Sekte in Bossche kinderopvang
We hebben in Nederland gelukkig vrijheid van godsdienst. Dit betekent onder andere dat iedereen waar dan ook in mag geloven en daar zonder enige belemmering uiting aan mag geven. Die vrijheid van godsdienst is een groot goed, dat moeten we koesteren, kijk maar eens naar plekken op deze aardbol waar zulk een vrijheid niet bestaat: met bebloede koppen staan veel mensen daar tegenover elkaar. Je dient echter wel in de gaten te hebben welke godsdiensten/religies er om je heen voorkomen en of bepaalde maatschappelijke gebeurtenissen iets te maken hebben met een eventuele religieuze achtergrond.
door Ewald Conspira
Momenteel speelt wat dit betreft een interessante kwestie in DenBosch. Het is een thema waarover we het normaal gesproken weinig hebben in Kleintje Muurkrant, het gaat namelijk over Bossche peutertjes. Daaromtrent is er namelijk op dit ogenblik in deze stad sprake van een gigantische puinhoop. Op het moment dat we dit opschrijven wordt het complete Bossche "peuterspeelzaalwerk" door het Bossche gemeentebestuur onder leiding van Groen Links wethouder Bart Eigeman gereorganiseerd na het recente faillissement rondom een schuld van enkele honderdduizenden guldens van de FSP (Facilitaire Stichting Peuterspeelzalen). De belangen en bedragen zijn groot, het gaat hier om de opvang van ongeveer 1500 Bossche peutertjes. Er is momenteel dan ook een spannende dans gaande rondom de subsidie-trog.
't Zonnelicht
Over één van de daarbij betrokken clubjes willen we het hier nu even hebben: het Zonnelicht. Deze particuliere stichting functioneert momenteel als peuterspeelzaal, kinderopvang en buitenschoolse opvang. Zij hebben een maand geleden toestemming van het Bossche gemeentebestuur gekregen om vier leslokalen bij te bouwen aan hun eigendom gelegen aan de Rijnstraat 559. Vanaf het schooljaar 2002-2003 kunnen er 150 kleine kinderen worden opgevangen. Het Zonnelicht zal vanaf dat moment ook een eigen opleiding gaan verzorgen. Zij werken naar eigen zeggen vanuit een "neo-humanistische" visie en ze noemen het zelf ook wel "holistisch onderwijs", dat klinkt lekker neutraal.
De achtergronden van 't Zonnelicht verduidelijken echter veel: diegenen die het schooltje runnen zijn volgelingen van de Indiase goeroe Prabhat Rainjan Sarkar, Ba'Ba' oftewel Marga Guru Shrii Shrii Anandamurti, die leefde van 1921 tot 1990. In 1955 was hij de grondlegger van de sekte "Ananda Marga". De huidige goeroe heet overigens Acarya Sraddhananda Art. Bossche volgelingen begonnen in 1986 een schooltje aan de Mgr. Prinsenstraat in DenBosch. Voor die tijd runde "Ananda Marga" het natuurvoedingwinkeltje "Sattva" aan de Karrenstraat en gaven ze yoga-lessen aan de Boschveldweg in DenBosch.
"Ananda Marga" betekent letterlijk "pad der gelukzaligheid" en de beweging kreeg grote bekendheid door de zelfverbranding van acht van haar leden in 1973 in het Indiase New Delhi en in 1978 voor de Gedächtniskirche in West-Berlijn. Deze spectaculaire acties vonden plaats naar aanleiding van het verbod van de beweging en het gevangen zetten van 1971 tot 1978, -wegens moord- van P.R. Sarkar door de Indiase regering van Indira Gandhi. In 1979 kaapten drie sekteleden een Russisch vliegtuig en probeerden het toestel in brand te steken toen het boven de luchthaven van Stockholm vloog, uit protest tegen de behandeling van de sekte in de Sovjet-Unie. Die poging werd door de bemanningsleden van het Aeroflot-toestel verijdeld en de kapers werden overmeesterd.
