Roomsch, rood & roze

De gemiddelde Bosschenaar is noch socialist noch katholiek. Van oudsher stelt de Bosschenaar zich liberaal op als het om seksualiteit of godsdienst gaat. Liberaal, zonder overigens daarin een politiek tintje te betrekken, want dan is er meer nuance vereist.

Geboren en getogen Bosschenaren wonen samengepakt in de Hambaken, Hofstad, Graafse wijk, Gestelse buurt, Deuteren en de Aawijk . Qua overtuiging kiezen zij voor de PvdA of de Socialistische Partij [SP], maar als ze kwaad zijn en in verzet komen, dan kan die linkse stem in een keer verschieten en terecht komen bij uiterst rechts. In de jaren vijftig/zestig werden er proteststemmen op de CPN uitgebracht en in november 1995 manifesteerde de CD en het Nederlands Blok zich bij de verkiezingen prominent bij de minder draagkrachtigen die over hun situatie of het regeringsbeleid ontstemd waren geraakt.

Als er geen politieke verwikkelingen zijn kiest de werkende klasse [bouwvakkers en fabrieksarbeiders] voor een puur Bossche partij, terwijl zij van huis uit KVP-ers of SDAP-ers waren. De Bossche middenstand, oorspronkelijk ook een KVP-klasse, schaart zich achter de VVD, zoals de bevolking van Zuid en andere gegoede wijken dat ook doen. De raadsgroep Knillis en Bosch Belang hebben hier een wat beperkter aanhang.
De notabelen, voor zover die nog in de stad aanwezig zijn, kiezen - vrij geïnterpreteerd - voor D'66 [de intellectuelen], de rechtgeaarde katholiek stemt weer op het CDA en een meer liberaal/confessioneel op de VVD.

De plaatselijke krant [BD] zou een afspiegeling moeten zijn van de aard en keuze van de bevolking. In het geval van een intellectuele krant loopt zij op de tendensen en stromingen vooruit. Anders staat het met de - lokale - publieke opinie, van waaruit enerzijds het BD verweten wordt te 'rood' te zijn en anderzijds dat ze te gezagsgetrouwe trekjes vertoont. Globaal genomen is de Bossche krant noch socialistisch, noch katholiek. Ze loopt niet in de pas met Rome of het bisdom [Ter Schare-periode] en hoewel van de krant verwacht wordt een sociale positie in te nemen, hangt zij beslist niet de radicale beginselen van het socialisme aan. De Bossche krant is eerder liberaal, zonder VVD-er te zijn. Wat dat aangaat is zij exact een spiegelbeeld van haar lezerspubliek. Pretenties zijn er nauwelijks. In die wat passieve opstelling loopt ze in de pas met de weinig strijdvaardige gezagsdragers. Hautain of aristocratisch gedrag valt de krant evenmin te verwijten, omdat in Brabrant de gemoedelijkheid overheerst. Kortom er is weinig nieuws onder de zon.
Terug naar 's-Hertogenbosch ontmoetingsstad. De gemeente timmert bestuurlijk en projectmatig stevig aan de weg. De [historische] ambiance is uniek, maar om te kunnen blijven overleven als bestuurlijk en economisch centrum is meer nodig. De lokale bestuurders zijn weinig extrovert en erg gericht op de eigen overlevingskansen. Met de verkiezingen in zicht valt er enige strijdlust waar te nemen, maar het is niet die slagvaardigheid die op lange termijn de stad ten goede moet komen. Die interne problematiek maakt het dat Den Bosch zijn positie verspeelt op het cruciale moment van de eeuwwisseling.
-bosch-

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 316, 19 december 1997