't Fort krijgt fikse huurverhoging
"Het woningbedrijf Amsterdam wil de huurprijzen van haar bedrijfsruimten aanpassen tot een marktconform niveau." Zo begint een brief van onze huisbaas het Woningbedrijf Amsterdam, waarin wordt aangekondigd dat men de huur per 1 september wil verhogen van 580 naar 5100 gulden per maand. Het woningbedrijf vindt dat een redelijk voorstel. Wij, de medewerkers van Het Fort van Sjakoo weten daarentegen dat wij zo'n maandhuur bij lange na niet kunnen opbrengen. Als deze voorgestelde huurverhoging door mocht gaan, dreigen we op korte termijn onze plek kwijt te raken. Uiteraard zijn we het hier niet mee eens en we roepen dan ook op om ons te steunen tegen deze asociale maatregel.
Al sinds 1977 zit het Fort van Sjakoo in de Jodenbreestraat 24 in Amsterdam. Het pand was twee jaar eerder gekraakt als protest tegen sloop voor een kantoorpand. Het werd door de krakers bewoonbaar gemaakt en op de benedenverdieping werd een boekwinkel ingericht. Het verzet van de krakers was succesvol en zorgde ervoor dat het pand niet werd gesloopt. In 1989 kocht de gemeente het pand voor een habbekrats; de bewoners en de boekwinkel werden huurders. Het Woningbedrijf was toen nog van de gemeente en kreeg zo het pand in haar bezit. Inmiddels is het bedrijf echter geprivatiseerd. Al 24 jaar wordt het Fort vol enthousiasme draaiende gehouden door een wisselend collectief van vrijwilligers. Om principiële redenen heeft het nooit afhankelijk willen zijn van overheidssubsidies en tot op heden heeft het altijd kosten dekkend weten te draaien. De doelstelling van het Fort is niet winst te maken maar om mensen te voorzien van allerlei vormen van informatie die je elders niet zo gauw vindt. Het verbreidt een breed scala aan links-politieke, maatschappijkritische, avantgardistische, artistieke, opruiende, curieuze en milieuvriendelijke, en soms zelfs belangwekkende publikaties waar je in de reguliere boekwinkel vaak vergeefs naar zoekt. Het vormt een distributiepunt voor allerlei in zelfbeheer uitgebrachte publikaties, muziek van kleine labels, t-shirts, opnaaiers enz. Mensen uit de hele wereld komen er langs en vinden er niet zelden dingen waar ze in hun eigen land tevergeefs naar hebben gezocht.
Sinds begin 2000 bevindt zich in de kelder van Het Fort van Sjakoo de internetwerkplaats ASCII, die evenals de boekwinkel door een collectief van vrijwilligers wordt draaiende gehouden Je kan er onder andere met gerecycelde computers gratis op internet surfen. ASCII experimenteert met vrij ontwikkelde software en er wordt technische ondersteuning gegeven aan ideële organisaties die niet zo goed thuis zijn in de virtuele wereld. Daarnaast wordt er in die kelder Internet radio gemaakt, worden er video's vertoond en experimentele jazz concerten gegeven. Een ander initiatief van vrijwilligers dat in het Fort is gehuisvest, is de stichting Window to Europe, opgericht in 1989 met als voornaamste doelstelling het bevorderen van het culturele bewustzijn en wederzijds begrip tussen bevolkingen die lange tijd gescheiden zijn geweest door het IJzeren Gordijn. Zij heeft zich in de loop van de jaren vooral geconcentreerd op de traditionele muzikale culturen van de verschillende volkeren die in de voormalige Sovjet Unie wonen; de laatste jaren zijn daar ook bepaalde vormen van elektronische muziek bijgekomen. Verder zit er in onze ruimte nog het kantoortje van de stichting European Juggling Association, die onder andere jaarlijks een festival met meer dan 3000 jongleurs organiseert.