Zonder nu al te direct een link te willen leggen tussen deze historische gebeurtenissen en de actuele omstandigheden rondom de Bossche "peuterspeelzalen-affaire", willen we toch wijzen op de hedendaagse leiding van peuterspeelzaal Het Zonnelicht. Het doel van "Ananda Marga" wordt bereikt door een streng-kloosterlevenachtige levenswijze van "de ingewijde" met onophoudelijke geestelijke oefeningen, zoals mantrameditatie en kundalini-yoga. Het hierboven genoemde schooltje 't Zonnelicht in DenBosch wordt gerund door een aantal vrijwilligersters en een aantal didi's (ingewijden). Maar of alle ouders die hun kindertjes hier naar toe sturen dit weten? Bovendien verzorgt 't Zonnelicht buitenschoolse opvang voor onderandere de kinderen van de NutsMontessori-school die in de buurt ligt. Hierover zijn in het recente verleden door een aantal ouders reeds bezorgde vragen gesteld maar dat heeft (uiteraard) niet geleid tot heldere antwoorden. En nogmaals, in het kader van de in het begin van dit artikeltje genoemde vrijheid van godsdienst is het belangrijk om voorop te stellen dat mensen mogen geloven wat ze willen, maar wanneer mensen die bezig zijn met de opvoeding van kleine peutertjes betrokken zijn bij een beweging waarvan tenminste hun recente historie bol staat van het sektarisme kun je je de vraag stellen of dit allemaal wel zo gezond is. Het is te hopen dat ouders die hun kinderen naar "Ananda Marga" sturen in de gaten houden hoe dat "neo-humanistische" onderwijs op hun kinderen inwerkt. Wanneer je namelijk het hoogste gebod van Shrii Shrii Anandamurtijii leest dan volgt daaruit dat je bij niet goed opletten in een volgende incarnatie slecht terecht komt. Om dit te illustreren typen we het volgende fraaie uitgangspunt van Ananda Marga over: "Bij de mens die Sadhana (* dit is een specifieke meditatietechniek) regelmatig twee maal per dag verricht, zal de gedachte aan Parama Purusa (* staat van helder bewustzijn) zeker in zijn geest opkomen op het moment van zijn dood, zijn bevrijding is zeker gewaarborgd. Daarom zal elke Ananda Margii twee maal daags onveranderlijk Sadhana moeten verrichten, waarlijk is dit het gebod van de Heer. Zonder Yama en Niyama (* bepaalde morele waarden) is Sadhana een onmogelijkheid. Vandaar is het ook het gebod van de Heer om Yama en Niyama te volgen. Ongehoorzaamheid aan dit gebod betekent niets minder dan zich zelf in de kwellingen van dierlijk leven te gooien voor tientallen miljoenen jaren (* je komt bijvoorbeeld terug als zwarte kever). Opdat niemand kwellingen als deze zal ondergaan en hij in staat zal zijn om de eeuwige gelukzaligheid te genieten onder de liefhebbende beschutting van de Heer, is het de dure plicht van elke Ananda Margii enaar te streven om allen op het pad van gelukzaligheid te brengen. Dit is waarlijk een integrerend deel van Sadhana om anderen op het pad van rechtschapenheid te geleiden" (1).
Naast het lezen van de verschillende boeken van goeroe Anandamurti wordt volgelingen geleerd te leven volgens het "16 punten" systeem "voor algehele zelfontwikkeling" (2). We gaan hier niet al die punten behandelen, maar de volgende willen we jullie niet onthouden: - voorhuid bij de mannen dient besneden of teruggetrokken te zijn - niet verwijderen van lichaamshaar - mannen behoren een lungota (ondergoed) te dragen en vrouwen een beha of strak zittend ondergoed - minimaal twee maal per maand een dag vasten zonder water - veel handenarbeid en lichamelijk werk en anderen naar het spirituele pad leiden - voedsel, kleding en geld aan behoeftigen geven - onvoorwaardelijke striktheid betreffende de heiligheid van de guru - elke dag bij het opstaan dien je in je geest de eed af te leggen die je tijdens de initiatie is opgelegd - iedereen is verplicht een taak op zich te nemen binnen de spirituele gemeenschap en elke dag dien je de Kiirtan (vrouwen) of de Tandava (mannen) te dansen...
Kleintje Muurkrant wil graag meer informatie over de "Ananda Marga"-sekte ontvangen. Wij zijn vooral geïnteresseerd in praktijk-ervaringsverhalen met betrekking tot dat Bossche Zonnelicht-schooltje. Stuur je eventuele bijdrage op naar Postbus 703, 5201 AS, 's-Hertogenbosch (
1. "Het hoogste gebod", door Shrii Shrii Anandamurtijii, uit "een gids voor menselijk gedrag", uitgegeven door A'nanda Ma'rga Publications, 's-Hertogenbosch, 1976.
2. "16 punten voor algehele zelfontwikkeling", uitgegeven door Ananda Marga Publications, 's-Hertogenbosch 1978. Geïnteresseerden kunnen middels een briefje aan 't Kleintje kenbaar maken dat ze alle 16 punten in copie willen ontvangen. (Meer informatie over "Ananda Marga" is te vinden in deel 5 van de serie "Religieuze Bewegingen in Nederland", 1982. Overigens zoekt Kleintje Muurkrant uit deze serie de deeltjes 7, 8, 9 en 11 nog. Ook in het boek "Jugendreligionen: Ursachen Trends Reaktionen" van Friedrich-Wilhelm Haack (München: Claudius Verlag, 1979) staat veel onthullende achtergrondinformatie over "Ananda Marga").
Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 359, 31 augustus 2001