Neem het recht, de vrijheid en het vreten

door Joke Kaviaar

Zeven uur in de morgen. De wekker gaat. Opstaan, uit je bed! En vlug een beetje.
Wat doen al die mensen zo vroeg? Staan ze op om naar de zonsopgang te kijken? Om te
luisteren naar het gezang van de vogels die al lang aan het ontwaken zijn? Over de
weilanden hangen nog slierten mist, spinnenwebben glinsteren in de dauw. Het is alles niet
van belang. De rust wordt verstoord. Iedereen heeft haast. Waartoe? Waarvoor? “Om de
hypotheek te betalen,” zei een boze bouwvakker ooit tegen mij, toen ik eens op een wel heel
erg vroeg tijdstip mijzelf aan de hekken van zijn werkplek had vastgeketend. Ja, ik was
zowaar nog vroeger op dan hij, de brave slaaf. Wie had dat nu gedacht?
“Doe dit werk toch niet!” had ik hem toegeroepen. En toen kwam dus dat antwoord. Om de
hypotheek te betalen deed hij het, en voor het overige interesseerde hem niets. Het
interesseerde hem niet dat hij meewerkte aan de bouw van een gevangenis waarin weer zovele
pechvogels konden worden opgesloten die het in de wereld van winst en carrière niet hadden
gehaald. Ongetwijfeld is die bouwvakker vandaag ook weer aan het werk om de zakken van zijn
baas te spekken, al zal hij dat zelf niet zo zien, of het nu voor de bouw van een
gevangenis is of een kantoorkolos die gedoemd is om leeg te blijven staan, of een winkelcentrum dat ons allen moet verlokken tot consumeren, want geld moet rollen nietwaar?
Dát is het natuurlijk, wat al die mensen zo vroeg in de morgen aan het doen zijn! Zij laten
het geld rollen, ook al belandt dat geld vooral in de zakken van anderen. Het is nog donker
als ze al op pad gaan, de forenzen die zich in overvolle treinen proppen, de automobilisten
die elk in hun eigen vehikel stappen om naar een werkplek ver van huis af te reizen om in
de dagelijkse onvermijdelijke file te komen te staan. Linten van rode en witte lichtjes
trekken door een landschap van neonreclame, rokende schoorsteenpijpen, bouwkranen en
opstijgende vliegtuigen, en op de radio wordt het volk geprezen om zijn werklust, geprezen om de
bereidheid vijf dagen per week zichzelf te verkopen voor een beloning, terwijl degenen die
deze arbeid verstrekken, als ware het een gunst, vooral zichzelf belonen.

Ik heb de vanzelfsprekendheid van deze wereld en dit principe nooit begrepen en heb ooit
gedacht dat het aan mij moest liggen. Tenslotte, zo wordt altijd gezegd: als zij er niet
waren die het werk beschikbaar stelden, verzonnen, nodig meenden te moeten maken en anderen
van die noodzaak ook nog eens wisten te overtuigen, dan zou de wereld ineenstorten. Ja, als
zij er niet waren, dan zouden de prijzen stijgen of dalen, de kosten stijgen of dalen, maar
hoe dan ook, het zou altijd foute boel zijn, want hoe dan ook zou het in het nadeel zijn
van al die arbeiders en kantoorklerken, schoonmakers en opruimers, verkopers en kopers, als
zij er niet waren: de investeerders, de geldschieters, de bazen, plannenmakers,
beleidsmakers, beurshandelaren en banken. Ja, ik heb me altijd afgevraagd hoe dat toch kon en waarom al die mensen elke dag wéér daarvoor een groot deel van hun leven opofferen, zich geestesdood laten slaan door de machinaties in fabrieken, de hiërarchische machtsstructuren, het werk dat zich herhaalt. En aan het einde van de middag herhaalt zich het ritueel van de morgen. De werkenden keren huiswaarts in datzelfde lint van blinkend blik, nu verlangend naar huis, naar hangen voor de televisie die de fantasie die mogelijk nog over zou kunnen zijn een laatste slag
toebrengt. Koopt u vooral een nieuwe trouwens, want het model wat u nu heeft staan, is al
weer uit de mode. In staat tot creatief denken is niemand meer na zoveel blindstaren op de
vanzelfsprekendheid van dit alles.
Het spreekt vanzelf ja, het betalen van huur en hypotheek. Het spreekt vanzelf ja, het
betalen voor een van de producten die ergens uit de grond of van het land zijn gehaald,
het liefst goedkoop vanaf een ander continent, tegen de prijs van nog erger uitgebuite
arbeiders dan degenen die hier het vuilste werk doen. Het spreekt vanzelf immers, het
betalen om te kunnen leven. Het spreekt vanzelf, het betalen van belastingen ten einde het
allemaal draaiende te houden. Het spreekt vanzelf om niet om te kijken naar een dakloze,
een verslaafde, een vreemdeling, een gevangene, een buurvrouw die de huur niet meer kan betalen, een buurman die nooit meer buiten komt tot zijn lijk wordt weggedragen. “De arme drommel, hij had geen werk meer, hij was eindelijk met pensioen, en nu wist hij niet meer wat te doen met zijn leven” wordt er gefluisterd. “En nu is hij dood”.

