Stuiptrekkingen van de 'beschaving'

De gebeurtenissen van dinsdag 11 september 2001 hebben de hele wereld geschokt. De meest verwoestende terroristische aanslag in de geschiedenis heeft niet alleen duizenden doden en duizenden gewonden tot gevolg, maar verlamde ook de wereldeconomie.

door Columna Durruti

Rook uit de twee 110 verdiepingen hoge, en uiterst beschadigde torens van het World Trade Center vulde de beeldschermen over de gehele wereld. Ongeveer 50.000 mensen werken in die torens. De burgemeester van New York, Rudolph Giuliani, verklaarde dat er tijdens de aanslag ongeveer 6.000 mensen aanwezig waren, waarvan er velen gedood of verwond werden.
Het WTC was het grootste gebouw in New York en huisvestte vele financiële bedrijven. In februari 1993 werd al eens een bomaanslag op het WTC uitgevoerd waarbij 6 mensen omkwamen en meer dan 1000 gewond. Nu veranderden de torens in een smeulende ruïne. Maar daar bleef het niet bij. Een vliegtuig vloog frontaal tegen het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van defensie in Washington, waardoor ook dit gebouw vlam vatte. Personeel van de Somerset County luchthaven in Pennsylvania rapporteerde ook een grote vliegtuigcrash op 80 mijl ten zuidoosten van Pittsburgh.
Er waren berichten over andere gekaapte vliegtuigen die richting Washington vlogen. De straten van Washington en New York waren in de greep van paniek. Bruggen en tunnels in New York werden gesloten uit vrees voor verdere aanvallen. De tragedie verlamde het land en zette de overheid er toe aan het Capitool, het Witte Huis, het State Department en andere federale gebouwen te ontruimen uit angst voor nog meer aanvallen. Vluchten werden afgelast op alle grote luchthavens in Amerika.

georganiseerd netwerk
Regeringsvertegenwoordigers van de VS beschreven de aanval op het WTC in New York en het Pentagon in Washington en de kaping van de vliegtuigen die de aanvallen uitvoerden meteen als terroristische aanslagen en waarschijnlijk georganiseerd door het netwerk van Osama bin Laden. Toen George Bush was teruggekeerd naar Washington heeft hij een nationale veiligheidsvergadering samen geroepen. Ook hij stelde dat het hier waarschijnlijk om terroristische aanslagen ging en dat terrorisme tegen de VS niet overeind zal blijven. Voor het eerst in de Amerikaanse geschiedenis riep een president een nationale 'grand stop' uit, alle civiele luchtvaart boven de VS werd verboden onder dreiging neergeschoten te worden. President Bush gaf het bevel tot een grootscheeps onderzoek zodat de schuldigen kunnen worden gevonden: "Ik heb het bevel gegeven alle hulpmiddelen van de federale regering in te zetten om de slachtoffers en hun families te helpen," zei hij alvorens zijn publiek te vragen een minuut stilte in acht te nemen en te bidden voor de slachtoffers.
Door de Amerikaanse media en politici werd de naam Osama bin Laden snel overgenomen, maar ook de mogelijke rol van Irak, Palestina en de Afghaanse Taliban werd genoemd. Steeds duidelijker werd dat men uitgaat van 'een goed georganiseerd netwerk van islamitisch fundamentalisme' achter de daden. De terroristische daden hebben een volkomen morbide karakter door het aantal slachtoffers en zijn daarom verwerpelijk. Maar niet vanwege de hypocriete redenen die de heersende klasse opgeeft. 'Democratische' leiders over de hele wereld roepen luidkeels om een totale aanval op het terrorisme en de bestraffing van de organisatoren van deze terreurdaden. Zij roepen het beeld op van een ruwe, bij de beschaving achtergebleven wereld, die bestaat uit hersenloze, scrupuleuze terroristen die trachten de elementaire waarden van het 'geciviliseerde' Westen, zoals 'beschaving', 'democratie', 'mensenrechten' en 'vrijheid' op alle mogelijke manieren te vernietigen. In nieuwsberichten werd uitgebreid aandacht besteed aan 'dansende en feestende Palestijnen' en 'Marokkaanse jongeren in Ede' na het nieuws over de aanslagen in de VS en de ene na de andere achtergrondreportage over de wreedheid van het Afghaanse Talibanregime is te horen en te zien.

