Skip to main content
  • Archivaris
  • 278

Van der Burg ziet ze vliegen

Het Tweede Kamerlid voor het CDA Vincent van der Burg zag onlangs ons land belaagd door vliegende euthanasieartsen en schroomde daarbij niet te spreken van 'engelen des doods'. Hiermee vergeleek hij deze mensen met de nazi-kamparts Josef Mengele die de bijnaam 'Engel des doods' had. De informatie bleek afkomstig te zijn van Gerard van Dinter, inmiddels ex-sekretaris-generaal van het ministerie van justitie. Woedende reakties van de artsenorganisatie KNMG waren zijn deel. Van Dinter komt later terug op zijn uitlatingen over groepen rondreizende artsen en zegt dat het gaat om enkelingen, een paar gevallen per jaar. Konkrete zaken waarbij zulke artsen onzorgvuldig te werk zijn gegaan heeft het openbaar ministerie niet in behandeling gehad. De betreffende artsen willigen verzoeken van patiënten om euthanasie of hulp bij zelfdoding in nadat de behandelend arts om pricipiële redenen weigert aan dit verzoek gehoor te geven. Van der Burg op zijn beurt neemt de oorspronkelijke uitspraken van Van Dinter over en rept over: "....enige tientallen huisartsen, specialisten en psychiaters. Je zou kunnen zeggen dat het 'engelen des doods' zijn, mensen die als parachutisten uit de lucht komen vallen, een handeling verrichten en weer verdwijnen."
Th. van Berkestijn, secretaris-generaal van de KNMG, reageert verontwaardigd: "Deze heren hebben zich in mijn ogen thans schuldig gemaakt aan het verspreiden van valse geruchten op basis van vage aanwijzingen. Daarmee hebben ze veel onrust veroorzaakt onder patinten en hun families en onze naam schade gedaan in het buitenland, waar toch al zoveel onbegrip en misvattingen heersen over de Nederlandse euthanasiepraktijk. Dit had nooit mogen gebeuren".
Hoogleraar medische ethiek en oud-voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie, H. Dupuis, gaat ervan uit dat Van der Burg een half verhaal gehoord heeft en vanuit zijn eigen politieke opvatting de wens had de zaak in een kwaad daglicht te stellen. Ondertussen zijn Van der Burg's uitspraken natuurlijk koren op de molen van de 'Observatore Romano', de officiële spreekbuis van het Vaticaan.

Van der Burg heeft al eerder commotie weten te veroorzaken met uiterst dubieuze uitspraken. Tijdens de behandeling van het pensioen van de weduwe Rost van Tonningen in 1986 was hij van mening dat PvdA en VVD gevoelig zouden zijn "...voor de joodse lobby, geconcentreerd rond Kamerleden als Weisglas, Van den Bergh en Schaefer".
Er zou sprake zijn van een "...combine van PvdA en VVD, gevoelig voor de joodse lobby, inspelend op populisme en het gezonde Volksempfinden".
De verontwaardigde fracties van VVD en PvdA dwingen hem zijn excuses aan te bieden aan de de genoemde Kamerleden.

Na een bezoek aan de Verenigde Staten in 1987 heeft hij plots de rol van Nederland in de internationale handel in kinderporno ontdekt. Hij vraagt aan de minister van justitie of deze bereid is samen te werken met de Amerikanen. Bijvoorbeeld via 'undercover-agenten'. Een van de redenen voor zijn handelen is dat het pornogebeuren slecht is voor het Nederlands imago. Als gevolg daarvan zou bij de Amerikanen de lust om in ons land te investeren afnemen.

In een artikel in het Katholiek Nieuwsblad in december 1987 spreekt hij zijn zorg uit over de politieke voorkeur van de rechterlijke macht in Nederland. Want tot zijn grote schrik geeft driekwart van hen een voorkeur aan een linkse partij en slechts een kwart aan VVD en CDA. Daar komt nog bij: "Het Openbaar Ministerie is de laatste jaren geweldig uitgebreid. Jonge krachten zonder enige maatschappelijke ervaring dikwijls, worden geconfronteerd met de zware misdaad, zoals drugsdealers, en hebben te weinig overleg met hun oudere vakbroeders om ter zitting de juiste strafmaat te eisen, opgevoed als ze zijn door hoogleraren strafrecht die in elke verdachte allereerst 'een zielepoot' zien, die 'toevallig gepakt' is".
In 1991 is de Hoge Raad aan de beurt. Hij kondigt aan de kandidaat-raadsleden voortaan aan een diepgaand onderzoek te willen onderwerpen. De rechterlijke macht zou de criminaliteitsbestrijding onvoldoende serieus nemen, er te liberaal tegenover staan. Van der Burgs bedoeling is via het benoemingsbeleid invloed te krijgen op het praktische reilen en zeilen van de rechterlijke macht. Nico Jörg vermoedt in Trouw dat de Hoge Raad wordt teruggepakt wegens het binnen nauwe grenzen toestaan van euthanasie. Hij voorziet Amerikaanse toestanden waar complexe problemen worden gereduceerd tot politiek opportune, simplistische vragen. "Dan wordt ook interessant te weten of de kandidaat wel eens een stickie heeft gerookt in zijn studententijd en welke de titels zijn van de video's die hij heeft gehuurd. Laten we blij zijn dat dergelijke onfrisse nieuwsgierigheid (à la de Verenigde Staten) voor benoemingen op topniveau thans zijn uitgesloten".
Van der Burg's uitspraken veroorzaken een golf van kritiek. Dit doet hem zijn opmerking dat er "...te weinig raadsheren van CDA-huize benoemd worden en te veel van kringen van D66" publiekelijk inslikken en vervangen door: "In de Hoge Raad zijn meer strenge rechters noodzakelijk".
Ook in dit geval wordt hem verweten zijn stelling niet met konkrete cijfers hard te kunnen maken en dat hij niet kan aantonen dat een eventuele oververtegenwoordiging van nieuw-liberale rechters leidt tot nieuw-liberale rechtspraak.

