Groentetaart en pokon: reactie één

Geachte heer Pokon, niet refererend aan een enkel verhaal van ene Joep, een kleine reactie op Uw epistel (zie Kleintje 321). Het is mij bekend dat groente, fruit en aardappelen (AGF) op industriële wijze geteeld worden binnen de reguliere landbouw. Een goed alternatief voor deze door roofbouw verkregen produkten zijn organische produkten; geteeld zonder gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, al dan niet met een steiner-sausje uit de grond getrokken. De meeste soja (genetisch gemanipuleerd of niet) wordt geproduceerd in de U$A en is bestemd voor veevoer. Via de darmkanalen van biggen en ander vee worden de in soja aanwezige plantaardige eiwitten omgezet tot een fractie aan dierlijk eiwit. Er is dan sec gezien ook geen sprake van een wereld voedsel tekort. Eigenlijk zou je moeten spreken van een eiwit-tekort, een eiwit tekort veroorzaakt door de hoge consumptie van dierlijk eiwit in de 'ontwikkelde' landen. Wat de Afrikaanse boeren (en dan bedoel ik agrariërs) betreft, grote gedeeltes van hun land zijn verworden tot woestijn en zijzelf kunnen als stukloonarbeider voor transnationale ondernemingen sperzieboontjes plukken. Het vervoer (per vliegtuig) kost meestal meer dan dat zij overhouden om hun families te voeden (want produkten voor de plaatselijke markt worden niet meer geproduceerd). Wat betreft het leed, planten aangedaan; ik denk niet dat ik al te serieus moet ingaan op de uitwijdingen van de heer Pokon. Zonder zweverig te worden is het goed even stil te staan bij alles wat je consumeert. Daarbij kunnen bovenstaande overwegingen over produktiemethodes en herkomst van wat op je bord ligt een leidraad zijn.

Jan Thomas (konijnenland mv)

Groentetaart en pokon: reactie twee

Hoi Ron, ik ga proberen deze reactie wat minder cynisch te houden als die van jou op de stukjes van Joep Zwaard. Wel wil ik vermelden dat ik me soms best kan ergeren aan mensen die veganisme continu belachelijk willen maken of het met vreemde argumenten proberen te ontkrachten.
Als je nu had gesteld dat je vlees, melk en eieren wilt blijven eten omdat je het zo lekker vind, had ik deze reactie misschien helemaal niet gestuurd. Maar de argumenten die jij gebruikt als aanval op Joep getuigen naar mijn idee ofwel van onwetendheid, ofwel van een soort van krampachtig vasthouden aan een even conservatieve als egoïstische leef/voedingswijze. Ja, maar je eet en doodt toch ook planten?!, vat ik je eerste kritiek op Joep even samen. Ik neem aan dat je best op de hoogte bent van het feit dat aan elke kilo vlees die jij verorbert minstens een factor 5 aan planten verloren gaat. Dus als je echt zo begaan bent met je "onthoofde bloemkooltjes" en "gecastreerde augurkenplantjes" raad ik je aan om meteen te stoppen met het eten van dierlijke produkten. Je noemt het woord inconsequent. Vind je het nou echt inconsequent om te eten en te leven op een manier die zo min mogelijk ten koste gaat van mensen, dieren en het milieu? Of meen je het werkelijk als je zegt dat wij maar zandtaartjes moeten gaan eten? Persoonlijk vind ik het inconsequent als ik mensen hoor zeggen dat ze de wereld willen verbeteren maar tegelijkertijd zie dat ze hun eigen aarde-onvriendelijke leefgedrag niet willen of durven veranderen. Vervolgens verwijt je ons vegetariërs en veganisten dat Afrikaanse boeren massaal voor de export sojabonen telen en daardoor noodgedwongen hun eigen geiten moeten opeten. Volgens mij haal je hier het een en ander door elkaar Ron. Ten eerste komen de meeste sojabonen uit de Verenigde Staten en zijn er momenteel een hoop Afrikaanse boeren bezig met het verbouwen van graan. Wat vervolgens uit West-Europa voor bodemprijzen geïmporteerd wordt om het te laten dienen als veevoer. Inderdaad blijft er dan weinig meer over voor de Afrikanen zelf en volgens mij zijn ze erg blij als ze überhaupt nog een geit hebben om op te eten. Ieder jaar sterven er nog steeds meer dan 20 miljoen mensen van honger en dorst; de overmatige consumptie van dierlijke produkten in de "rijke" wereld is daar deels verantwoordelijk voor. Hier hoef ik het nog niet eens over dierenleed, milieuverontreiniging of gezondheidsrisico's te hebben. Wat betreft je kritiek op de intensivering en manipulatie van planten heb je volgens mij wel voor een deel gelijk. Wat je er niet bij hebt geschreven is dat zulk soort ontwikkelingen zich in de biologische landbouw veel minder afspelen als in de gangbare (pesticide-)landbouw. Momenteel zijn er in Europa talloze initiatieven van biologische bedrijfjes die groenten telen zonder gebruik te maken van dierlijke mest of het monocultuurprincipe. Sommigen daarvan werken geheel handmatig en zijn toch rendabel. Hiermee wil ik zeggen dat de biologische landbouw zich nog steeds aan het ontwikkelen is richting een zo min mogelijke belasting van het milieu. Soms heb ik het idee dat ik van de gangbare landbouw juist het tegenovergestelde kan zeggen. Of planten nu werkelijk kunnen lijden weet ik eigenlijk niet. Ik geloof in ieder geval dat als het plaatsvindt, het op een veel minder bewuste manier gaat als bij mensen en dieren, om de reden dat planten veel minder zintuigen hebben. Zelfs als ze zo zouden lijden als wij, kan je denk ik weinig tegen veganisme inbrengen. Er van uitgaande dat je in leven wilt blijven. Eigenlijk begrijp ik jouw stukje niet zo heel erg goed Ron. Ben je nu echt serieus met je "planten lijden ook" argumentatie, of kan je het gewoon niet verkroppen dat je af en toe wat kritiek krijgt te verduren? De neerbuigende en cynische manier waarop jij Joep Zwaard aanvalt doet me eerlijk gezegd meer aan het laatste denken.

Bart

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 322, 18 juni 1998