goed tegen kwaad
Amerikaanse politici, democraat of republikein, roepen om een totale steun aan Bush en zijn acties en het oorlogszuchtige Congres riep al om een 'oorlog tegen terrorisme'. Individueel terrorisme is contraproductief en in het voordeel van de meest reactionaire delen van de heersende klasse. De bloederige aanslagen zullen in het voordeel van de grote bedrijven en het Amerikaans imperialisme zijn. Het zal Bush de vrijheid geven om het even wat te doen in het Midden-Oosten en op wereldschaal. De publieke opinie in de VS wordt al klaargestoomd voor reactionaire maatregelen thuis en in het buitenland.
De Amerikaanse publieke opinie zal nu bereid zijn de verschrikkingen van de vergeldingsacties in het buitenland en reactionaire en ondemocratische maatregelen in het binnenland te aanvaarden.
Het wordt ons nu voorgesteld als een strijd van 'goed' tegen 'kwaad'. Natuurlijk zijn de fundamentalisten en de Bin Ladens vertegenwoordigers van een fanatiek deel van een maatschappij die geen oplossing voor de problemen heeft. In het geval van Afghanistan is het niemand anders dan de regering van de Verenigde Staten die de Taliban heeft gefinancierd, getraind en van wapens heeft voorzien. De CIA heeft deze groepering jarenlang gesteund vanwege de belangen van het imperialisme. Toen het Washington goed uitkwam Islamitisch fundamentalisme aan te wakkeren als wapen tegen de Sovjet-Unie deinsden zij er niet voor terug zulke 'niets ontziende terroristen' te steunen. En pas nu wordt het regime in Afghanistan als 'achterlijk' en 'gewelddadig' neergezet door de Amerikanen, die het zelf in het zadel hebben geholpen.

propaganda
De verantwoordelijkheid voor de aanslagen is nog door geen enkele groep op zich genomen, er is nog geen enkel concreet bewijs, zodat de speculaties al snel over de tafel rolden. Eerst werd het Democratisch Front voor de Bevrijding van Palestina genoemd. Het Front wees evenwel meteen de verantwoordelijkheid af en dat is ongetwijfeld waar. Geen van de Palestijnse verzetsgroepen beschikt over de nodige organisatie, financiën en infrastructuur om een dergelijke aanslag te plegen.
Ook Irak werd genoemd als mogelijke schuldige. In de lange oorlog tegen Iran werd Saddam Hoessein militair en politiek gesteund door de Amerikanen. Maar de laatste tien jaar voerden de VS een uitroeiingspolitiek tegen Irak, die leidde tot de dood van zeker een miljoen Irakezen, waarvan 600.000 kinderen, door honger en ziekten in dat land. Maar Saddam Hoessein is nog altijd aan het bewind in zijn land.
In Palestina draagt Amerika op grote schaal bij aan de Isralische apartheidsheidspolitiek door uitgebreide militaire en economische steun, die heeft geleid tot de volledige vernedering en ontkenning van de rechten van het Palestijnse volk dat inmiddels de wanhoop nabij is.
De aanslagen zijn in overeenstemming met doelen en methoden van Osama bin Laden, die bovendien over de noodzakelijke middelen beschikt om dergelijke acties tot uitvoering te brengen. Bin Laden heeft Moslims overal opgeroepen Amerikanen aan te vallen en te doden. Hij waarschuwde nog maar drie weken eerder voor 'nooit eerder vertoonde aanvallen' op Amerikaanse belangen ter vergelding van de Amerikaanse steun aan Israël.
Het islamitische fundamentalisme, tijdens de Koude Oorlog door de VS nog als 'strategisch bondgenoot' beschouwd, en indertijd door de VS medegefinancierd, getraind en bewapend, is nu tot Volksvijand Nummer Eén en het Grootste Gevaar op Aarde uitgeroepen in de propaganda van de internationale bourgeoisie. En deze propaganda kan op een enorme steun rekenen onder grote delen van de wereldbevolking. Deze propaganda leidde in de VS zelf al tot venijnige vormen van nationalisme en moslimhaat bij een bevolking die van de verdoofdheid rond de klappen van 11 september ontwaakt in ongebreidelde woede. Op radio en televisie wordt opgeroepen tot het bombarderen van Irak, van Palestina, het binnenvallen in Afghanistan, de atoombom afwerpen op het Midden-Oosten, enzovoort.

