ariel Levy's boek, is dan ook géén actie puur ingegeven door de vrees dat de ongehinderde seksuele autonomie weer van het publieke naar het privé domein wordt terug gedwongen. Wie beseft hoeveel financiële belangen met de rijk geschakeerde bimbo-economie samenhangen, (mode, cosmetica, glossy magazines, privé klinieken voor plastische chirurgie, etc.) beseft dat één kink in de kabel desastreuze financiële gevolgen heeft. Alleen al de cosmetica bonzen, vrezen dat de lucratieve inkomsten van al die betoverende en onzalige aantallen anti-rimpel crèmes en lotions als sneeuw voor de zon zullen verdampen. In plaats van slapend rijk vrezen ze nu slapeloos arm te worden. Van nieuwe preutsheid is dan ook géén sprake, maar van gezond verstand dat rebelleert tegen zoveel gephotoshopped naakt en onverstand; tegen de exploitatie van de vrouw als lustobject! Alleen al het woord 'preutsheid', alsof iedere intellectueel als een stier op een rode lap daarop moet reageren. Over domme vooroordelen gesproken. Betrof het hier slechts de cosmetica dan viel het nog mee, maar via de achterdeur van de bimbo-economie is ook de porno het publieke domein binnen gestapt èn dat is ook een industriële bedrijfstak! En zoals in elke economische bedrijfstak, hebben ze vaak maar één ding op het oog, marktvergroting èn winststijging. Waarom mijn verontwaardiging?
Op 18 mei jongstleden introduceerde Marietta Slomka op het ZDF (7) een nieuwsitem: 'Klagen over de verloedering van de jeugd is zo oud als de jeugd zelf. Maar nu luiden sociale werkers de alarmbel over de seksuele verruwing onder jongeren.' 'In de Berlijnse wijk Hellersdorf ontmoette vrienden elkaar na school, 14-jarigen, en het enigste onderwerp van gesprek dat zij hebben is wie heeft de nieuwste porno op zijn mobiel gedownload; naakte vrouwen sex of verkrachting als videoclip, voor velen is het hier totaal normaal.'
Op de vraag waarom ze dat deden antwoordde een jongen: 'Het is in op school.' Wisten de leraren ervan? 'Nee, die weten het niet.'
Hellersdorf is een wijk die een grote werkeloosheid kent en volgens sociaal werker Bernd Siggelkow draait bij veel volwassenen het dagelijkse leven rondom porno en in die sfeer groeien de kinderen op. Toen hij op een dag in zijn jeugdcentrum 'Die Arche' de term 'gang-bang' hoorde was hij gealarmeerd: 'gang-bang is een seksuele term voor een groepsverkrachting van één vrouw door een groep mannen, waarbij bloed vloeit en hoe meer des te beter, dat zijn al de beelden die in de hoofden van de kinderen zitten.' Hij vertelde dat, 'als een groepje kinderen zonder opzichter in het trappenhuis ophouden het voorkomt dat een drie of vier jongens ineens bovenop één meisje springen en een groepsverkrachting naspelen. Voor deze 12 jarigen is dat spel.' 'Ook horen en zien deze kinderen zgn. 'porno-rap', waarin sex met kinderen, geweld en haat tegen vrouwen wordt verheerlijkt, en hoe harder, des te succesvoller; liefde en genegenheid komen daarin niet voor.' Gevolgen van deze ontwikkeling onder jongeren? Volgens therapeut Werner Meyer-Deters van de Caritas Bochum is het aantal jeugdigen dat schuldig maakt aan zedendelicten de laatste tien jaar verdubbeld. Hij behandelt momenteel 40 jeugdigen, maar door gebrek aan fondsen bestaat er tevens een lange wachtlijst. Reden van de stijging? Volgens de therapeut komt dat, omdat 'hard-core porno voor velen een algemeen genotmiddel is geworden, en door de invloed van rap teksten waarin sex en geweld verheerlijkt wordt.' Kinderen die met 10 jaar hun eerste porno zien, met 15 jaar hun eerste slachtoffers maken en daarna in therapie moeten, omdat ze zich van geen kwaad bewust zijn en dus ook niet schuldig voelen. Dat het in Nederland niet veel beter is, getuigen de regelmatig terugkerende berichten in de pers over seksuele verruwing en een stijging van seksuele getinte incidenten in het voorgezet en zelfs in het basis onderwijs. Om nog maar te zwijgen over groepsverkrachtingen binnen bepaalde sociale milieus, waar we enige jaren geleden al kennis van mochten nemen. De verklaring destijds: het was het milieu, de conventionele of etnische achtergrond, dus maakte niemand zich toen verder zorgen, of zoals de Duitse verslaggeefster haar bericht afrondde: "Niemand weet welke verschrikkelijke fantasieën er zich in de hoofden van de kinderen ingraven, het wordt niet waargenomen; velen kunnen zich waarschijnlijk niet eens voorstellen dat zoiets überhaupt bestaat.'

