zielig

De kloof tussen politici en de burger is een frequent terugkerend thema, zeker als er weer verkiezingen op de plank liggen. Maar die kloof is slechts een deukje in een pakje boter als je het vergelijkt met de Grand Canyon die er gaapt tussen de bevolking en de beterweters. Zij die kritiekloos de internationale agenda van globalisering & marktwerking (goed voor "ons"), verdergaande Europese integratie (nog veel beter voor "ons") en de strijd tegen terreur (noodzakelijk voor "ons") volgen. "Ons" zijn zij die weten waar Abraham de mosterd haalt en "wij" zijn dat duidelijk niet. "Wij" zijn de achtergebleven ouderwets aan zekerheid hangende bevolking. De dombo's die nodig heropgevoed moeten worden via de "tucht van de markt".

De praatjes waarmee die professionele regentenklasse ons voor de gek willen blijven houden worden steeds doorzichtiger en ongeloofwaardiger. Een paar van de mythes die in samenzang met het overgrote deel der media/broodschrijvers worden aangeprezen zijn; dat de dienstverlening via concurrentie op lonen zal verbeteren (Bolkesteinrichtlijn), dat de Gemeenten het best voor de zieken en bejaarden kunnen zorgen (WMO), dat economische groei "ons" allen niet alleen rijker maakt maar ook gelukkiger, dat de overheid geen rol kan spelen bij het oplossen van woningnood en dat de AOW onbetaalbaar wordt.
Twee andere mooie mythes zijn dat huizenbezit gelijk staat aan beleggen en dat je van beleggen rijk wordt. In de voorbije weken kon je in alle media verhalen horen over de immer voortdurende stijging van de prijzen van koopwoningen. Tussen haakjes: niemand vindt het vreemd dat je als "eigenaar" met een hypotheek in de loop van je leven die woning minstens 3x betaald hebt aan de bank.
"Gelukkig" betaalt de belastingdienst (lees: wij allemaal) daar 1x van, dus valt het allemaal wel mee. Over "normaal" gesproken. Iedereen, die letterlijk een beetje om zich heen kijkt, ziet echter steeds meer koopwoningen steeds langer leeg staan (laten we het maar helemaal niet over kantoorpanden hebben: 5,7 miljoen vierkante meter leegstand) en niemand maakt ons wijs dat die steeds langer leegstaande woningen steeds duurder aan het worden zijn. Integendeel, als je de makelaarblaadjes en de krantenadvertenties al wat langer in de gaten houdt dan kun je zelf zien dat de prijzen juist niet aan het stijgen zijn. Maar ja, als iedereen zich dat langzaam aan zou gaan realiseren en de meest voor de hand liggende conclusie zou trekken (niet kopen) breekt de pleuris uit want er zijn nogal wat mensen met twee huizen. Naar een groter huis vertrokken en het vorige (al maanden lang) in de verkoop. Of door de zoveelste gedwongen reorganisatie genoodzaakt te verhuizen naar een andere woonplaats en daar alvast wat gekocht. Nou zijn we in Nederland nog niet op het niveau van vooruitstrevende voorbeeldstaten als de VS en het Verenigd Koninkrijk, waar de individuele schuldenberg tot enorme hoogte is gestegen. Het gaat geweldig in die landen, stijgende huizenprijzen en een steeds verder groeiende economie. Ja, de winkelverkopen groeien, gevoed door persoonlijke leningen en creditcards. Geproduceerd worden die goederen echter in de "nieuwe tijgers", waar geen milieuregelingen gelden, laat staan achterhaalde regelingen voor arbeidsvoorwaarden en vakbonden. Alleen worden de prijzen van die producten berekend alsof die goederen in Europa of Amerika geproduceerd zijn. Een in Indonesië in elkaar gezet overhemd van slechts 110 gulden, pardon: 49 euries. Een koopje, meneer.
Het is dus van essentieel belang dat iedereen blijft denken dat de inkomens niet dalen en de huizenprijzen permanent oplopen in plaats van in elkaar dreigen te donderen.
Economie is namelijk helemaal geen wetenschap maar een geloof. Economen (en politici) hebben het over "marktwerking", het bedrijfsleven heeft het over "monopolieposities". En zolang er vertrouwen is in de zegeningen van het kapitalisme en in het lekker lopen van "een vrije markt" is er niets aan de hand. Maar ochweeohwee indien de snelle jongens met hun leasebakken en miljoenenleningen dat vertrouwen verliezen en aandelen gaan versjacheren om nog iets te redden van hun windhandel. Dan zakt het hele boeltje in elkaar, dalen de koersen en breekt de pleuris uit. Al vele jaren waarschuwen beleggers en grootkapitalisten die weten hoe het geldmaak-systeem in elkaar steekt voor rampen en tegenspoed. De Amerikaanse buitenlandse schuld is zo mega-giga dat elk rationeel denkend mens zijn eventueel aanwezige bankrekening onmiddellijk zou moeten leeghalen en daarvoor conservenblikken zou moeten inslaan voor onder de koopwoning-keldertrap. De beterweters roepen om het luidst dat het geweldig gaat met de economie. Het wordt echter op een houtje-touwtje wijze overeind gehouden. Het is een prachtig voorbeeld van een varkenseconomie, hier in Brabant erg ingeburgerd. Wanneer de biggenprijs oploopt laten de boeren de zeugen meer zogen waardoor er meer biggen komen waardoor de prijs weer daalt en de boeren blijven zitten met te goedkope biggen. Dan kappen ze er weer een tijdje mee en dan groeit er weer vraag naar meer biggen, de prijzen lopen weer op en de boeren fokken enzovoorts enzovoorts...

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 410, 27 januari 2006