geheime diensten
Hoe konden terroristen er in slagen de aanvallen voor te bereiden en uit te voeren zonder de veiligheidsdiensten van de VS te alarmeren? In een dergelijk proces moeten veel mensen betrokken geweest zijn. Hoe kan dit aan de aandacht van de veiligheidsdiensten ontsnapt zijn?
Er wordt beweerd dat het moeilijk is in terroristische organisaties door te dringen. Eigenlijk is het omgekeerde waar. De CIA houdt gedetailleerde files bij over deze groepen en heeft ongetwijfeld vertrouwelingen in hun rangen, inclusief agenten. In het verleden hebben geheime diensten belangrijke successen geboekt in het verijdelen van terroristische aanslagen. Deze keer heeft het veiligheidsnetwerk blijkbaar een enorme en verbazingwekkende fout gemaakt.
Britse experts merken op dat het falen van de Amerikaanse veiligheidsdiensten om deze omvangrijke operatie te onderscheppen, die tijdens een lange voorbereidingsperiode moet zijn gepland en georganiseerd, eigenlijk onverklaarbaar is.
Hoe is het mogelijk dat de CIA zo onwetend en dwaas was zulk een vernietigende aanslag op het zenuwstelsel van de natie toe te laten? Eén mogelijkheid werd nog niet genoemd, namelijk een provocatie die uit de hand gelopen is. In de schemerige wereld van intriges, provocatie en contraprovocatie die de activiteiten van de geheime diensten karakteriseren, is het niet onmogelijk dat een deel van het militaire establishment van de VS
besliste de terroristen vrij spel te geven met de bedoeling de publieke opinie klaar te stomen voor een agressieve politiek en herbewapening. Dit zou het verbazingwekkende falen van de Amerikaanse geheime diensten verklaren, alhoewel de vernietigende natuur van de aanval in dat geval zou suggereren dat de
provocatie uit de hand gelopen is. Een dergelijk gevolg, de massa-vernietiging en een enorm aantal doden kan geen enkele groep binnen het establishment, hoe rechts ook, gewild hebben. Maar zeker is dat de gevolgen van deze aanval het imperialisme en de rechtervleugel in de VS zullen versterken. Opnieuw zien we de reactionaire consequenties van individueel terrorisme, dat dan ook onvoorwaardelijk moet worden afgekeurd.