Wat doet de politiek met deze signalen? Getuige de uitzending op 12 april jongstleden in 2Vandaag (8), waarin aandacht werd besteedt aan het verschijnsel van pornofeesten in Amsterdam, waarbij men 'porno op tv schermen en live seks op het podium inzet als entertainment', zijn ze wakker geschud. Volgens de Tweede Kamer moet er een einde komen aan feesten waar jongeren porno kunnen zien, omdat dit volgens de PvdA schadelijk is voor de seksuele moraal. Ja u leest het goed, de PvdA als bewaker van de seksuele moraal van de jeugd. Ruw wakker geschud hebben ze ontdekt dat de ideologie van de vrije seksualiteit - die door veel van haar oude en verbleekte boegbeelden werd gepropageerd - niet zo vrijblijvend is als zij hadden gedacht. Nu leert de ervaring dat de gemiddelde politicus niet uitblinkt in denken en vaak in gemeenplaatsen grossiert die ten doel hebben de kiezers in hun maatschappelijke (lees: materialistisch) welbevinden gerust te stellen. En zij zelden de burger op een of andere wijze proberen te stimuleren tot het overdenken van diepzinnige ideeën. Hoe is die ideologie ontstaan? Verschillende filosofische en politieke stromingen hebben daartoe bijgedragen. U wilt een voorbeeld? De invloed van Sartre's existentialisme - 'de moderne mens moet zich zelf elke keer weer opnieuw uitvinden en scheppen' - was voor veel intellectuelen een goede aanleiding om komaf te maken met de oude christelijke seksuele moraal. (Een moraal die overigens, zoals de geschiedenis ons leert, getuige de Syfilis (9) problematiek in de 19e en 20e eeuw, nooit zo strak in het keurslijf was ingesnoerd als tegenstanders ons doen willen geloven). In 'Einklang' met Freud, verkondigde zij, dat verdrongen seksualiteit alleen maar tot neurotische problemen leidt; dus was een intelligente, beheerste en een op wederzijds goedkeuring gebaseerd vrij geslachtsverkeer de juiste oplossing. Klinkt redelijk, niet waar? Ware het niet dat de meeste ideologieën redelijk klinken, maar bij nadere beschouwing zelden zijn. Een oud onbewust dogma werd slechts vervangen door een nieuw on-bewust dogma. Men dacht in het geheel niet aan de mogelijkheid, dat het oude 'taboe', eertijds misschien uit een dieper inzicht in de werking van de menselijke psyche ontstaan was; en dat je het menselijk bewustzijn niet naar gelieve zo maar kunt volstoppen met beelden, indrukken en emoties. Zo vergeleken bijvoorbeeld de oude Grieken en later ook de Neo-Platonici, het menselijk bewustzijn met een schrijftablet waarop je beelden en ideeën graveerde; zij hadden namelijk ontdekt dat je die beelden, indrukken en ideeën niet zo gemakkelijk kon wissen. Ook in het Boeddhisme, dat momenteel met name onder westerse filosofen en psychologen grote interesse geniet, vindt je vergelijkbare visies op de menselijke psyche. Maar aan die oude inzichten omtrent de psyche had de culturele en politieke elite géén boodschap en getuige het feit dat sommigen in weerwil van de negatieve effecten, nog steeds vasthouden aan het idee van het ongehinderd vrij geslachtsverkeer als een progressieve levenswijze, vraag je je soms af, kunnen ze wel denken? Ogenschijnlijk is voor hen en voor heel wat mensen het toverwoord 'progressief' voldoende om het zelfstandig nadenken meteen radicaal uit te schakelen. Want wie wil er voor conservatief worden uitgemaakt, niemand toch? Progressief is een synoniem voor modern, hedendaags. Rijst de vraag: is het ongebreidelde en vrije geslachtsverkeer modern, een verschijnsel van onze hedendaagse samenleving? Nee, geenszins! De oude Romeinen waren er al mee behept en de oude cultuurvolkeren in het Midden-Oosten maakten er ogenschijnlijk, als we overleveringen en antropologen mogen geloven, een ware cultus van. Culturen waarin de democratie en mensenrechten volstrekt taboe waren. Mensenhandel en slavernij waren norm en überhaupt individuele autonomie bestond niet. Daarbij komt nog dat, zoals tegenwoordig algemeen erkend wordt, dat een samenleving waarin slavernij norm was, gekenmerkt werd door geweld en seksueel misbruik van slaven. Om nog maar te zwijgen over die culturen waar mensenoffers deel van de cultus uitmaakte. We zien dus géén hedendaagse progressieve ontwikkeling, maar een heropleving van oude culturen, van een oude conventie van woorden en ideeën die we gedachteloos moeten inslikken en beamen; of zoals Friedrich Nietzsche zei: 'De waarheid betekent de gebruikelijke metaforen toepassen. Dit is dus om het moreel uit te drukken, de plicht om te liegen volgens een vaste conventie, om met de rest van de kudde te liegen op een manier die iedereen verenigt' (10).