Geen van deze initiatieven is commercieel en kan dus -of ze dat zouden willen of niet- onmogelijk tegemoet komen aan het winstbejag van het Woningbedrijf Amsterdam. Wettelijk gezien echter staat dit laatste helaas wel in zijn recht. Anders dan bij woonruimte kan de verhuurder van bedrijfsruimte zijn huurprijs aanpassen aan de heersende marktwaarde. En die is in de afgelopen jaren in de Jodenbreestraat (zoals trouwens bijna overal elders in de stad) absurd gestegen. Decennia lang was het een straat vol onpopulaire betonblokken, krotten en bouwputten. De laatste jaren is de gemeente bezig geweest met het opknappen van de straat. Eerst werd het akeligste beton weggehaald. Er kwam nieuwbouw en nette bestrating met veel natuursteen. De junkies werden weggejaagd, sinds kort is er zelfs een alcoholverbod. En het gemeentebeleid was succesvol: toeristische attracties als 'Holland Experience' (de Pronkkamer van Holland), grote winkelketens zoals Blokker en Albert Heijn wilden zich graag in de opgewaardeerde straat vestigen. En de prijs per vierkante meter is in record tijd vertienvoudigd.
Het Woningbedrijf Amsterdam is echter geenszins wettelijk verplicht deze prijsstijgingen zonder onderscheid om wat voor bedrijf of instelling het gaat, in de huurprijs door te berekenen. Noch is de situatie waarin het Fort van Sjakoo verkeert, een op zichzelf staand verschijnsel. Overal in Amsterdam staan niet-commerciële en sociale initiatieven onder druk, doordat ze geconfronteerd worden met de torenhoge, opgeschroefde huurverhogingen voor hun ruimtes. Deze tendens kan alleen gekeerd worden, wanneer er voor sociale, niet commerciële initiatieven ook sociale, niet commerciële huren berekend gaan worden.
Wij willen derhalve dat het Woningbedrijf Amsterdam zijn huurverhoging intrekt. Steun van hen die ons goed gezind zijn, is daarbij van harte welkom! Wij zouden het ook super vinden als onze sympathisanten eigen acties verzinnen.
Laat je mening horen over deze huurverhoging aan de directie van het Woningbedrijf Amsterdam en stuur 't Fort een kopietje. Woningbedrijf Amsterdam, Postbus 94278, 1090 GG Amsterdam (Fax 020.6630829 en email
email
ASCII, Jodenbreestraat 24 sous, 1011 NK Amsterdam. email
Overigens blijkt deze forse huurverhoging ook te spelen bij andere financieel noodlijdende clubjes zoals bijvoorbeeld het Latijns America Centrum aan de Nieuwe Herengracht in Amsterdam. Zij zitten reeds 25 jaar op dat adres, midden in het stadscentrum. Het ziet er nu droevig uit, ook zij hebben te maken met meer dan verdubbeling van de huurkosten. Je kunt ze steunen door met hen contact op te nemen: Latijns Amerika Centrum, Nieuwe Herengracht 29, 1011 RL, Amsterdam 020.6380310 en/of
En dan nog even wat vergelijkbare opmerkingen: de huidige media-commotie rondom PvdA-kroonprins Ad Melkert zou nog wel eens heel vervelende gevolgen kunnen hebben voor heel wat (progressieve) clubjes die afhankelijk zijn geworden van zogenoemde ID-banen (de voormalige Banenpool en Melkertbanen). We hebben in Kleintje Muurkant al veel vaker gewezen op de schandelijke achtergronden van deze vorm van -gedwongen- gesubidieerde arbeid. Er was/is sprake van enorme verdringing op die arbeidsmarkt en per saldo betaalt de overheid heel veel voor een tewerkgestelde. Beter zou zijn vrijwilligerswerk te promoten onder uitkeringsgerechtigden en zoiets als "een basisinkomen voor iedere inwoner" serieus in studie nemen. Maar nee hoor, iedere keer opnieuw wint 't korte termijn belang: vanwege partij-politieke redenen moesten de werkloosheids-statistieken omlaag en dat is ze gelukt. Dat ondertussen de WAO-cijfers nieuwe records breken, daar hoor je nu even niemand over, dat is namelijk eventjes geen politiek item. Nu staan -terecht- gesubsidieerde banen onder druk. Echt waar, het is veel beter om heel veel mensen hun werk vrijwillig te laten doen, met een deugdelijke uitkering en zonder sollicitatieplicht, dan zag de arbeidsmarkt in dit land er heel wat gezonder uit, daar zijn wij van overtuigd.
Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 359, 31 augustus 2001