economie
De economische gevolgen van de aanval kwamen snel en dramatisch. De handel op de beurs van New York werd voor onbepaalde tijd stilgelegd. Op dit nieuws volgde een steile val op de beurzen van Amsterdam, Frankfurt, Londen en elders. Aandelenopties kelderden vooraleer de handel werd stilgelegd, nog voor het openingssignaal. Aandelen in Europa verloren meer dan 6 procent, de pan-Europese FTSE Eurotop 300 4,5% na eerdere winst.
De verwachte daling van de Amerikaanse koersen na de uitgestelde opening op 17 september viel uiteindelijk mee, evenals de reacties op de beurzen elders in de wereld. Nu wordt echter een recessie verwacht als de Amerikanen de aangekondigde aanvallen ook daadwerkelijk zullen uitvoeren. De gevolgen van de aanslagen blijken vooralsnog dramatisch voor alles wat met de luchtvaart te maken heeft, maar ook de verzekeringsmaatschappijen vrezen massale aansprakelijkheden.
Net de aanslagen kelderden aandelen en de koers van de dollar en 'veilige' opties schoten omhoog toen investeerders veilige havens zochten in tijden van onzekerheid, waardoor de prijzen van goud, olie en de Zwitserse Frank stegen. De Londense beurs geraakte onmiddellijk in vrije val. De London FTSE-index zakte met 200 punten, in Amsterdam werd de handel enige tijd stilgelegd. De prijs van ruwe olie steeg met 2 dollar per vat. Behalve in New York, Washington en andere Amerikaanse steden werden ook in de Londense City gebouwen ontruimd uit vrees voor aanvallen.
De dollar verloor terrein ten opzichte van de Euro en de Yen. De Euro stond op 0,9050 $, tegen 0,8978 $ net voor de aanslagen. De Zwitserse Frank klom snel tot 1,4901 per dollar, vergeleken met openingskoersen van 1,6882, maar zakte dan snel terug tot ongeveer 1,66. IPE Brent ruwe aardolie-opties stegen met meer dan 3,5 dollar tot meer dan 31 $/barrel, het goud met 6 $ of 2 procent.
Tot nu toe was de dollar een toevluchtsoord in tijden van globale instabiliteit. Maar op het moment dat buitenlandse investeerders hun fondsen gingen terugtrekken uit Amerika, wat een stijging van de rentevoet in de VS zou veroorzaken en de
economie in een recessie zou duwen, zou dit ook gevolgen voor de koers van de dollar hebben. Dit proces is waarschijnlijk al begonnen. Na bijna tien jaar van groei balanceert de wereldeconomie op de rand van een ernstige recessie. De werkelijke globalisatie blijkt een globale crisis van het kapitalisme te zijn. De onderliggende oorzaak van een kapitalistische crisis is overproduktie. Zodra de economische cyclus het kritische punt bereikt waar kwantiteit omslaat in kwaliteit kan elk incident het over de grens van de recessie duwen. Dit was het geval met de olieschok van 1973-74. Het is nodig er aan te herinneren dat de stijgende olieprijzen gebonden waren aan
gebeurtenissen in het Midden-Oosten. Het is mogelijk dat de geschiedenis zich zal herhalen.