Nu de negatieve effecten van de ideologie van de vrije seksualiteit op delen van de samenleving niet meer te ontkennen zijn, zwijgt de elite. Begrijpelijk? Volgens een onderzoek waar het NRC vorig jaar een kleine krantekop aan wijdde, hielden hoog opgeleiden seksfeesten en laag opgeleiden drankfeesten. Als dat betekent dat de aankomende elite seksfeesten houdt, kun je goed begrijpen waarom de zittende èn de aankomende elite zwijgen als het graf, je zou ze willen vragen: bent u verwant; op welke politieke partij stemt u of bent u beiden lid; heeft u al gedineerd ten huize van de primus van Oranje? Prangende vragen. Het is natuurlijk geen teken van intelligentie als wat eerst de hemel in wordt geprijsd, achteraf de bron van heel wat problemen blijkt te zijn. Daarbij komt nog dat politiek-correct Nederland destijds zo gefixeerd was op de vermeende algemeen verspreidde neiging tot racisme onder de autochtone bevolking dat toen de gevolgen van aids zich vanuit Afrika over de wereld verspreidde, het enigste praktische antwoord dat zij tegen deze ontwikkeling wisten te verzinnen, een economische groei van de latex industrie was - middels één product: de condoom. Want een herbezinning op de hoog geprezen ideologie was tegennatuurlijk, dus schadelijk voor de geestelijke volksgezondheid.

Een andere reden waarom de elite zwijgt, is het feit dat als gevolg van de secularisering delen van de Nederlandse samenleving gehedoniseerd zijn. Een ontwikkeling die de samenstellers van het nieuwe rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid verontrust (11): 'De levensbeschouwing van deze (..) categorie, kenmerkt zich door een nihilistische kijk op het leven, (..) is weinig tolerant (..) en staat wantrouwend in het leven.' Mensen wiens aandacht gericht is: 'op waarden die met materiële rijkdom, plezier en het ervaren van kicks te maken hebben.' De Raad vreest, 'mede vanuit een historisch perspectief' - men verwijst naar 'de Duitse middenklasse in de jaren dertig' - dat deze mensen 'gemakkelijk beïnvloedbaar' en 'gevoelig' zijn voor 'extreme visies'; en hoewel deze groep 'een sterke binding (..) met het werk' heeft, 'kunnen risico's ontstaan als (..) die binding wegvalt' door recessie en werkeloosheid. Wat bedoelen ze met Duitse middenklasse in de jaren dertig'? In gewoon Nederlands betekent dat dat hedonisten mensen zijn die als er een langdurige economische recessie ontstaat, qua instelling grote overeenkomst vertonen met de mensen die Adolf Hitler aan de macht hebben geholpen, hem hebben bejubeld en hem in zijn rassenwaan, haat en de waanzin van de oorlog en Auschwitz met woord en daad ter zijde hebben gestaan! Gloort er een sprankje verstand?
