Boschveld bloedt

Zij zijn de onmondigen en de stemlozen. Jazeker, maar wie zijn zij? Zij zijn de bewoners en belanghebbenden van een volksbuurt in 's-Hertogenbosch die "heringericht" gaat worden.

door Jacob Roodenburg

Maar zij hebben of krijgen in de mêlée van gemeentelijke, woningbouwcorporatieve en andere "belangenhebberts" die alle inspraak cq. onderhandelingsposities al lang onder het ons kent ons tuig verdeeld hebben, geen wezenlijke en concrete inspraak in het op 700.000.000 euro's begrootte "herinrichting-masterplan". De onmondigen mogen de huur en de prijs van het stedelijk wanbeheer van de afgelopen 15 jaren betalen, zij mogen de bloody hoera verhaaltjes slikken van een omhooggevallen ambtelijke, politieke en professionele toplaag, die dit ooit zo vriendelijke volksbuurtje consequent en systematisch in de stront hebben laten zakken. En verder mogen de verzamelde betrokken bewoners en belanghebbenden hun bek houden. In aanloop naar de herinrichting werd er al door de gemeente onder leiding van de 'Volkshuisvesting en Grote Stedenbeleidswethouder, mevrouw de pvda-sociaaldemocraat Elly de Jonge, en de Woningbouwcorporaties een "masterplan" ontwikkeld, dat zijn wiedeweerga niet kent in de annalen van de Bossche stadsvernieuwingsgeschiedenis, maar laten we bij het begin beginnen.
Boschveld was ooit die arbeidersbuurt waar "de arbeiders" een betaalbaar, veilig en van voorzieningen voorzien woongenot konden genieten, een kinderrijke buurt met veel groen waar het goed toeven was na gedane arbeid. Al begin negentiger jaren van de vorige eeuw werd duidelijk dat Boschveld in een neerwaartse spiraal van verpaupering aan het glijden was, dit was ongeveer tegelijkertijd dat er een andere PvdA-wethouder zijn energie meende te moeten stoppen in het ontwikkelen van een tientallen miljoenen guldens vretend cultuurpaleis annex middenklassenvermaakschuur - want dat was toen zo de mode, of trend - onder 's lands sociaaldemocratische wethouders in uit de kluiten gegroeide dorpskernen met Grote Steden ambities. Het heeft niet zo mogen zijn dat die megalomane wethouder zijn zin kreeg, maar de volksbuurt Boschveld bleef afglijden en werd op een gegeven moment door een weer andere voormalig pvda-wethouder, "het afvoerputje van 's-Hertogenbosch" genoemd, dit even ter illustratie.
De toen al door pvda-wethouders en door het gehele politieke spectrum in de steek gelaten bewoners en belanghebbenden van Boschveld waren het zat toen er openlijk op straathoeken en een schoolplein in harddrugs gedeald werd, en gaven een 'laatste van vele signalen' aan het college van B&W, dat er in Boschveld de pleuris ging uitbreken - met honkbalknuppels en ander overtuigingsmateriaal - als niet onmiddellijk aangepakt zou worden door de gemeente en de politie. Binnen twee weken kregen we zo de Burgemeester, de (ja alweer) pvda-wethouder, hoofden van politie, management van woningbouwcorporaties en welzijnsinstanties rond de buurthuistafel, en werden er integraal tien van de 13 punten, van een door bewoners en belanghebbenden ontwikkeld stappenplan van aanpak (want die bewoners en belanghebbenden hadden hun huiswerk wel gemaakt) overgenomen door de verzamelde nomenclatura, om het verpauperingstij in de buurt te keren. Deze omslag heeft zeggen en schrijven zes weken geduurd, want al snel zag de zwaar door de gemeente gesubsidieerde welzijnsmaffia "de Stichting Divers" (die geen ene reet had gedaan aan de uit de klauwen gelopen situatie - behalve het op pad sturen van een alcohol en drugs-stagiaire van Novadic, die zich slechts onder begeleiding over de "gevaarlijke straten van Boschveld mocht begeven". Haar taak, jawel: de situatie inventariseren, die al eerder en beter door bewoners en belanghebbenden uiteen was gezet) hoe de kansen lagen om het door de bewoners en belanghebbenden genomen initiatief te annexeren om, jawel, samen met de zich gepasseerd voelende pvda-wethouder en haar ambtenaren van de gemeente, een buurtbeheer(s)- en strategieplan te ontplooien waar de betrokken bewoners en belanghebbenden hun tanden op stuk konden bijten.
