Skip to main content
  • Archivaris
  • 326

Bosschenaren betalen voor 'allure' binnenstad

Dat Bosschenaren in een stad van 'allure' wonen zullen ze de komende jaren aan den lijve ondervinden. Waarom? Omdat ze fors moeten meebetalen aan de grootschalige uitgaven van de laatste jaren om de stad op te krikken in de vaart der volkeren...

door Bas van der Plas

Geen plekje in de binnenstad of er werd wel gesloopt, gebouwd, gerenoveerd, opgeknapt. Het kon allemaal niet op, het ene na het andere grootschalige project werd triomfantelijk uit de grond gestampt, het ging er soms Spaans aan toe in de Bossche binnenstad. Buiten de stad kwam het Sportiom, een sport-eldorado, waar al snel van alles mis mee bleek te zijn. Maar daarvoor had men dan ook de nodige miljoenen uitgetrokken. In de binnenstad zelf werd een deel van de bestrating van vaste vloerbedekking voorzien waarvoor de nodige meters dure siersteen werd uitgerold. Tegen kauwgom bleek het tapijt echter niet bestand, zodat al snel de van eng riekende shampoo voorziene schoonmaakwagentjes hun dagelijkse treurige baantjes door de binnenstad trokken. Met veel ophef, blazoengeschal en flamenco-gedans werd het nieuwe winkelcentrum Arena-Stoa geopend, dat echter gewoon meer van hetzelfde bleek te bevatten en ook was er nog het nieuwe station (La Gare) en omgeving dat een fantastische entree van Den Bosch voor de treinreiziger in petto had...

Geldbomen
Natuurlijk hebben wij in dit periodiek al ruimschoots aandacht besteed aan deze ontwikkelingen van de laatste jaren in de Bossche binnenstad. En natuurlijk hebben we de nodige kanttekeningen geplaatst bij de financiële haalbaarheid van al dat grootschaligs dat in 't stadscentrum een plek opeiste. Maar de bomen leken in Den Bosch tot in de hemel te groeien en schijnbaar waren die bomen ieder jaar weer goed voor een nieuwe duizendjes-oogst. Maar onder druk van alle beton, glas, staal, siersteen en marmer zijn nu de bomen de eeuwige dood gestorven en komt het stadsbestuur tot de conclusie dat niet alleen de duizendjes, maar zelfs de centen op zijn. En daar sta je dan met je grootschalige projecten, waarvan je voor een deel ook nog verantwoordelijk bent voor exploitatietekorten. Ruimte om nieuwe geldbomen te planten is er niet meer en dus... mag de Bosschenaar voor de gevolgen opdraaien.

Lastenstijgingen
Voor 1999 wordt het tekort op de gemeentelijke begroting geraamd op 10,4 miljoen en dat loopt dan in het jaar 2003 (wie dan leeft dan zorgt?) op naar 13,7 miljoen. Ga er maar aanstaan. Dat dachten de ambtenaren die de begroting in elkaar hebben gedraaid ook en zij kwamen met het voorstel om het komend jaar 7,6 miljoen uit te geven aan nieuw beleid en 8,7 miljoen te bezuinigen op bestaand beleid. Daarmee blijft het tekort op de begroting nog fors. Dus wordt voorgesteld om in 1999 de onroerend zaakbelasting te verhogen met 19,5% (wat 6,2 miljoen moet opbrengen) en de afvalstoffenheffing te verhogen met 23,2% voor gezinnen en 18,6% voor alleenstaanden. Daarmee staat de gemiddelde Bosschenaar een dramatische stijging van de woonlasten te wachten. De woonlasten zijn toch al pittig en daar komt dan een extra stijging bovenop. Bovendien wordt bedacht dat als in 2000 de 'Zalmsnip' nog bestaat (100 gulden voor ieder huishouden als tegemoetkoming in de gestegen lasten) deze in Den Bosch in de stadskas verdwijnt ter dekking van het begrotingstekort (geschatte opbrengst 6,4 miljoen). En zo zijn de Bossche rekenmeesters dan toch weer tot het besef gekomen dat de inwoners op kunnen draaien voor de grootschalige projecten, waar niemand om gevraagd heeft, maar niemand is dan ook iets gevraagd. Konden rond het plan tot het in de grond stampen van een concertzaal onder de Parade nog voldoende tegenstanders op de been gebracht worden, de rest werd er daarna gewoon doorgedrukt.

