Politie ziet spoken

Recente uitlatingen van de Amsterdamse politie hebben in de Tweede Kamer geleid tot een hernieuwde oproep tot een verbod op kraken. In een kraakpand in de Kerkstraat in Amsterdam zou een "installatie" hebben gezeten die "op politiemensen terecht had kunnen komen". Maar journalisten en politici zouden er goed aan doen de uitlatingen van de Amsterdamse politie aan een nader onderzoek te onderwerpen. Wie even kritisch terugkijkt naar de uitlatingen van de Amsterdamse politie de afgelopen jaren heeft daar alle reden voor.

door René Damen (oud-gemeenteraadslid Amsterdam)

De Amsterdamse politiewoordvoerders kwamen de afgelopen jaren vaker met dit soort vage omschrijvingen. De bedoelde "installatie" was volgens de krakers in dit geval gewoon een steunbalk die het verkrotte dak van het kraakpand overeind hield. Vandaar wellicht dat de politieleiding het nodig vond het incident nog wat verder op te kloppen. ME-commandant Leen Schaap melde vrijdag 2 november jl. op Radio 1 dat het "ook explosieven hadden kunnen zijn". Alles kan natuurlijk. Het hadden ook pimpelpaarse kabouters kunnen zijn, maar in werkelijkheid was er van beide geen sprake. Het melden van mogelijke explosieven moet gezien worden als bewuste stemmingmakerij van de politietop in een poging hun achterliggende politieke doelen te bereiken.

eurotop
Het is niet voor het eerst dat het Amsterdamse Korps zich bewust zo suggestief uitdrukt over vermeende dreigingen vanuit de kraakbeweging. Tijdens de Eurotop in Amsterdam in 1997 kwam de politietop ook met zo'n spookverhaal. Er zou een "gewelddadig verstoren van de logistiek" van de Eurotop plaatsvinden. Alle kranten schreven het braaf over. Maar wat is dat eigenlijk; de logistiek van de Eurotop verstoren? Het klinkt heel gevaarlijk. Was het soms een bom onder het distributiecentrum van de politie? Of een aanslag op het communicatiecentrum van de organisatie? Nee, niets van dit alles. In werkelijkheid bleek het te gaan om een paar baldadige krakers die de bordjes met parkeerverbod bij vergaderlocaties zouden hebben ingepikt als trofee voor boven de bar. Inderdaad een slechte studentikoze grap. Maar gevaarlijk? Je zou zeggen van niet. Maar de politie gebruikte deze zogenaamde verstoring van de logistiek van de Eurotop wel als één van de rechtvaardigingen voor een gewelddadige inval in het kraakpand Vrankrijk een paar dagen later. De politietop had besloten om midden in de nacht met helikopters op het dak van het pand in het hartje van Amsterdam te landen en met arrestatie-eenheden binnen te vallen. Gelukkig had toenmalig burgemeester Patijn meer gezond verstand en verbood hij de actie op het allerlaatste moment. De helikopters hingen al letterlijk boven het kraakpand in de Spuistraat toen Patijn (die op een borrel op de Dam was) er van hoorde. De actie werd net op tijd afgeblazen, maar als het aan de politie had gelegen waren ze met deze Rambo-actie doorgegaan.

accuboor
Maar ook twee jaar geleden leek het wel even oorlog in Amsterdam toen de politie met groot materiaal uitrukte en de stationsbuurt afzette vanwege een zogenaamde terroristische dreiging aan de Prins Hendrikkade. Volgens de politie zou er iemand voor het raam van een kraakpand met een revolver hebben staan te zwaaien. De hele buurt werd afgezet en een anti-terreur eenheid viel het pand binnen. Ze vonden niets, behalve een zwarte accuboor. De kraker in kwestie was net bezig geweest met het ophangen van een spandoek tegen toenmalig minister Verdonk. De boor die hij daarbij gebruikte was in de fantasie van oom agent uitgegroeid tot een revolver. Opnieuw een spookverhaal van de politie dat tot grote en gewelddadige politie-inzet leidde waar geen reden voor was.

vloeistof
Nog een voorbeeld: Enkele maanden geleden meldde de politie dat bij een ontruimingsronde in een kraakpand in de Bilderdijkstraat in Amsterdam explosieven waren gevonden. Pasgeleden nuanceerde ME-Commandant Leen Schaap op Radio 1 zelf dit verhaal al. Het zou gaan om "een brandbare vloeistof" waarmee alleen "in het slechtste geval een ontploffing mogelijk was". Schaap was zo eerlijk er bij te vertellen dat de ME er dan wel eerst met een slijpschijf doorheen had moeten snijden. Maar ook hier was aanvankelijk sprake van een bewust vage omschrijving. De brandbare vloeistof was in werkelijkheid volgens de krakers een oude jerrycan met benzine die in de meterkast van het pand stonden. Iets wat iedere Amsterdammer met een brommer ook in huis heeft. Niets aan de hand dus. Maar de politie spreekt meteen over moord en doodslag. De werkelijkheid is anders.

In Amsterdam wordt al tientallen jaren zonder noemenswaardige problemen gekraakt. In de jaren tachtig werd nog wel eens een koelkast van het dak van een kraakpand gegooid, maar de afgelopen tien jaar is van levensbedreigend geweld door krakers geen sprake. Ieder keer weer wordt er opgeroepen tot geweldloos verzet. Meestal krijgt dit de vorm van het barricaderen van de woningen en het gooien met onschuldige zakjes verf (door de politie stelselmatig aangeduid als "verfbommen").

Levensbedreigend geweld van krakers bestaat in Nederland dus alleen in de fantasie van de politieagenten. Waarschijnlijk worden de verhalen nu verzonnen door de politieleiding omdat ze geen zin meer hebben in de maandelijkse ontruimingsronde van kraakpanden die veel politiecapaciteit kost. De ontruimingen leveren veel saai werk op voor honderden ME-ers die de hele dag paraat moeten zijn zonder dat er al teveel gebeurd. Bij de laatste ontruiming werden de dienders bovendien behoorlijk in hun hemd gezet. Ze hadden in een die dag ontruimd kraakpand aan het Damrak over het hoofd gezien dat er nog drie krakers binnen zaten. Het gevolg was dat ze de volgende dag weer massaal moesten uitrukken en het hele Damrak moesten afzetten om de overgebleven drie mensen te ontruimen.

nostalgisch
Opmerkelijk was dan ook de politiewoordvoerder die op de eerste dag aanvankelijk had gemeld dat de ontruimingen alleen gepaard waren gegaan met "nostalgisch, traditioneel verzet". Maar na het gezichtsverlies van de mislukte ontruiming op het Damrak, kwam de politieleiding de volgende dag daar ineens overheen met het spookverhaal in de Telegraaf over de vermeende "constructie". Deze constructie in het andere kraakpand was voor de politie na het gezichtsverlies van de dubbele ontruiming op het Damrak plotseling uitgegroeid tot een levensbedreigend monster.

Ik hoop dat de politici van ondermeer de ChristenUnie niet zo
'goedgelovig' zijn dat ze de opgeklopte verhalen van de politie geloven. Er is in Nederland nog steeds sprake van veel leegstand en verkrotting. Alleen al boven de winkels in de Amsterdamse binnenstad staan duizenden woningen leeg en in de rest van de stad staat meer dan een miljoen vierkante meter kantoren leeg. Een leegstandsverbod om de speculanten aan te pakken zou dan ook beter op zijn plaats zijn dan een kraakverbod dat gebaseerd is op spookverhalen van de politie.

Dit bericht is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 428, 9 november 2007