Tsjakka

Emile Ratelband heeft zijn zaakjes goed geregeld. Jaren geleden nam hij het in de Kamer van Koophandel van Den Bosch ingeschreven beeveetje DONAX BV (nummer H 32651) over. Eén van de handelsnamen van dit bedrijf is RRI, Ratelband Research Instituut Nederland dat gevestigd is een modern kantoor naast de fraaie villa van Emile in Oosterbeek bij Arnhem.

Ratelband's technieken zijn typisch amerikaans. Hij noemt zichzelf 'Mr. Feelgood' en zijn stelling is dat datgene wat je persé wil gebeurt indien je je totaal concentreerd op die wens. Zaken die in de weg staan, problemen dus, zijn simpelweg te omzeilen door ze letterlijk te vernietigen. Volgens hem zijn ongeluk en ziekten je eigen schuld en kun je ze zelf weer ongedaan maken. Hij is tot al deze wijsheid gekomen door meermalen zelf ziek, beter en failliet te zijn geweest. Door het lezen van het boek 'Unlimited Power' van de amerikaan Anthony Robbins werd Ratelband zich bewust van de simpelheid van de nieuwe leer. Hij ging direct op kursus bij Robbins en kwam naar Nederland om de theorie in praktijk te brengen. De boodschap is kortgezegd: onder alle omstandigheden kun je jezelf sturen en ben je baas over je eigen omstandigheden; je kunt veel meer dan jezelf denkt. Ratelband nam kontakt op met enkele suksesvolle mensen (Paul de Leeuw, Majoor Bosshardt, Jan des Bouvrie en Johan Cruijff) en begon flitsende full color pamfletten en folders te verspreiden. Het moest vooral duur zijn, zo'n kursus, anders geloven mensen er niet in, dat was een van zijn eerste lessen. De nieuwe heilsleer ging 'Neuro Linguistisch Programmeren' heten (NLP, dat klinkt lekker intellektueel en duur) en op de een of andere manier wist hij een voet tussen de deur van enkele grote nederlandse ondernemingen te krijgen. Voor duizend gulden leren managers in twee dagen met zichzelf te communiceren en het 'positieve denken' over te dragen op de rest van het kader en de ondernemers. Bedrijven als KLM, Douwe Egberts, Philips, Apple, NashuaTec, Toshiba en Werknet uitzendorganisatie gingen met Ratelbandslang in zee. In 1989 wist Ratelband op een slimme manier in het nieuws te komen door het wereldrecord vuurlopen te verbeteren. Vuurlopen? Ja, hij liep met blote voeten over 25 meter hete kolen. Zijn klup heette toen nog 'Instituut Beheersing Communicatie Motivatie Technieken' en over zijn vuurloperij zei hij: "iedereen kan zijn doel bereiken, als je er maar in gelooft. Het vuurlopen is een goed beeld om dat te illustreren". Vervolgens zou hij deze techniek in zijn kursussen gaan gebruiken. In 1992 wist hij het voor elkaar te krijgen dat een heel stel Philips-werknemers voor hem letterlijk door het vuur gingen onderwijl het mantra "Philips" uitsprekend. Zo raakte hij een beetje bekend en nu komen grote hoeveelheden mensen met geld op hem af. Ratelband schijnt ook al kursussen op de nederlandse politieacademie te hebben gegeven (verhoortechnieken) en we besteden aandacht aan hem in dit Kleintje omdat het een trent lijkt om allerlei maatschappelijke problemen als milieuvervuiling, werkloosheid, perspectiefloosheid en armoede individueel te maken. New Age-groeperingen hebben nog nooit zoveel leden gehad (in iedere stad staat een groot, dagelijks vol New Age-centrum waar zeer veel geld verdiend wordt, hier in Den Bosch op de Vughterstraat Palaya BV en op de Sint Jorisstraat Gaia BV) en de 'tussen-de-oren-maffia' groeit. Emile Ratelband vormt een soort schakel tussen het bedrijfsleven en New Age-denkers. Deze laatste hebben toch meestal een hippie-achtige achtergrond en hebben hier en daar zelfs nog wel eens de bedoeling een antwoord te geven op allerlei verziekte omstandigheden in de maatschappij. Helaas gaan die eventuele goede bedoelingen veelal de mist in vanwege het a-politieke karakter van de meeste oplossingen die worden aangedragen. Ratelband daarentegen is uitsluitend geinteresseerd in de mogelijkheden van het individu. Wanneer je rijk wilt worden dan kun je dat via NLP leren en wanneer je je bedrijf nog beter wilt laten lopen, je loonslaven nog harder wilt laten werken dan kun je via een kursusje bij Ratelslang terecht. Vergelijkbaar met het financieel suksesvolle 'Neuro Linguistisch Programmeren' is zoiets als 'Avatar', ook al een suksesformule om veel mensen veel geld uit de zak te kloppen. Je ziet de aanbiedingen voor Avatar-kursussen het laatste jaar enorm toenemen in kleine advertenties in de dagbladen. Avatar is in principe hetzelfde als NLP. Ook afkomstig uit het land der onbegrensde mogelijkheden, de verenigde staten van Amerika, en ook al zeer duur. In het Avatar-circuitje zitten veel ex-Baghwan/Osho figuren (oh, zijn die daar gebleven) en hier en daar een ex-Scientology-adept (Scientology-goeroe Hubbard is per slot van rekening ook dood). "Nooit heeft er iets bestaan / buiten jou / nooit zal er iets buiten jou zijn", daar komt het zo'n beetje op neer bij deze Avatar-lieden. Alles draait om het individu, creëer je eigen werkelijkheid, discreëer je problemen en je kunt er zelf ook nog rijk mee worden. Eerst ga je een Avatar-kursus doen (vierduizend gulden) en dan nog even een vervolg kursus (tienduizend gulden) en de uiteindelijke kursus kost vijftienduizend gulden. Maar dan ben je ook zelf goeroe ('licenced Avatar master') en heb je de bevoegdheid om kursussen te gaan geven en dus zelf veel geld in je zak te steken. Je bent wel verplicht een gedeelte van het geld dat je als 'master' verdient te storten op de rekening van de privé-onderneming 'Star's Edge Research and Development' van Avatar-bedenker Harry Palmer, die trouwens elf jaar lang bij de Scientology-kerk/sekte heeft gezeten. Ook hier dus de slogan "Niet de werkelijkheid vormt jou, nee, jij vormt je eigen werkelijkheid". Dan zou je toch denken dat er nogal wat mensen met deze kennis bezig zouden zijn de milieuvernietiging tegen te gaan of de dramatische bezuinigingen op het sociaal-economisch tegen te werken? Maar nee hoor, de dames en heren, veelal afkomstig uit zogenoemde 'alternatieve' bewegingen zijn uitsluitend en alleen met zich/haar zelf bezig, hun eigen carrieres, hun eigen portemonnee. Naar eigen zeggen zijn er momenteel in 32 landen 1200 Avatar-meesters in de weer om veel geld door te sluizen naar die slimme amerikaan. In Nederland zijn er een stuk of twintig Avatar-meesters. Let maar eens op de kleine advertenties in de dagbladen, daar zie je ze hun onzin verkopen.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 269, 13 januari 1994