Kirgizië en het Westen

Na de ontwikkelingen in Georgië en Oekraïne eist een derde voormalige Sovjetrepubliek de aandacht op: het Centraalaziatische Kirgizië. Werd er in Georgië gesproken over de rozenrevolutie', in Oekraïne over de 'oranje revolutie', Kirgizië maakt een 'tulpenrevolutie' door.

Door INSUDOK

President Askar Akajev van Kirgizië werd uit zijn land verdreven en een interim-regering onder leiding van Kurmanbek Bakijev neemt de honneurs waar. Askar Akajev werd in het begin van de jaren 90 door Europa en de VS nog beschouwd als 'een van de weinige democratische leiders in de voormalige Sovjetstaten'. Het ziet er nu naar uit dat Europa en de VS Akajev hebben laten vallen. Zoals we weten gaat het Westen niet al te kieskeurig om met 'bondgenoten'. Sjevardnadze in Georgië, ooit trouw bondgenoot van Washington werd vervangen door Saakasjvili, bondgenoot Koetsjma in Oekraïne ingeruild voor Joesjtsjenko, zie ook het lot van Saddam Hoessein, Milosevic, Noriega, Marcos en noem ze maar op...
Met veel overeenkomsten van 'revoluties' in Servië, Georgië en Oekraïne is Washington nu in Kirgizië door een verdeel-en-heersbeleid bezig verdere invloed te krijgen in deze Centraalaziatische republiek.
In Georgië en Oekraïne werd de macht overgedragen aan vertegenwoordigers van de "ware vrijmarkt economie", het neoconservatieve liberalisme, zoals gesteund door de Amerikaanse binnen- en buitenlandse politiek. Deze vertegenwoordigers maakten eens deel uit van het machtsapparaat dat zij met westerse hulp ten val brachten. Een soortgelijk beeld valt nu waar te nemen in Kirgizië, waar leider van de interim-regering Bakijev en het nieuwe hoofd van de nationale veiligheid Felix Kulov ooit leidende posities bekleedden onder Akajev. Tijdens hun loopbaan onder Akajev voerde Kirgizië een politiek die werd bepaald door IMF-dictaten, een van de voornaamste redenen voor de enorme verarming van de Kirgizische bevolking.

steun voor oppositie
Evenals in Servië, Georgië en Oekraïne het geval was zien we nu ook weer in Kirgizië de steun aan de oppositie vanuit Washington. In Kirgizië gaat het dan om de Coalitie voor Democratie, grotendeels gefinancierd door het National Democratic Institute uit Washington, dat op haar beurt weer wordt gefinancierd door de Amerikaanse regering. De leider van de Coalitie voor Democratie is Edil Baisalov, die onlangs nog in Oekraïne was als waarnemer bij de presidentsverkiezingen. In een interview met de Wall Street Journal zei Baisalov daarover dat hij het erg inspirerend had gevonden en in de praktijk kon waarnemen 'wat de gevolgen van ons werk kunnen zijn'.
Een andere Kirgizische organisatie, de Burgerbeweging tegen Corruptie, geleid door Tolekan Ismailova, wordt gefinancierd door de Amerikaanse National Endowment for Democracy. Met Amerikaanse steun gaf deze Burgerbeweging onlangs een brochure uit met teksten over de 'revolutionaire methoden' waarmee regimes in Servië, Georgië en Oekraïne werden afgezet. De brochure werd gedrukt in een drukkerij in de Kirgizische hoofdstad Bisjkek die eigendom is van het Bureau voor Democratie, Mensenrechten en Arbeid van... het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken!
Maar de contacten tussen de VS en de Kirgizische oppositie gaan verder dan financieringen en drukpersen. Een van de belangrijkste figuren van de anti-Akajev-oppositie is Roza Otunbajeva, een populaire politica die de steun heeft van grote delen van de bevolking. Voor het presidentschap zegt zij 'geen ambities' te hebben. Otunbajeva is leidster van oppositiepartij Ata Dzjurt. Van 1991 tot 1994 was zij ambassadeur van Kirgizië voor de VS en Canada, en in 1997 werd zij ambassadeur in Londen. Van 2002 tot september 2004 werkte Otunbajeva voor de VN in Georgië, waar zij ook woonde en daar maakte zij de 'rozenrevolutie' mee. In commentaren verklaarde zij dit 'revolutionaire model' ook uitermate geschikt voor veranderingen in Kirgizië. Zie de praktijk!
(website www.insudok.nl)

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 401, 8 april 2005