Skip to main content

Omdat het anders zo stil blijft...

donderdag 8 december-2011
Gisteren, 7 december 2010, drie dagen voor 'DE' dag van de mensenrechten, 10 december: Ik had besloten naar de demonstratie te gaan van Vluchtelingen Op Straat in Utrecht, op het Domplein. Daar trof ik een kleine groep hoofdzakelijk mensen van Somalische komaf, die er met drie spandoeken de windstoten trotseerden. Een klein groepje 'Neederlanders' trof ik er ook aan. De meesten kende ik. De Neederlanders, mijzelf incluis, waren in dit toch al kleine gezelschap in de minderheid.

Zo. Dan weet ik ook eens hoe dat voelt: in de minderheid zijn. De reden waarom mij dit niet beviel was er in gelegen dat daar veel meer 'Neederlanders' hadden behoren te zijn, namelijk om die Somalische mannen en vrouwen te steunen in hun protest. Het protest tegen de hen opgedrongen 'illegaliteit'. Het protest tegen het hen opgedrongen leven op straat. Het protest tegen het hen voordien opgedrongen langdurig verblijf in talloze asielzoekers- danwel vertrekcentra. Het protest tegen de opsluiting van negentien andere Somaliërs, die nu in het 'detentiecentrum' Rotterdam Airport zitten. Detentiecentrum.. da's een net woord voor deportatiekamp.

Wat een woorden toch weer, die ik gebruik. Deportatiekamp. Wat ben ik toch weer aan het schreeuwen als ik zulke termen gebruik. Maar wie niet schreeuwt, wordt niet gehoord in deze tijden. En dat geldt voor die Somalische vluchtelingen nog veel meer dan voor mij.

Wie zal morgen in de krant lezen over wat zij daar vertelden? Wie zal morgen het betoog van die vrouw lezen, die zei, even snel vertaald van Engels naar Nederlands: “Ze laten ons jaren wachten. Dan zetten ze ons op straat. Zeg dan gewoon: wij hebben geen asielbeleid, wij verlenen geen asiel. Dan weten we dat we het niet hoeven proberen.”

Heb je het over schrijnend.. Dát is schrijnend, dat iemand zoiets zegt. Een andere man vertelde over twee Somalische mannen die elkaar hadden leren kennen in het uitzetcentrum Schiphol. Ze werden samen uitgezet. In Somalië aangekomen, werden ze op het vliegtuig terug gezet. Als ik het me goed herinner via Nigeria, waar ze nog een dag of tien in de gevangenis werden gezet. Daarna terug naar Neederland. Terug naar uitzetcentrum Schiphol. Hier vroegen ze beiden voor de tweede keer asiel aan. De een kreeg het meteen. De ander wacht nog. “Wat is er veranderd in die korte tijd, dat hij nu ineens wèl asiel kreeg?” vroeg de verteller van dit verhaal zich verwonderd af.
Maar wie zal dat verhaal morgen in de krant kunnen lezen? Wie zal welk verhaal van welke immigrant, vluchteling volgens de normen of niet, 'illegaal' of niet, morgen lezen in de krant? Niemand. Want deze verhalen mogen niet gehoord worden. Er zijn er heel veel van. Stel je voor dat 'de' Neederlanders zouden weten hoe 'hun' regering omgaat met al die mensen die zo makkelijk worden weggezet als 'profiteurs', of 'criminelen'.

Jaren geleden publiceerde ik een aantal verhalen op mijn eigen website, verhalen van migranten, over opsluiting, over leven in Neederland. Deze kun je daar nu niet meer vinden, want de hele website is van het internet verwijderd door justitie vanwege vier andere teksten, die justitie niet zinnen. Ze zouden opruiend zijn. Wekenlang dreigde de officier van justitie van het landelijk parket, Schram, mij opnieuw te arresteren omdat het online laten staan van die vier teksten volgens hem een nieuw strafbaar feit zou zijn, tijdens een nieuwe pleegperiode. Ik gaf niet toe, en dit is het resultaat: censuur. Ik vernam het toen ik onderweg uit Utrecht naar huis was, denkend aan die Somaliërs en hoe ik deze stormachtige middag zou beschrijven. Dit is wat justitie wil: mij bezig houden met hun repressie zoals die tegen mij gericht is. Zodat ik vergeet dit verhaal te vertellen, over die Somaliërs. Mij de mond snoeren. Zorgen dat verhalen niet meer worden doorgegeven. Zorgen dat verzet niet meer wordt gehoord, dat oproepen tot verzet vergeefs worden geschreven en verspreid. Vergeet het maar!