Daarna hebben zij als de agendabepalers, het ruim drie jaar over vuilniszakken gehad - die overigens ook nu nog overal door de buurt zwerven - waarmee zij alle andere problematieken nog jaren voor zich uit konden blijven schuiven en zich tijdens dat proces steeds belangrijker maakten met de papieren stortvloed die zij produceerden. Maar hun missie was geslaagd. Wat was hun missie? Hun missie was en is, om betrokken buurtbewoners en belanghebbenden zo te frustreren in hun werkelijke en concrete pogingen om de buurt weer leefbaar te maken, dat zij gedemoraliseerd en wederom afhankelijk van de welzijns-maffia en de ambtelijke mallemolen werden. Want als er één ding is waar de welzijnskliek en de megalomane ambtenarij een broertje dood aan hebben, dan zijn dat wel onafhankelijke en mondige betrokken buurtbewoners en belanghebbenden, die bovendien een creatief beter en innovatief gezonder verstand blijken te bezitten.
Ondertussen werd er ondergronds, in de krochten van de kelders van het eeuwenoude machtscentrum aan de Bossche Markt nummer 1, de eerste inleidende gesprekken gevoerd onder leiding van een pvda-wethouder "volkshuisvesting en 't Grote Stedenbeleid" en een uitgelezen club neo-woningbouwcorporatieve managementsbobo's en wat topambtenarij over de 700.000.000 euro's, die via het Grote Steden Beleidsplan van toenmalig Minister Tom de Graaf aan 's-Hertogenbosch waren toegekend om de volksbuurt-verpaupering te keren.

Mijne heren, zo begon onze pvda-wethouder Elly de Jonge manmoedig, in een poging om een gelijke te zijn onder de gelijken die zonder uitzondering allen van een mannelijke kunne waren, zij had zich speciaal voor deze gelegenheid in een kapsalon achter het stadhuis een Tatcheriaanse coupe laten aanmeten die haar mannelijke kwaliteiten moest accentueren. Mijne heren zo begon zij dus, wij staan aan de vooravond van grote, ik mag wel zeggen zeer grote kansen en mogelijkheden om onze zo historisch schone gemeente 's-Hertogenbosch een "Neo Imago" aan te meten, waarmee alle "belanghebbertse partijen", privaat en politiek, hoge ogen kunnen gaan scoren. Het heeft 'Den Haag' behaagd om ons een berg euroduiten toe te schuiven, en daarom heb ik hedenavond deze selecte en uitgelezen groep insiders bijeengebracht om eens wat te gaan 'brainstormen' over de implementering van deze gelden en hoe deze te gebruiken om "allereerst onze posities vast te leggen".