Dus terwijl de politiek-correcte elite zich druk maakte over vage verschijnselen van vermeend algemeen verbreidt racisme onder Hollanders en de stimulering van de latex-industrie, gedijde, verborgen onder de mantel van het hedonisme, het nieuwe neofascisme in delen van bevolking. Volgens het WRR rapport 18 procent van de bevolking! De secularisering leidde dus niet alleen tot bevrijding van de sociale represailles voor het doorbreken van sociale, (lees: religieus-culturele) conventies, maar tevens tot een heropleving van het hedonisme, nihilisme en daarmee het fascisme. Natuurlijk was dat niet hun bedoeling en daarbij komt nog dat toen de Berlijnse Muur omviel, voor velen het ideaal beeld van het socialistische paradijs op aarde ruw verstoord werd. In de psychische crises die daarop volgde, zag je ook dat vele socialisten hun idealen aan de wilgentakken hangen en aanschoven aan de varkenstrog gevuld met de zegeningen van de mammon. U bent niet overtuigd en wilt meer inhoudelijke argumenten?
Nu, wat kan de moderne psychologie ons over seksualiteit vertellen? Zij is in ieder geval niet blijven stilstaan bij de inzichten van Sigmund Freud, die de wil-tot-bevrediging als essentiële drijfkracht achter het menselijk handelen beschouwde. Ik zal objectief zijn en een leerling van Freud kiezen. Net als Freud een Joods-Weense psychiater, Victor Frankl. Nu wat zegt Frankl uit hoofde van zijn praktijkervaring over seksualiteit? In zijn essay 'Dehumanization of sex' (12) lezen we: 'Men kan niet over de menselijke seksualiteit spreken zonder de liefde. Maar als we over liefde spreken, moeten we ons herinneren dat het een specifiek menselijk fenomeen is. En moeten we erop toezien dat het behoedt wordt in zijn menselijkheid, in plaats van het op een reductionistische wijze te behandelen.' Wat bedoelt Frankl met de liefde op reductionisme wijze behandelen? 'Liefde zou dan geïnterpreteerd worden als een sublimatie van seksuele driften en instincten die de mens gemeen heeft met het dier. Een dergelijke interpretatie verhindert een waar inzicht in het menselijke fenomeen', want, 'menselijke seksualiteit is meer dan alleen maar sex, (..) het is een fysieke expressie (..) van liefde. En alleen in de mate dat seksualiteit deze functie volbrengt is het een ervaring die echt vervuld.' Liefde verhindert 'dat men een ander menselijk wezen beschouwt of gebruikt als een middel tot een doel - als een instrument tot vermindering van de spanningen die door seksuele of agressieve driften of instincten worden veroorzaakt (..) Want een dergelijke houding ten opzichte van een partner is een specifieke neurotische vervorming van de menselijke seksualiteit (..) Terwijl liefde van nature een menselijk fenomeen is, wordt seksualiteit alleen menselijk als gevolg van een ontwikkelingsproces, het product van een progressief volwassen worden.' Sex als doel in zichzelf is dus een neurotische vervorming. Frankl is expliciet als hij het over de lustbeleving heeft, hij spreekt over 'masturberen' of 'zijn promiscuïteit' op een partner uitleven. Een houding die onvermijdelijk niet alleen de kwaliteit van het seksuele leven verarmd, maar tot 'compensatie' en 'een steeds grotere en verhevigde stimulans' leidt 'die men in de pornografie vindt.' Frankl stelt nuchter: 'Het bovenstaande zou ons duidelijk moeten maken dat er geen enkele rechtvaardiging is voor de verheerlijking van dergelijke massa fenomenen als promiscuïteit en pornografie en ze te beschouwen als progressief. Ze zijn regressief; ze zijn symptomen van een vertragende ontwikkeling in iemands seksuele volwassenheid.' U leest het, porno en promiscuïteit zijn niet progressief maar regressief! Frankl was ook niet blind voor de zakelijke kant van de pornografie: 'We moeten eveneens niet vergeten dat de mythe van sex als een gewoon pleziertje en iets dat progressief is, door mensen gepromoot wordt die heel goed weten dat je er flink geld mee kunt verdienen.' Tevens intrigeerde het hem dat 'de jongere generatie deze mythe niet alleen voor zoete koek aanneemt, maar tevens blind is voor de hypocrisie die zich er achter verbergt.' En dat 'enige ware interesse' van hen die haar promoten, 'de onbeperkte vrijheid is om geld te verdienen?' Wie herinnert zich nog Miep Brons? 