Het spreekt vanzelf dat het leven van geen waarde is, als het niet nuttig kan worden
gemaakt als radertje in de machine die kapitalisme heet. Wij zijn allen verworden tot
gebruiksvoorwerp, wij zijn valuta, aandelen, opties, speculatieobject en wij zijn meer of
minder waard. Wij zijn onderwerp van berekeningen. Cijfers in een statistiek. En het
spreekt dus vanzelf dat, omwille van het draaiende houden van de economie, alle individuen
die worden beoordeeld als nutteloos op de grote hoop worden geveegd en buitenboord worden
gekieperd. Het spreekt dus óók vanzelf dat al die mensen met het stempel nutteloos
gedwongen moeten worden om in de pas te lopen, het hoofd te buigen, en anders opgeborgen
worden dan maar, of te laten uitsterven als soort, het soort van de nuttelozen.
Geld moet rollen, en wie niet helpt het geld te laten rollen, die wordt handelswaar voor
anderen om het geld mee te laten rollen. Leve de privatisering, de institutionalisering, de
internering! Psychiatrische instellingen. Gevangenissen. Detentiecentra. Politie. Justitie.
Immigratiedienst. Leger. Wapenindustrie. Onderzoekers. Deskundigen. Professoren.
Ambtenaren. Zelfs aan de nutteloze valt nog geld te verdienen door deze te registreren, op
te jagen, te beoordelen, te veroordelen, en tenslotte mediageniek op te dienen als object
van spot, haat of geveinsd medelijden. It's a win-win situation!
Pas indien niemand meer zou meewerken, om te kunnen betalen alle lasten die deze
economische orde ons op ons aller schouders laat meetorsen, dán zou het gedaan kunnen zijn
met het meebetalen aan de win-win aan de top. Naar boven schoppen moeten we, in plaats van
trappen naar onderen om zelf iets hogerop te komen. De piramide, die het kapitalistische
spel is, tot wankelen brengen, maar hoe? En wie durft te stoppen met betalen om daarmee te
riskeren een nieuwe prijs te betalen, want betalen zul je, hoe dan ook. Met je geld of je
leven.
Ik wil niet meer betalen. Betalen voor de slavernij van mijzelf en anderen. Geen rente meer
over de vrijheid! Geen rente meer over mijn tijd van leven. Nee, ik wil niet meer betalen.
Niet meer meebetalen aan de jacht op zogenaamde illegalen. Niet meer meebetalen aan de
moordzucht van de staten en hun nationalisme. Niet meer meebetalen aan de oorlogen in
vredesnaam. Niet meer meebetalen. Nee, ik wil niet meer betalen om te kunnen betalen. Dus
wat kunnen we doen?
Het systeem treft ons allen in onze portemonnee, vooral de armsten, de zwaksten, want
eenmaal onderop wordt je steeds verder in het drijfzand onderaan die piramide gezogen.
Deurwaarders en incassobureaus wachten als aasgieren hun kans af. We moeten hen van ons af
slaan. De vertegenwoordigers van het kapitalistische systeem die het dichtste bij ons
staan, de uitzuigers die huur willen, grof geld rekenen voor middelen van bestaan, die
belastingen innen, die moeten we treffen in hún portemonnee, in hun bedrijfskas, in hun
functioneren. Laat het duidelijk zijn dat elke daad die nodig is om te kunnen leven, of
zelfs maar overleven, niets anders is als bittere noodzaak. En laten we van de noodzaak
onze strijd maken, niet defensief, maar offensief.
Want waarom te ploeteren en te sappelen en aan te nemen dat dit leven is? Waarom nederig en
dankbaar te zwoegen om 'onze' economie te redden van de 'ondergang', het 'faillissement'
van de staat? Laat het vooral ondergaan, die staat en dat kapitalisme. Het zal menigeen in
haar val willen meesleuren, maar zolang zij niet valt, vertrapt zij een ieder aan haar
onderkant, achteloos, als mieren. Dus kom in verzet tegen dit systeem van totalitaire en
financiële onderdrukking! Neem het recht, de vrijheid en het vreten!