Zij had hiermee het schot voor open doel gegeven die de verzamelde brainstormers alleen nog in hoefden te koppen. Verder, maar dat hoef ik u waarschijnlijk geheel niet uit te leggen, zijn alle zaken die wij onder elkaar bespreken "non-communicado" naar buiten toe, want met de gevoeligheid van de materie waarvoor wij verantwoordelijk zullen zijn, kan de gewone burger niet omgaan, laat staan dat zij zullen begrijpen hoe wij met deze berg poen onze eigen carrière doelen willen promoten. De verzamelde mijne heren voelden zich aangesproken. Mijne heren vervolgde zij monter, een Tatcheriaanse haarlok uit haar gezichtsveld vegend, we zitten met een situatie die wij met het grootste opportunisme, en zorgvuldigheid, moeten behandelen, want wat is het geval? De grote steden beleidsgelden die nu in mijn volkshuisvestingsportefeuille zijn gestroomd moeten in een project tot uitdrukking worden gebracht dat ons beslist geen wind-eieren zal leggen, maar waar de gebruikelijke haken en ogen aan zitten die wij in 't verleden ook al tegenkwamen. U kent allen ons Neo Paleiskwartier dat zo'n architecturaal en commercieel succes is geworden. Door onze durf en voortvarendheid is daar ter plekke, waar ooit onze pvda-kiezers het luie zweet pleegden te plengen, een koopkantorenwoonwijk uit de grond gestampt die in 't hele land zijn gelijke niet kent. Nu is het geval, dat ernaast een wijkje ligt, of eerder gezegd een buurtje dat Boschveld heet met zo'n 3000 bewoners, dat onze speciale aandacht vraagt. Want daarin moeten wij al die grotestedenbeleidspoen gaan investeren om daar een wijk in te richten die een afspiegeling moet worden van het Paleiskwartier en dat zou geen enkel probleem zijn ware het niet dat 80 procent van de bewoners van Boschveld uitkeringsschooiers en ondermodalen zijn met bovendien nog eens zo'n 40 verschillende culturen. En u begrijpt, mijne heren, dat in een wijk met zo'n uitstekende geografische ligging ten opzichte van de woon-werk-infrastructuren en met het NS station naast de deur, dat de 80 procent minimalen en uitkeringspaupers, die lang genoeg misbruik hebben kunnen maken van de veel te lage huren op een stedelijke locatie die met gemak een A-locatie is te noemen, er geen halve maatregelen genomen moeten worden om dat eens even recht te zetten. Want dat je op A-locaties geen ondermodaal rifraf kunt tolereren dat - potjandorie nog an toe - ook nog eens op loopafstand van ons historische hysterische middenstand-centrum ligt, dat spreekt voor zich.
Wij staan, mijne heren, voor een financieel-economisch-etnische schoonmaak-operatie, want mijne heren, die 2400 minimaluizen in de middenklassepels, die moeten eruit, en de Neo Tweeverdieners of de startende jonge professionelen met hun leaseauto's die moeten erin. Dus nogmaals mijne heren, u begrijpt dat dit vraagt om met de grootste discretie behandeld te worden. Een beetje buiten adem en met een Tatcheriaanse blos op heur wangen staakte zij nu haar betoog om een en ander op mijne heren in te laten werken. Na een kop koffie en wat informeel gebabbel nam de directeur van een der grootste en rijkste woningbouwcorporaties het woord. Ik dank, begon hij, onze vooruitstrevende en eminente gemeentelijke bewindsvrouwe voor haar heldere en, ik mag wel zeggen, bijzonder moedige uiteenzetting van de huisvestingszaken die nu voor ons liggen. Het is mij dan ook een eer om met haar en alle anderen die in deze groep vertegenwoordigd zijn, aan zo'n uitermate belangrijk maatschappelijk herinrichtingsdoel en bevolkings-experiment deel te mogen nemen, en ik zal er dan ook met inzet van mijn gehele niet onaanzienlijke woningbouworganisatie voor gaan zorgen, dat het gedebiteerde maatschappelijke en politieke buurtvernieuwings-standpunt van mevr. de pvda-Wethouder van Volksverhuisvesting en 't Grote Stedenbeleid hier ter plaatse in 's-Hertogenbosch met een tomeloze inzet zal worden nagestreefd door mij en mijn medewerkers, want wij kennen onze verplichtingen, nietwaar? Een gemeentelijk topambtenaar nam het woord even over met: door de succesvolle aanpak van eerdere projecten, onderandere in de Reit, de Graafsewijk en zo nog wat andere zaken die wij samen op de rails hebben gezet, heb ik er bij voorbaat het grootste vertrouwen in dat wij ook dit varkentje, samen met de woningbouwcorporaties en de andere verschillende samenwerkingspartners met gemak zullen kunnen wassen, hier knipoogde hij even naar mevr. de pvda-wethouder, die er zowaar een nog hogere blos van op haar wangen kreeg. Daarna werd de agenda gezet voor een volgende, al even geheime, bijeenkomst waarin de verzamelde insiders "de te volgen publieksinfo-strategieën" zouden behandelen, want voor je met het volk omgaat, moet je dat volk eerst aan regelgevingsbanden leggen. Aldus werd besloten.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 386, 19 december 2003