Dit is de reden dat ik schreeuw, dat ik brul, dat ik schrijf. Literair hoeft het niet te zijn. Intellectueel ook niet. Voelbaar moet het zijn, als de wind deze middag, koud, hard en snijdend, als de angst van mensen die op straat moeten leven en naar elke smeris die langskomt kijken en denken: als hij nu maar niet naar mij toekomt! Zó voelbaar moet het zijn. Een klap in het gezicht van de verantwoordelijk minister. Zo voelbaar moet het zijn: een trap onder de kont van een ieder die het denkt te kunnen negeren. Zo voelbaar moet het zijn: oorverdovend wakker schuddend vroeg in de morgen, alsof een bende smeris je deur intrapt en je van de trap afsleurt om je vervolgens in een cel te smijten. Zo voelbaar dus.

Dit is waarom oproepen tot verzet er altijd zullen moeten zijn. Dit is waarom ik vanmiddag in Utrecht was en me afvroeg waarom we met zo weinig waren. Omdat het anders zo stil blijft. Veel te stil. Omdat mensen anders het gevoel krijgen dat het niemand wat interesseert. Omdat genegeerd worden nog erger is dan op straat moeten leven, en omdat het nog erger is om op straat te leven én genegeerd te worden. Alsof je niet bestaat.

Ik weigerde mezelf te censureren, want daarmee censureer ik deze waarheden. Die Somalische mannen en vrouwen weigeren zich te verstoppen. Integendeel, zij laten zich zien. Waarvoor zouden wij, waarvoor zou ik dan bang moeten zijn? Voor de censuur die de staat nu pleegde op mijn woorden? Plekken zat om mijn woorden te verspreiden. Veel meer dan er plekken zijn voor deze mensen om te kunnen leven. Moet ik bang zijn dat de volgende stap is morgenochtend om mij te arresteren, hetgeen mogelijk is, hoewel men evengoed een ander spel kan besluiten te spelen? Moet ik daarvoor bang zijn? Moet ik bang zijn voor de hoon van mensen die liever aan de kant blijven staan? Voor bedreigingen van extreem rechtse naar onderen trappende losers? Ach, nee toch.

Omdat het anders zo stil blijft, terwijl er nog steeds mensen opgesloten worden omdat de staat meent dat zij een bedreiging zijn, een gevaar zijn, overlast veroorzaken, geen papieren hebben, geen dak boven hun hoofd hebben. Omdat het anders zo stil blijft, terwijl mensen uit wanhoop zichzelf in brand steken, uit wanhoop zich in hun cel ophangen, de polsen doorsnijden. Omdat het anders zo stil blijft, terwijl de uitbuiting in stand wordt gehouden door de consumptiedrang, de spilzucht, het winstbejag, de machtswellust, de angst voor 'de vreemdeling'. Omdat het anders zo stil blijft, daarom moeten wij in actie komen. Wie zijn dat, 'wij'? Dat vraag ik me af. Dat is iedereen die 'wij' wil zijn, en die in actie wíl komen, omdat het anders zo stil blijft. Ja, liever hoor ik het geluid van kniptangen in hekken, dan van het dichtslaan van celdeuren. Liever hoor ik het geluid van ineenstortende muren, dan van de heimachines die een nieuwe gevangenis in elkaar stampen. Liever hoor ik het geluid van brandweersirenes op weg naar de uitslaande brand in een IND kantoor, dan op weg naar een brand in een cellencomplex waar mensen levend verbranden omdat ze er niet uit kunnen. En liever hoor ik het geluid van lachende mensen dan van huilende mensen. Liever het geluid van scanderende demonstranten, dan van de stemmen van ministers in hun regeringszetels. Herrie wil ik horen! Laat het vooral niet stil zijn. Laat het vooral niet stil zijn!

Voor de Somaliërs uit ter Apel; laat het vooral niet stil zijn.
Voor de opgeslotenen in deportatiekampen: laat het vooral niet stil zijn!
Voor iedereen die verpletterd wordt in de raderen van het kapitalisme en de controlestaat: laat het vooral niet stil zijn!

Om al deze redenen, en nog veel meer: Laat het vooral niet stil zijn. Als we de stilte toelaten, wordt er niets meer doorgegeven: geen verhalen, geen oproepen tot verzet, geen inspiratie, geen ideeën.

Laat het vooral niet stil zijn!

Joke Kaviaar, 8 december 2011

Ps. herhaling van oproepen:

  • 11 december, Rotterdam: demonstratie bij uitzetkamp Rotterdam, waar nu die negentien Somaliers ook zitten, om 15 uur. Voorverzamelen; P&R uitgang metrostation Meijersplein, Meijersplein, om 14 uur. Neem spandoeken mee, en dingen op herrie mee te maken. (zie)
  • 18 december, Ter Apel: demonstratie bij 'vrijheidsbeperkende locatie' ter Apel, waar die negentien Somaliërs gekampeerd hebben en zijn opgepakt. Om 14.30 verzamelen: viaduct uitzetcentrum Ter Apel. (zie)

Klik hier om uw reactie toe te voegen