Skip to main content
  • Archivaris
  • 400

Blanco stemmen helpt niets

In de muurkrant van 9 juli 2004 (nr 393) beweert Ewald Trelchers dat hij blanco blijft stemmen omdat dat volgens hem de enige manier is om te laten horen dat je het niet eens bent met 'het systeem'. Dat is niet slim want blanco stemmen worden al jaren meegeteld als ongeldig. Veel mensen mogen dan wel denken dat ze meetellen maar helaas voor hen je had net zo goed thuis kunnen blijven. Een betere manier om dit schijndemocratische systeem te veranderen dan wel te ondermijnen, is door er zelf in te stappen met een duidelijke boodschap dat je het wilt veranderen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan.

Ik heb twee jaar geleden onder het motto: Help Jac.Splinter in het pluche, ik beloof u dat ik niets zal doen met de gemeenteraadsverkiezingen in Nijmegen meegedaan met de Enige Echte SplinterPartij. Doel was om de mensen na te laten denken over hun keuze en het waarom van die keuze. Stemmen op iemand die niets gaat doen is dat zinvol? Nee! Maar stemmen op iemand die roept "Samen sterk" (PvdA-leus) of "Stem voor stem SP" is dat dan wel zinvol?
Nadenken is wel veelgevraagd voor veel kiezers. Daar komt bij dat de zittende politici niet gebaat zijn bij teveel al te bewuste stemmers. De meeste politici maken zich drukker om hun mediamomenten dan hun daadwerkelijke prestaties. Prestaties die veelal gebaseerd worden op basis van advies van derden.
Mijn actie om een echte politieke partij op te richten en serieus in te schrijven voor de verkiezingen en daarmee de reƫle mogelijkheid van de stemgerechtigden om op het knopje met mijn naam te drukken, schoot bij sommige heren hier in Nijmegen in het verkeerde keelgat. Door hardop te beweren dat ik me voor 100 % aan mijn belofte zou houden en daarna te zeggen dat ik daarmee de eerste politicus zou zijn die dat zou doen schoffeerde ik subtiel de heren die zich voortdurend van hun beste opportunistische kant lieten zien.
Ik stond verkiesbaar en heb uiteraard nagedacht wat ik zou gaan doen als ik gekozen zou gaan worden. Toen heb ik ook bedacht wat je zou kunnen doen om het systeem gedeeltelijk of geheel te frustreren. (Wat overigens toen niet de bedoeling was.)

Maar eerst wat zou ik gedaan hebben als ik werd gekozen.
Voor de duidelijkheid vooraf: De partij kent formeel een bestuur van drie mensen, maar staat en valt in zijn geheel door mijn activiteiten. Ik ben voorzitter, lijsttrekker en -duwer tegelijk, mijn eigen spindoctor en woordvoerder in een persoon.
Ik zou de zetel accepteren. (In Nijmegen was de kiesdeler 1600) en vervolgens een website openen en iedereen die op mij gestemd had, gevraagd hebben zich aan te melden. Als ik dan een beslissing zou moeten nemen, over welk voorstel dan ook, had ik het voorgelegd aan de 1600 mensen die op mij gestemd hadden. Als er dan 801 ja kozen dan zou ik ook ja zeggen en als er 801 nee reacties kwamen, was het voor mij ook nee. Op deze manier kreeg iedereen indirect beslissingsbevoegdheid in de nijmeegse gemeenteraad.
Het is er niet van gekomen. Gelukkig niet, want heb nl. in de campagnetijd gemerkt dat het helemaal niet leuk is in die cultuur die daar heerst. Bijna iedereen verschuilt zich achter iets of iemand anders. Het is een systeem van drie partijen die elkaar steeds de Zwarte Piet toeschuiven. Gemeenteraad, college en ambtenaren zijn afhankelijk van elkaar in de beslissingen die genomen worden maar uiteindelijk is nooit iemand verantwoordelijk voor de beslissing die genomen is. In een tijd waarin een toekomstvisie ontbreekt bij de meeste politici resulteert dit in de Voldongen-Feiten-Tactiek, waardoor de gluiperds en de geniepigerds de zaak naar hun hand kunnen zetten. En iedereen daarna maar roepen "Ja zo gaat dat nou eenmaal." en "We kunnen nu niet meer op de ingeslagen weg terug." Voor experts in de VerdeelenHeers-methode is hier ook veel plezier te beleven.

