Skip to main content
  • Archivaris
  • 410

Aspartaam in Wonderland

Het zoveelste onafhankelijke onderzoek naar de gevaren van het zoetmiddel aspartaam heeft wederom negatieve resultaten gebracht.

door Dennis Rodie

Het Italiaanse Ramazzini Instituut heeft een langdurig wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd waaruit bleek dat er een link bestaat tussen leukemie en aspartaam, zelfs bij hoeveelheden die onder de "aanvaardbare dagelijkse inname" (ADI) liggen. Hoe komt het dat eerdere onderzoeken dat nooit hebben laten zien? Het Ramazzini onderzoek liet hun ratten leven totdat ze zelf doodgingen en werden toen onderzocht op onder andere tumoren. Dat was nog niet eerder gedaan.
Hoe komt het toch dat vrijwel al het onafhankelijke onderzoek negatieve resultaten laat zien terwijl het industriële onderzoek geen vuiltje aan de lucht ziet?
Skepter (1) dacht in de zomer van 2004 de hetze tegen aspartaam even voorgoed stop te zetten en concludeerde arrogant dat aspartaam van alle zoetjes verreweg de veiligste was. Kleintje Muurkrant en ik kwamen tot tegenovergestelde conclusies. Marie Prins, de schrijfster van het Skepter-artikel (2) noemde mij zelfs een "fervente bestrijder van aspartaam", zonder overigens inhoudelijk op mijn artikel in te gaan.