reactionair
De verwoesting van de internationale gemeenschap door het wilde kapitalisme heeft een wereld gecreëerd die overloopt van ellende, oorlog, sociale ongelijkheid en chaos, een toestand die nu als een bom inslaat in het hart van het wereldimperialisme. Dat is de werkelijke oorzaak van de huidige wreedheid. Het terrorisme van wereldwijde honger, ziekte, uitbuiting en verdrukking dat miljoenen mannen, vrouwen en kinderen dagelijks kwelt, is de echte reden van de opschudding en instabiliteit die de wereld teisteren aan het begin van de 21ste eeuw.
Nergens is dit duidelijker dan in Palestina, waar de bevolking van de westelijke Jordaanoever en de Gazastrook dagelijks te lijden heeft onder de bloedige aanvallen van het Israëlisch imperialisme en waarbij hun huizen worden vernield, hun jongeren worden neergeschoten en hun levensonderhoud wordt afgenomen. Is het dan te verwonderen dat sommige jongeren tot wanhoop worden gedreven? Is het verwonderlijk dat er een hevige haat is tegen het Amerikaanse imperialisme dat Israël steunt en zedig zwijgt over deze wreedheden? Waar bleef de veroordeling door president Bush toen de leider van het Palestijns Bevrijdingsfront onlangs door een Israëlische raketaanval werd vermoord? Waar bleef het gepraat over een "aanval op de beschaving" toen honderden Palestijnse burgers werden gedood en verminkt door het Israëlische leger?
Dit alles heeft de verschrikkelijkste gevolgen op het bewustzijn van de Palestijnse massa's. Slechts uren na de aanvallen waren er verslagen van vieringen in de straten van Nabloes op de West Bank. Het verschrikkelijke lijden dat het Israëlisch imperialisme, gesteund door Washington, toebrengt aan het Palestijnse volk, ligt aan de basis van deze reactie. Maar de reactie is fundamenteel misleid. Beelden op televisie van Palestijnse jongeren die hun steun betuigen aan het doden van honderden VS-burgers zal enorme schade toebrengen aan de Palestijnse zaak in de VS en internationaal. De sympathie die ze hadden verworven bij de arbeiders in de VS en in de rest van de wereld als gevolg van hun lijden onder de handen van hun Israëlische onderdrukkers, zal vergeten worden in een golf van diepe afkeer, die reactionairen zullen gebruiken om anti-Palestijnse en anti-Arabische gevoelens op te kloppen. Dit zal op zijn beurt de weg effenen voor nieuwe en barbaarse daden van repressie tegen de Palestijnen, die aanvaardbaarder zullen lijken in de ogen van de publieke opinie, daar waar ze vroeger werden veroordeeld.
De Amerikanen zullen een aanval moeten lanceren op een of ander Arabisch land, waarschijnlijk Afghanistan of Irak. Ze zullen de steun nodig hebben van de Israëlische inlichtingendiensten om dit uit te voeren. Hierdoor zullen ze de Israeli's versterken, niet verzwakken. Het zal de zaak van de Palestijnen schade toebrengen, niet vooruithelpen. Daarin ligt het reactionaire karakter.

tegenstellingen
Ondanks hun spectaculaire impact zullen zelfs de best georganiseerde terroristische aanvallen er nooit in slagen het imperialisme te vernietigen of zelfs maar te verzwakken. NAVO-secretaris George Robertson maakte onmiddellijk gebruik van de aanval om te pleiten voor een versterking van de militaire macht van de NAVO. De gevolgen van de aanval zullen ernstig en zeer reactionair zijn. Het VS-imperialisme zal onder druk komen te staan om te reageren en het zal niet al te kieskeurig zijn in het uitzoeken van slachtoffers. Nieuwe bombardementen en vernietiging zullen het antwoord zijn, wat bijdraagt tot de duivelse spiraal van geweld en tegengeweld. Wat de volkeren van het Midden-Oosten betreft, zal dit incident niets doen om hen te helpen in hun lot. Het Palestijnse volk zal geen voordeel uit de aanval halen. De VS-imperialisten zullen nog meer in de armen van de Israëli's worden gedreven. De brutaliteit van deze laatsten tegen de Palestijnen zal 'gerechtvaardigd' worden door de dreiging van terrorisme.
Na de terroristische aanvallen op Amerikaanse ambassades in Afrika bombardeerden de VS Lybië en Soedan, hoewel geen van beide landen er iets mee te maken had. Waarschijnlijk zullen ze nu opnieuw hun toevlucht zoeken tot het bombarderen van het hulpeloze Irakese of Afghaanse volk, net alsof de ene misdaad de andere rechtvaardigt. Op die manier zullen ze de tegenstellingen op wereldvlak vergroten, door het creëren van nieuwe slachtoffers en haat, de brandstof voor nieuwe daden van terrorisme. Dat is wat zij noemen "het verdedigen van de beschaving".
In de afgelopen jaren hebben de Amerikanen en de Europeanen zich tot de tanden bewapend met het oog om te interveniëren in de bewegingen van de massa's in Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika. De wreedheid van vandaag zal een verdere versnelling inluiden van dit agressief bewapeningsprogramma. Het betekent niets goeds voor de arbeiders en boeren van deze wereld, het is niets anders dan een illustratie van een stuiptrekkende crisis van het kapitalisme op wereldschaal.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 360, 28 september 2001