Het hoeft dan ook geen verbazing te wekken dat deze 'law and order' politicus met zijn anti-euthanasie opvattingen lid is van het Comité van Aanbeveling van de Landelijke Stichting Elckerlijc. Deze stichting heeft als doelstelling daar waar het enigzins kan, het sterven thuis mogelijk te maken. Deskundige pijnbestrijding, verzachtende verpleging en psychosociale begeleiding vormen de uitgangspunten in zogenaamde hospices. Achterliggend doel is het zoveel mogelijk verhinderen van euthanasie.
Hij bevindt zich bij Elckerlijc in het gezelschap van onder andere:
Jhr. Dr. J.A. v.d. Does de Willebois, ex-voorzitter van het Nederlandse Artsen Verbond, ex-redakteur van 'Vita Humana' en lid van het Komité van Aanbeveling van het Nederlands Patinten Vereniging. Prof. Dr. I.A. Diepenhorst, ex-minister van Onderwijs, (ex?)-lid Komité van Aanbeveling van de Stichting Geestelijke Weerbaarheid, spreker op een bijeenkomst van het Oud Strijders Legioen in 1981, ex-kamerlid voor de Anti-Revolutionaire Partij. Prof. Dr. Ir. E. Schuurman, lid Eerste Kamer voor het RPF, lid van Komités van Aanbeveling van Nederlandse Patiënten Vereniging en Pro-Vita, spreker op bijeenkomsten van diverse anti-abortusorganisaties, mede-schrijver van een open brief tegen euthanasie in 1986. Mr. E.N. Bouwman, ex-bestuurslid van de Nederlandse Patiënten Vereniging, advokaat geweest van onder andere W. Vreeswijk, van de Centrumpartij in kort geding tegen J. Janmaat, Lukas en Jenny Goeree en advokaat van eisende partij bij kort geding voor verbod op de film 'The last temptation of christ' in 1988. Hierbij ging het om een controversiële film over Jezus Christus die bij orthodoxe katholieken en fundamentalistische christenen veel protesten uitlokte. In Frankrijk pleegden aanhangers van de aarts-conservatieve katholiek Monseigneur Lefèbvre aanslagen op bioscopen waar de film werd vertoond. Ds. B. Wallet, sekretaris van de Raad van Deputaten Samen op Weg, sekretaris van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk die in 1988 ijverde voor het verbod op de film 'The last tempatation of christ'. K.F.Gunning, adviseur Stichting Elckerlijc, ex-bestuurslid van de Vereniging voor bescherming van het Ongeboren Kind, ex-voorzitter Nederlandse Artsen Verbond, president World Federation of Docters who respect human Life, voorzitter van de Stichting het Ongeboren Kind, mede-oprichter van de Nederlandse Patiënten Vereniging, regelmatig schrijver in de Stavast van het Oud Strijders Legioen, spreker op bijeenkomsten van Morele Herbewapening en diverse anti-abortusorganisaties.
Ook is Van der Burg lid (geweest) van de Raad van Beheer van de K.L.Poll-stichting voor onderwijs, kunst en wetenschappen. Deze stichting, waarin het Nederlands Instituut voor Psychologen, de Koninklijke Nederlandse Akademie voor Wetenschappen en NRC Handelsblad zijn vertegenwoordigd, nodigde in 1992 in het kader van de zogenaamde Duijker-lezing aan de Universiteit van Amsterdam de racistische Britse psycholoog H.J. Eysenck uit. Deze betoogt in zijn studies onder andere dat zwarte mensen een lager IQ zouden hebben dan witte. Zijn ideeën bouwen voort op de theorieën van de nazi-wetenschapper Hans Günther en van Sir Cyril Burt. Eysenck maakt gebruik van gegevens die, bewezen, vervalst zijn. Hij heeft banden met diverse racistische organisaties en was/is onder andere als adviseur verbonden aan het racistische en anti-semitische tijdschrift 'The Mankind Quarterly', tijdschrift voor 'race and inheritance'.
Omdat de ex-advokaat en ex-ambtenaar van Ekonomische Zaken Van der Burg bovenop zijn salaris als kamerlid best een aanvulling kan gebruiken was/is hij kommissaris bij Nestlé en Delta Lloyd. Niet dat hij aan al deze aktiviteiten zijn handen vol heeft, hij is ook nog bestuurslid van de Stichting Genealogie en de Stichting Historische Reeks.

(overgenomen uit Kafka Nieuwsbrief nummer 11. Je kunt hiermee kennis maken door vijf gulden over te maken op Postbank 71006 tnv Kafka, Amsterdam ovv Nieuwsbrief)

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 278, 21 oktober 1994