De bedrijfskassen van de multinationals, die met hun megamarkten en supermarkten alom
vertegenwoordigd zijn om ons de producten aan te smeren die zij vinden dat wij nodig
hebben, om ons af te zetten met hun woekerprijzen voor producten die zij zelf door
uitbuiting verkregen hebben, die zijn tegen één ding níet bestand. Er is één ding waar hun
beveiliging, hun camera's, hun alarmsystemen, en hun bewakingspersoneel niet tegen bestand
zijn en dat is: de onidentificeerbare massa. De massa die hun winkelketens en hun
winkelcentra in loopt en er het recht, de vrijheid en het vreten haalt. Ik zeg: met recht. Want als zij, de multinationals, het zich veroorloven om zoveel te verspillen en te vernietigen – en dat doen zij! – dan is het minimaal geoorloofd wanneer wij het rechtstreeks uit de schappen nemen. Hun wetten mogen daar dan anders over denken, maar hun wetten zijn gemaakt voor het beschermen van het bezit van de vermogenden.
Waarom wachten tot die uitgestalde waren als voorbij de houdbaarheidsdatum, gedateerd, uit
de mode, onverkoopbaar, in afvalcontainers zijn geworpen en eenvoudigweg afgeschreven, een
'verlies', ingecalculeerd in de prijs die wordt berekend aan wat zij noemen: 'de consument'? Waarom zouden wij naar de schamele centen in de eigen portemonnee kijken, bedroefd omdat wij moeten kiezen tussen het kopen van brood of het kopen van rijst? Wat is er zo oneerlijk, misdadig, aan als we ons niet langer door de vertegenwoordigers van het kapitalisme laten vertellen dat wij dieven zijn als we er iets in ons zak steken, terwijl zij zelf al jaren winst maken door massaproductie en vernietiging? Zij zijn plunderaars die de grond, de zeeën, de mensen, en
de lucht beroven van hun waarde en hun waardigheid, hun leven en hun vrijheid. Dit alles te
accepteren en braaf dagelijks mee te draaien in de door hen opgelegde arbeidsethos, of te
creperen en het bestaan van een paria te leiden, is dat de keus? Het is een keus die we
moeten verwerpen!
Het is daarom dat we over moeten gaan tot een actieve herverdeling van de rijkdom, het
bezit, hand in hand, massaal. Maak van koopavond afhaalavond, meeneemavond. Neem wat je
nodig hebt en deel de rest uit op straat. Directe actie om eerlijk te delen, vanaf nu! Leeg
de kassen van de profiteurs! Leeg de schappen van de supermarkten, de megastores, de
koopgoten! Om niet meer bestolen en bedonderd te worden. Om niet meer te belonen de
bezuinigingen op ons bestaan. Om niet meer te betalen om te mogen leven! Neem het recht, de vrijheid en het vreten!

Dit bericht is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 440, 20 april 2012