Kun je dit systeem veranderen? Heeft deze doodlopende straat nog een zijuitgang?
Ja: de partij die bewust kiest voor niet aanwezig zijn.
Ewald Trelchers refereerde er in zijn artikel aan. In een licht aangepaste vorm is het een werkbare optie en tegelijkertijd zal de partij die dit serieus aanpakt waarschijnlijk door de huidige politici verboden gaan worden. Er gaat geprobeerd worden om deze partij uit te sluiten van deelname.

Het enige probleem bij deze methode is toch uiteindelijk de geldingsdrang en de verleiding om de zak met goud te accepteren die aangeboden wordt. Wie zegt er nou nee tegen 3000 in de maand vier jaar lang, en de mogelijkheid klakkeloos te beslissen over veelvouden van dit bedrag zonder daar een centje pijn voor te hoeven voelen? Het probleem dat diegenen die op de kieslijst staan de mogelijkheid blijven houden om de zetel te accepteren, is niet uit te sluiten. Zelfs het statutair vastleggen van een afzien van de zetel is geen optie omdat de statuten overruled worden door de kieswet en degene die gekozen is de zetel op kan eisen en voor vier jaar lang verzekerd is van een inkomen van de staat. Deze verleiding is nauwelijks te weerstaan. Je ziet het in de huidige situatie: er zijn mensen die gekozen worden via de een of andere partij en vervolgens geheel naar eigen stupiditeit dingen gaan doen zonder zich nog maar iets aan te trekken van partij-ideologie (als die al bestaat).
Is het dan echt onmogelijk?
Nee, er is hoop...
Want waarom zou je niet gewoon de zetel accepteren en je verder niet bemoeien met de papieren rompslomp van de gemeente? Ambtenaren hebben de gemeenteraad alleen maar nodig om hun ellenlange rapporten door heen te wringen en zo hun eigen dingetjes te kunnen doen. Als gemeenteraadslid mag je zelf de agenda bepalen en als je iets niet op de agenda wilt dan bespreek je dat toch niet. Ga vanuit de plek die je krijgt in de gemeenteraad het systeem voortdurend ter discussie stellen. Maak mensen bewust van het feit dat ze geen visie hebben en hoon algemeen bla bla gewoon weg.
Schrap futiliteit en gekissebis. (In Nijmegen kon er ineens snel vergaderd worden toen NEC een "belangrijke" wedstrijd moest spelen. De vergadering duurde de helft van de gebruikelijke 8 uur omdat ze afgesproken hadden om kort en helder te formuleren. Een erger voorbeeld van Eigen Onbenulligheid Eerst is bijna niet te geven.)

Hoe pak je het aan?
Ik heb bedacht (voor Nijmegen dan) om, als het nodig mocht zijn, een partij samen te gaan stellen met 20 mensen. Deze mensen zouden allemaal de status van lijsttrekker hebben. We zouden ons enkel op de niet-stemmers (40%!) richten. Om die te vragen nog een keer, en wel op ons, te gaan stemmen en daarmee alle 20 de gemeenteraad in te kiezen. Als dat lukt, en alleen als dat voor alle 20 lukt, dan accepteren we allemaal de zetel, daarmee krijgen we de absolute macht in de Nijmeegse gemeenteraad die 39 zetels telt. Het college zal op de burgemeester na in zijn geheel bestaan uit leden van onze partij en daarmee krijgen we de mogelijkheid om niet meer te komen en kan er geen enkele beslissing meer genomen worden in de gemeenteraad. Elke externe poging om dit tegen te gaan wordt weggestemd en de rest van de gemeenteraad kan naar huis.
Wat is dan eigenlijk nog het verschil met de huidige situatie? En waarom zullen de huidige politici zich toch gaan verzetten tegen een partij met dit streven?

(Jac.Splinter, Nijmegen. Ontwerper en oprichter van de Enige Echte Splinterpartij - E2SpP)

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 400, 4 maart 2005