Catalonië en Madrid (006)
'Follow the money' leerde mijn vader mij en in het geval van Catalonië boekten de twee grootste Catalaanse banken, La Caixa en Sabadell, over vorig jaar een recordwinst van 800 miljoen euro's - geen pesetas. Caixa en Sabadell hebben vorig jaar hun hoofdkwartieren van Barcelona verplaatst naar respectievelijk Madrid en Valencia als antwoord op de Onafhankelijkheidsverklaring door het Catalaanse Parlement op 1 oktober 2017, de aanleiding voor artikel 155 waarmee de afzetting van Parlement en Regering door Madrid werd 'gerechtvaardigd'. 'Banken gaan op de loop voor hun klanten', karakteriseerde een commentator van een rechtse krant in Barcelona deze unieke situatie. Maar de ceo van Caixia heeft nu opgeroepen tot een dialoog tussen Madrid en de Onafhankelijkheidsbeweging: de Catalaanse bourgeoisie, kind aan huis bij Franco, begrijpt, na door verplaatsing van hun hoofdkwartieren eerst te hebben meegedaan aan het smoren van de afscheidingsbeweging, dat er geen garantie is voor behaalde resultaten. Want de winst over het lopende jaar kon wel eens ernstig tegenvallen door een boycot van hun klanten: Catalanen die in meerderheid voor onafhankelijkheid zijn gezien de verkiezingsuitslag.
De banken deden nog goede zaken, maar in dezelfde periode liep de werkloosheid in de regio Barcelona, de belangrijkste economische motor van Catalonië en eigenlijk ook van Spanje, flink op. Het intimideren van de Catalaanse bevolking, op papier de "rijkste" van het Iberisch schiereiland, met de dreiging van economische achteruitgang behoort tot de standaard-uitrusting van iedere campagne en is nu speerpunt van het Madrileense beleid om de macht te heroveren. De reden dat Ciutadans (Ciutadanos) de grootste partij werd in Catalonië dankt de charismatische Ines Arrimadas (ook de woordvoerder van landelijk Ciutadanos) aan de angst voor armoede in de voortvarende regio Barcelona. Met name de (kleine) ondernemers die in ons land VVD of D66 zouden stemmen 'voor hun eigen bestwil'. Over een politieke mening beschikt deze 'middle-middle class' nooit.
Het Hooggerechtshof heeft geweigerd ex-minister Font van BZ in de Catalaanse Regering vrij te laten, ook al had hij zijn lidmaatschap van het Parlement en het streven naar Onafhankelijkheid opgegeven. Nu zitten behalve hij nog Oriol Junqueras (afgezette vice-premier onder Puigdemont) en de twee Jordi's (de leiders van de burgerbeweging voor Onafhankelijkheid) vast. Puigdemont en vijf door de Madrileense justitie gezochte ministers zijn in ballingschap in Brussel gegaan, waar deelname van de Vlaamse nationalisten aan de Regering Michel uitlevering aan Madrid heeft verhinderd.
Het plan van de meerderheid in het Parlement voor Onafhankelijkheid was een 'vervanger' (patsy) in Barcelona te laten benoemen en Puigdemont in Brussel de werkelijke leider te laten zijn. Maar nu heeft ERC, de linkse Republikeinen die de tweede partij in de coalitie met 'Junts' van Puigdemont vormen aangekondigd de steun aan Puigdemont te willen intrekken. Met als argument dat Madrid dit zou kunnen gebruiken om de door het Parlement nieuwbenoemde ministers te arresteren. Het lijkt erop dat tweedracht binnen de Republikeinse beweging, naarstig gezocht door Madrid, wortel heeft gezaaid. (WK)