'Ze verrichtte pionierswerk. Onder haar leiding werd de erotomane videohandel een gezellige familieaangelegenheid. 'Natuurlijk zijn er mensen die mijn banden schadelijk vinden, maar die hebben een seksuele afwijking', vond Miep Brons' (13). Miep Brons was dus een regressieve Freudiaan. Waartoe leidt een dergelijke ontwikkeling? In ieder geval heeft zij één ongewenst bijeffect; in zijn praktijk en studie nam Frankl waar dat in een cultuur, waarin de verwachting ontstaat dat men beter en vaker seksueel moet presteren juist het tegendeel gebeurt. Gefixeerd op de persoonlijke lustbeleving frustreert men juist de seksuele vervulling, en dat verklaart goed het kunstmatig, geforceerde en agressieve karakter van de pornografie. Porno is dus géén uitdrukking van passie maar van een frustratie, van een regressieve seksualiteit. Denk niet beste lezers dat Frankl de enige psychiater is - èn één met wereldfaam - die deze mening is toegedaan, ook andere humanistische psychiaters zijn uit hoofde van hun praktijk en studie tot een dergelijke inzicht gekomen. U wilt een andere stem uit dit koor van nadenkers horen? Roberto Assagioli, de grondlegger van de 'psychosynthese' zegt: "Er wordt via de media een overdreven en kunstmatige prikkeling van de seksuele drift teweeg gebracht, die volledig verschilt van het gezonde, spontane, natuurlijke instinct. Dit is een onderscheid dat men duidelijk dient te zien.' U hoort het: 'de media', de economische krachten! Assagioli vervolgt: 'Een andere factor die met seksualiteit verband houdt is het feit dat men haar tegenwoordig loskoppelt van de rest van de menselijke persoonlijkheid. Deze loskoppeling op seksueel gebied' houdt geen 'rekening houden met de essentiële psychologische banden, waardoor de verschillende aspecten en niveaus van de menselijke persoonlijkheid met elkaar verbonden zijn. Op deze wijze raken de fysieke, emotionele en mentale activiteiten van elkaar vervreemd en gaan ze gescheiden functioneren, aldus conflicten en innerlijke disharmonie veroorzakend' (14). U leest het goed, 'overdreven en kunstmatige prikkeling van de seksuele driften' leidt tot psychische onevenwichtigheid, dus tot een neurose. Een conclusie die ook bevestigd werd door een onderzoek onder seksueel actieve tieners in Amerika; dat seksueel actieve tieners eerder kans liepen depressief te worden en een poging tot zelfmoord deden (15). Onderzoekster Denise Dion Hallfors van het Pacific Instituut for Science and Evaluation (PIRE) zei: 'De uitkomsten van de studie tonen aan dat de depressie na de seksuele activiteit ontstond en niet ervoor' (16). De mythe van ongecompliceerde vrije seksualiteit die vaak door delen van de culturele en politieke elite werd en wordt verkondigd is door wetenschappers allang als schadelijk en infantiel in de prullenbak gegooid, en zoals we in het WRR-rapport konden lezen, zijn hedonisten vanwege hun nihilistische (lees: latent neofascistische) instelling een potentieel gevaar voor de samenleving. Gloort er al gezond verstand aan de horizon van het bos van het maatschappelijke onverstand? Wat blijft is de psychische schade die is aangericht en de tijd, de pijn en de moeite die het kost om die psychische schade te herstellen; en daarom alleen al kunnen we er zeker van zijn dat het onderwerp niet snel uit de pers noch van de politieke agenda zal verdwijnen.
Het was dag, het was nacht, een vijfde dag.

1. Act 2, scène 2
2. webvideo op www.beperkthoudbaar.info
3. www.nobelprijsvoordeliteratuur.nl/meulenhoff
4. de.wikipedia.org/wiki/Ilona_Staller
5. www.kunstbus.nl/verklaringen/jeff+koons.html
6. www.sp.nl/nieuws/tribune/200705/sunny_bergman.shtml
7. webvideo www.zdf.de/ZDFmediathek
8. www.2vandaag.nl
9. nl.wikipedia.org/wiki/Syfilis
10. 'On Truth and Lies in a Non-moral Sense, essays, 1873', citaat in 'Emotioneel vaardig worden', Dr. Claude Steiner, Amsterdam 1998
11. WRR rapport www.wrr.nl
12. Victor Frankl, 'The Unheard Cry For Meaning', New York 1978
13. De Groene Amsterdammer groene.nl/1994/29
14. Roberto Assogiali, 'Over de Wil', Utrecht 1982
15. www.heritage.org
15. www.shmuley.com

Dit bericht is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 424, 14 juni 2007