maandag 18 januari-2010
Denk je dat je alles gehad hebt in Haiti. Maar wat gebeurt er? Benoemt vriend Obama twee van zijn voorgangers tot coördinator van de Amerikaanse hulp aan het eiland: Bush en Clinton. En stuurt 10.000 soldaten naar Port-au-Prince. Een deja vue op Haiti. In de vorige eeuw was dat namelijk ook al drie keer gebeurd. En in 2004 nog eens. Om de democratie in stand te houden. Dankzij de meest recente kunstjes in Irak, Afghanistan en Pakistan weten we inmiddels wat dat betekent: in de ganzenpas van Washington lopen of anders...
Daar weet Jean-Bertrand Aristide van mee te praten. De van oorsprong "linkse" priester was in 1990 de eerste democratisch gekozen president in Haiti. Maar vanwege zijn rigoureuze plannen om in zijn vierjarige regeerperiode iets te doen aan de feodale ellende in het land kreeg hij na ruim een jaar al een ultra-rechtse coup voor zijn mik. Zoals gebruikelijk ferm gesteund door Bush senior.
Pappa Bush werd niet veel later opgevolgd door Bill Clinton. Een democraat. En wat voor een. Om de Haitiaanse junta weg te krijgen en Aristide weer in het zadel confronteerde hij het vierde wereldland met een economische blokkade. Na drie jaar (!) keerde Aristide vleugellam terug in zijn haast onherkenbare land. Om zijn zes jaar vol te maken. Voorafgegaan door Amerikaanse mariniers die voor orde en rust moesten zorgen. Ja, ja.
Aristide's opvolger Préval luisterde nauwgezet naar de opdrachten van het IMF. Dus in plaats van beter werd het voor de bevolking alleen nog maar beroerder. Bij de parlementsverkiezingen van mei 2000 maakte Aristide’s partij dan ook gehakt van Préval’s aanhang. En het was niet eens woensdag. Dat zat democraat Clinton niet lekker. Hij erkende de uitslag van de verkiezingen niet en legde Haiti opnieuw economische sancties op. Er zou niet netjes geteld zijn. Nee, nee.
Desondanks werd Aristide in november van dat jaar opnieuw president. In de VS op de voet gevolgd door George W. (over niet netjes tellen gesproken). Wat dat betekende voor Haiti moet zelfs duidelijk zijn voor Frits Wester. Haiti werd gewurgd.
In februari 2004 stuurde Bush junior mariniers naar Port-au-Prince. Om Aristide op te halen en onder VN-vlag orde op zaken te stellen.
In 2006 werd Préval vervolgens weer in zijn presidentiële stoel gehesen. Sinds kort wordt hij bijgestaan door Clinton in de rol van speciale afgevaardigde van de VN. Hoe speciaal? Nou, Billyboy moet er ondermeer voor zorgen dat de lonen in de vooral voor de VS actief zijnde textielindustrie niet boven de 1,72 dollar per dag uitkomen.
En omdat ie er nou toch is kan ie mooi effe helpen bij de wederopbouw van Haiti. Bijgestaan door gappie Bush, die zo voortreffelijk heeft gefunctioneerd in New Orleans toen Katrina voorbijkwam. Change? No, we can’t.

dinsdag 19 januari-2010
1804. Slavendepot Haiti maakt zich los van Frankrijk. Washington erkende de nieuwe buur niet, want stel je voor dat de eigen Porgies and Besses ook rare ideeën zouden krijgen. Om Haiti duidelijk te maken hoe de Caraibische hazen liepen stelden de Amerikanski’s en de jongens van Le Coq Pas Sportif een economische boycot in. Duurde niet effies, maar een halve eeuw. Washington hief hem op toen in de jaren zestig van die eeuw de status van gevangen goedkope slaaf daar veranderde in vrije goedkope slaaf. En Parijs ging over stag tegen betaling van 150 meloen francs wegens gederfde winst uit de handel in slaven. Ironie bestaat niet in de misdaad. Om aan hun financiële verplichtingen te voldoen leenden de Haitianen poen van banken in Parijs en Washington. Pas in 1947 was hun in 1804 verworven vrijheid afbetaald. Nou is vrijheid een duur goed, maar twintig miljard dollar stinkt naar afpersing. Temeer omdat tussen 1915 en 1934 Haiti bezet was door een flinke bunder Amerikaanse soldaten, die ondermeer als douane en belastingambtenaren optraden en duizenden inwoners met al teveel babbels over de kling joegen.
Van 1957 tot 1986 mochten achtereenvolgens Pappa en Baby Doc Duvalier de boel verder leegstelen. Met enthousiaste steun van Washington. Na hun schrikbewind bleef het land achter met een enorme staatsschuld. Gelukkig was het land wel op het rechte pad gebleven: tienduizend "communisten" hadden een enkele reis gekregen.
Daarmee was dieu merci een eventueel verzet tegen de Wereldbank en de IMF in de knop gebroken en werd Haïti gedwongen de vrije markt economie te omhelzen. De gevolgen waren zelfs onder een hypnose bij Jan Smit te voorspellen.
In 1980 produceerde het land nog suiker en rijst genoeg voor de eigen bevolking. In de decennia daarna werd de agrarische sector van het land gemillimeterd dankzij de invoer van goedkope, want gesubsidieerde Amerikaanse suiker en rijst.
De schulden liepen op, de bevolking lag aan de luchtslangen. Dat werd in 2002 nog erger toen George Wacko besloot toegezegde leningen elders te besteden. Ze waren bedoeld voor het aanleggen en verbeteren van wegen in Haiti en voor het verbeteren van het onderwijs. In Kabul ging de vlag in top, in Port-au-Prince halfstok.
Het ging van beroerd naar erger. Maar met een industrie ging het in ieder geval toppie: de seksindustrie. Jong, oud, ertussenin? Alles is te koop. Voor een prikkie. En wie het verdomt om zijn eigen lijf of dat van opoe cq de kinderen in de etalage te zetten kan altijd nog voor een international aan de slag. Tenzij je meer dan 2 dollar per dag wil verdienen. Dan kan je beter thuis blijven. Slavernij? Ben je besodemieterd.
Net als bij de tsunami staat iedereen weer klaar om onder leiding van allerlei Linda's en Winstons goed te doen. Maar onderhand is Haiti opnieuw bezet. Ditmaal op bevel van de Nobelprijswinnaar voor de vrede. Arm land.