Gevolgen
De politieke partijen zullen bij de komende begrotingsbehandelingen nog de nodige appels te schillen dan wel botten af te kluiven (al naar gelang het vegetarisch gehalte van de fracties) hebben. Met name die partijen die zich de afgelopen jaren sterk gemaakt hebben tegen een grootschalig binnenstadsgebeuren en leven op een te ruime portemonnee. We denken dan aan Bosch Belang, de voormalige voorman daarvan, de nu eenzame Nestor, Knillis, de SP en Groen Links. Maar duidelijk is dat het geld van de tekorten uit de lengte of de breedte moet komen, de sierstenen van het Kerkpleintje kunnen niet meer tweedehands aan laten we zeggen Kerkrade of Franeker verkocht worden. Dus Bosschenaren, dat wordt hoe dan ook betalen. Dat ook de minima de gevolgen van het grootschaligheidsdenken op de karige boterham krijgen is duidelijk. Hoewel er voor 'extra armoedebestrijding' 1,8 miljoen begroot is in 1999 moet nog blijken of dat geld wel op de juiste plaatsen terechtkomt. Over bijzondere bijstand en schuldsanering wordt nog steeds heel moeilijk gedaan en in tegenstelling tot veel andere steden heeft Den Bosch nog steeds geen witgoedfonds en moeten uitkeringsgerechtigden een wasmachine of koelkast bekostigen uit dat deel van de uitkering dat gereserveerd moet worden voor 'de aanschaf van duurzame gebruiksgoederen'. Deze ideeën worden dan ontwikkeld door mensen voor wie een biefstuk meer of minder niet telt, maar die intussen geen flauw idee hebben van het leven van de gemiddelde uitkeringsgerechtigde. Wat te doen met een plotselinge kapotte wasmachine of een fiets die weer eens verdwenen is?

Verantwoordelijkheden
Inmiddels zit een partij die zich sterk maakte tegen het Bossche grootschaligheidsdenken zelf in het college. Groen Links, van de violen en riolen naar het pluche. Je zou zeggen dat we daar toch het nodige van kunnen verwachten. Waarom hebben ze zich anders in het verleden zo druk gemaakt, als er beleidstechnisch onder hun verantwoordelijkheid niets van te merken is?
Op 8 oktober was er onder aanvoering van de nieuwe wethouder van sociale zaken, mevrouw Van Onck, een vergadering van de commissie die zich met sociale zaken bezighoudt. Hier was van een treurstemming over de komende bezuinigingen nog niets te merken, laat staan dat er iets over aan de orde kwam. Merkwaardig was dat B. Eigeman, de kersverse fractievoorzitter van Groen Links geen zitting heeft in de commissie sociale zaken. De heer Eigeman heeft zich de laatste jaren juist opgeworpen als spreekbuis van de Bossche minima, als buurtpastor en voorman van het steunpunt kansarmen/minima, en juist in die hoedanigheid binnen Groen Links met open armen ontvangen. Eindelijk iemand die op dit terrein actief was! In een reactie verklaarde de heer Eigeman dat 'er min of meer bewust voor gekozen is hem niet in sociale zaken te zetten, omdat hij teveel in die materie zat' (...). Nu zit hij dus in bestuurszaken en cultuur. 't Is maar hoe je je politieke
verantwoordelijkheden legt!

Bezuinigingen
De komende jaren staan in het teken van bezuinigen. Boeten voor het leven op te grote voet. Wat heb je aan sierstenen als je die niet kunt eten of er je was kunt doen? Wat heb je aan een Sportiom als de entreeprijzen te hoog voor je zijn? Wat heb je aan een nieuw station waar je wordt weggejaagd als je er wat te sjofel uitziet? In veel Bossche buurten heeft men te kampen met achterstallig onderhoud, vervuiling, toenemende kleine criminaliteit en onvrede, verpaupering en uitzichtloosheid. Daar wonen de mensen die niet vragen om een nieuw winkelcentrum in Hartje Stad met mantelpakjes in de etalage vanaf duizend gulden of stropdassen voor een honderdje of twee. Maar dat zijn de mensen die vragen om een wasmachine, een koelkast, behoorlijke wijk- en winkelvoorzieningen op loopafstand tegen betaalbare prijzen. Dat alles is de afgelopen jaren onder druk van steeds meer beton, glas, staal en siersteen verwaarloosd en zal Den Bosch de komende jaren nog op gaan breken. Hopelijk zullen veel mensen uiteindelijk de keuze maken om de straat op te gaan om hun gerechtvaardigde protesten kracht bij te zetten. Want het gaat niet aan hen op te laten draaien voor een binnenstad met 'allure'. Ook de wijken en hun bewoners hebben recht op aanzien.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 326, 30 oktober 1998