Het valt mij altijd op hoe weinig de pro-aspartaam activisten lezen en bestuderen. Als men zo positief is over aspartaam, zal de schrijfster het ook wel overvloedig gebruiken. De Amerikaanse neuropsycholoog Paul Spiers toonde in 1988 aan dat aspartaam vermindering van intelligentie en beschadiging van het geheugen veroorzaakte. Ook bleek meteen dat de schrijfster mijn tweede artikel "Een Broodje Aspartaam met Cola Light" nooit had gelezen (3). Had ze dat wel gedaan, dan waren sommige van haar beweringen wellicht minder overtuigend gepresenteerd. Maar hoe komt het dat twee kritische bladen tot tegenovergestelde conclusies kwamen?
Ik vroeg Rob Nanninga -de hoofdredacteur van Skepter- destijds om uitleg. Die vertelde me dat zij werken volgens de richtlijn: De meerderheid van de geëtableerde deskundigen heeft altijd gelijk. Toen ik hem wees op het feit dat Mark Gold uitvoerig onderzoeksfraude beschrijft van het "Europese Scientific Committee on Food" dat bijvoorbeeld bewijs citeerde dat aspartaam geen epilepsieaanvallen veroorzaakte uit twee industriegesponsorde studies (4) en dat bijna 100 procent van de patiënten anti-epilepsie medicatie nam tijdens het onderzoek, kwam hij met de volgende verklaring: "Hopelijk neem je het me niet kwalijk dat ik het rapport van Mark D. Gold, directeur van het "Aspartame Toxicity Information Center" op www.holisticmed.com niet meteen ga lezen. Holisticmed lijkt me ook niet zo'n betrouwbare bron." Volgens Rob Nanninga is Mark Gold geen wetenschapper en is daarmee de zaak afgedaan. Ik heb zijn rapport en de desbetreffende studies wel gelezen en ik heb het officiële rapport van de Scientific Committee on Food gelezen en kon dus simpelweg concluderen dat inderdaad "bijna 100 procent van de patiënten anti-epilepsie medicatie nam tijdens het onderzoek." Is het vreemd om te concluderen dat zoiets de resultaten op epilepsie (!) beïnvloedt? Ik ben ook geen wetenschapper, maar als ik dat wel was en ik zat in dat comité, dan had ik zoiets zeker wel vermeld. Tenzij de leden het niet hebben gelezen of niet wilden lezen.
En wie waren de leden ook al weer? Minstens de helft van de leden van het comité was betrokken bij het "International Life Sciences Institute" (ILSI) of hebben deel genomen aan ILSI workshops. En ILSI is een industriegroep die in 1978 is gesticht door Coca-Cola, Pepsi-Cola, Heinz Foundation, General Foods, Kraft Foods (waarvan de eigenaar Philip Morris is) en Proctor & Gamble. Ook de fabrikanten van aspartaam -Monsanto and Ajinomoto- hebben afdelingen in allerlei delen van de wereld die afzonderlijke lidmaatschappijen in ILSI hebben. Een ander bedrijf dat aspartaam verkoopt -Holland Sweetener Company- is ook lid van ILSI. Ook dit negeert Rob Nanninga volkomen en komt met de cv van de voorzitter van ILSI aanzetten, de Nederlandse Ada Knaap, en kan daar niets verdachts in zien. Maar als je verder kijkt dan iemands cv, dan blijkt Ada Knaap wel zeker verscheidene workshops van ILSI hebben bezocht. Dat blijkt bijvoorbeeld uit ILSI's eigen nieuwsbrieven (5). Wel frappant dat het comité weigerde of negatief was over de meeste onafhankelijke studies terwijl er vrijwel geen negatief woord te pas kwam aan het door de industrie-gesponsorde onderzoek.
Ook vermeldt Marie Prins dat het zo lang heeft geduurd voordat aspartaam werd goedgekeurd omdat alles nauwkeurig werd uitgezocht terwijl aspartaam zo'n natuurlijke stof is. Aspartaam was in 1981 ondanks een meerderheid van bezwaren toch plotseling goedgekeurd, door FDA directeur Hayes die kort daarna een goedbetaalde baan kreeg bij het PR-bedrijf van G.D Searle (het bedrijf dat aspartaam op de markt bracht). En aspartaam is verre van natuurlijk. Het is een samenstelling van genetisch gemanipuleerde bestanddelen en aspartaam stond ooit op de lijst van het Pentagon als een potentieel biochemisch wapen (6). Het was Ian Fotheringham die voor Monsanto's NutraSweet microbiologische soorten ontwikkelde voor de productie van L-fenylalanine en aspartaam. Dat vermeldt hij zelfs trots in zijn cv.
Monsanto, het bedrijf dat G.D Searle had gekocht en aspartaam onder de Nutrasweet Company bracht, is in het verleden verscheidene malen betrapt en veroordeeld op het omkopen van overheidsvertegenwoordigers. Ik heb daar al in mijn artikel "De Zoete Leugen" meer over geschreven (7). Op internet vind je veel meer omkoopschandalen terug van Monsanto (8). Waarom opereert een multinational op die manier? Omdat er heel erg veel geld mee is gemoeid. Geen conspiracy, maar geld is de drijfveer waarom aspartaam op de markt kwam en waarom het nog steeds mag worden verkocht. We hebben het hier over miljarden Euros. Ook worden journalisten en wetenschappers rijkelijk beloond met het schrijven van pro-industrie artikelen. Ook dat is bewezen. De publieke opinie manipuleren heet dat. Elk groot bedrijf houdt zich daar mee bezig. Kijk nou meer eens hoeveel internetsites er zijn die zo positief en wetenschappelijk mogelijk over willen komen dat aspartaam een absoluut veilig product is. Je mag als industrie altijd hopen dat er wel weer een journalist is die daar uit gaat citeren.
Als we nu de aspartaam industrie met de tabaksindustrie vergelijken, dan kwamen die laatste ook nooit met negatieve onderzoeksresultaten terwijl al het onafhankelijke onderzoek dat wel liet zien (al in 1927 begonnen de eerste onafhankelijke onderzoeken negatieve effecten te laten zien). Het duurde vele decennia voordat de tabaksindustrie op de knieën ging en bekende dat ze jarenlang het onderzoek hebben gemanipuleerd en negatieve resultaten hadden verzwegen. Een intern document van de marketing divisie van één van de tabakscorporaties stelt: "Twijfel is ons product aangezien dat het beste middel is om te concurreren met de 'massa feiten' die bestaan in de opvattingen van het algemene publiek. Het is ook een middel om een controverse vast te stellen (9)." Daarom besteedt die industrie jaarlijks twee miljard om zo'n controverse te creëren. En welke enorme financiële belangen hebben dan al die onafhankelijke onderzoekers eigenlijk te verdedigen?
Ook de aspartaam industrie werkt volgens dezelfde maatstaven: twijfel zaaien. En daar heel veel geld aan besteden, de beste advocaten die je kunt vinden inhuren wanneer er ergens een rechtszaak wordt begonnen en veel geld aan lobbygroepen uitgeven die de politieke beslissers moeten overtuigen. Maar ook anti-aspartaam uitspraken laten doen door mensen die ze duidelijk niet allemaal op een rijtje hebben staan. Want dan zaai je twijfel en zulke voorbeelden kan je altijd gebruiken om de consument te laten zien dat het allemaal echt wel flauwekul is.
En het werkt wanneer je bij mensen aankaart dat aspartaam helemaal niet gezond is. Die halen vaak hun schouders op en zeggen: "Ach, alles is slecht tegenwoordig". Nee, alles is niet slecht. Als je bij iemand ketchup in de tank van zijn auto gooit, zegt die ook niet: Ach, alles is slecht. Jammer genoeg zijn mensen veel voorzichtiger wat ze in de tank van hun auto gooien, dan in hun eigen maag. En daar hoef je geen wetenschapper voor te zijn.

1. 't blad Skepter wordt uitgegeven door de Stichting Skepsis - "de kritische kijk op paranormale verschijnselen en pseudo-wetenschap".
2. www.skepsis.nl/aspartaam.html
3. "Broodje Aspartaam" stond in Kleintje Muurkrant 383, september 2003, zie ook de andere artikelen in 't Kleintje door op "aspartaam" te zoeken in het digitale Kleintje-archief op www.stelling.nl
4. Rowan 1995, Shaywitz 1994
5. europe.ilsi.org/file/ILSIEurope-Newsletter47.pdf
6. Committee for the National Institute for the Environment, "Food Additive Regulations: A Chronology," Congressional Research Service, Updated Version, September 13, 1995
7. Zie Kleintje Muurkrant 359 en 360
8. www.gmwatch.com
9. Myers et al, 1981

Dennis Rodie heeft een eigen website - www.dennisrodie.com - en kijk ook op de nieuwe Nederlandse site over aspartaam - www.aspartaam.com

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 410, 27 januari 2006