Oekraïne: Le Figaro brengt verfijnde propaganda

zaterdag 23 augustus-2014
(... door Willy van Damme ...) Bij het bestuderen van de westerse massamedia is het altijd de vraag in hoeverre de journalisten die deze media vullen met wat in veel gevallen propaganda is dat ook beseffen. Weten ze niet beter en zijn zij gewoon naïef en dom? Of zijn het eerder doortrapte leugenaars die bewust hun lezers bedriegen? Je hebt er van beide soorten.
Zijn die domme naïeve journalisten mensen die niet thuis horen in een goed professioneel werkende krant of weekblad dan zijn de tweede soort journalisten figuren die eerder thuis horen voor een rechtbank, of wegens bedrog of wegens het aanzetten tot oorlog zoals nu met Oekraïne. Een heel fijn staaltje van doortrapte manipulatie en oorlogsstokerij is te vinden in een artikel over Oekraïne en Rusland “Kiev dans une impasse stratégique” van Emmanuel Grynszpan dat verscheen in Le Figaro van 22 augustus (1).
Om te bewijzen dat Rusland op grote schaal wapens naar het verzet tegen de regering in Kiev stuurt citeert hij drie experts. Naast dan het feit dat hij die stelling vooraf in het artikel zo voor waar aanneemt. Geen discussie hier.

“Terwijl de aandacht van de media zich toespitst op de 280 vrachtwagens met Russische hulpgoederen voor de bewoners van de Donbass, hebben tientallen Russische gepantserde voertuigen het arsenaal van de separatisten versterkt. Moskou heeft ook de militaire leiding van de separatisten geheel gewijzigd en de Russische burgers vervangen door lokale mensen om zo minder op te vallen”.

Allemaal mooi en wel, maar waar zijn de bewijzen? Je hebt die journalist van de Britse krant The Guardian die beweert pantservoertuigen gezien te hebben. En foto’s? Andere getuigen? Andere getuigen zijn er voor zover geweten verder niet. Toch geen betrouwbare. En dan heb je de tandem Kiev-Washington. Maar die zijn in wezen één ook direct betrokken partij. Niet geloofwaardig dus.
Maar Le Figaro laat in dit artikel wel specialisten aan het woord om dit toch te staven en gaat daarbij op zeer sluwe wijze te werk. Eerst citeert men een zekere Dmitry Gotenburg zonder hem echter verder te situeren qua werk en nationaliteit. Niet onbelangrijk natuurlijk en men zou natuurlijk gezien de naam dan maar denken aan een Rus. Vergeet het, de man is Amerikaan en werkt voor CNA Corporation’s Strategic Studies division. En dat is gewoon een afdeling van het Amerikaanse leger in Arlington. Maar om de geloofwaardigheid van zijn bron niet te beschadigen verzwijgt hij bewust de toch essentiële achtergrond van deze ‘expert’. Had de lezer geweten dat het een Amerikaans militair is dan zou er twijfel kunnen ontstaan.

Die militair zegt: “De hoeveelheid en het type van wapens dat in handen van de separatisten is laten er geen twijfel over bestaan dat ze afkomstig zijn van de Russische regering. Dat bevat onder meer types van wapens waarover Kiev niet beschikt. De bewering van de rebellen dat hun wapens zijn buitgemaakt bij het veroveren van Oekraïense militaire basissen klopt dus niet” vermoed de militaire expert Dmitry Gotenberg.
Daarna komt dan een tweede ‘expert’ aan het woord en ditmaal geeft men wel zijn nationaliteit en zelfs zijn functie. En dat is niet bij toeval. Het betreft hier ditmaal de Russische militaire specialist Rouslan Poukhov. (2) De directeur van het Russische Centrum voor Analyse van Strategieën en Technologieën (CAST) en een adviseur van het ministerie van Defensie in Moskou.
Onmiddellijk na de bewering van de Amerikaanse militair Dmitry Gotenburg komt dan dus een echte Rus aan het woord. Het geeft de indruk dat het artikel evenwichtig is daar men beide aan het woord laat. Fout gedacht. Zo schrijft Le Figaro:

“De Russische militaire expert Rouslan Poukhov, directeur van CAST, geeft toe dat 'Moskou' rebellen helpt, maar het is delicaat om te bepalen op welk niveau”.

Door het zo te stellen geeft men de bewering van die Amerikaanse militair Dmitry Gotenburg natuurlijk grote geloofwaardigheid want zie, een Russisch expert geeft die hulp toe. En dus moet je die eerder genoemde ‘expert’ wel geloven.
Maar natuurlijk kan hulp van alles betekenen. En dat kan gaan van wapens leveren tot onderdak bieden aan vluchtelingen, humanitaire hulp en diplomatieke steun. Wat voor de laatste drie voorbeelden geen geheim is. De kwestie is wat Poukhov had geantwoord op de vraag of er door Rusland ook militaire hulp wordt gegeven. De vraag zal wel gesteld zijn. Dat verwacht men toch van een professioneel journalist van een kwaliteitskrant. Maar die vraag en antwoord krijgen we hier niet. Het zou de bewering van Gotenburg immers bijna zeker niet versterken.

En daarom geeft Emmanuel Grynszpan vermoedelijk wel de basisgegevens over de Russische expert, zwijgt hij over die van Gotenburg en blijft het citaat zo kort mogelijk. Zonder de kwestie aan te raken van wat soort hulp Rusland dan geeft.
Hij zal die manipulatie wat verder in het artikel trouwens nog eens herhalen als hij om zijn gelijk te bewijzen een volgende ‘expert’ ten tonele voert. Ditmaal betreft het een zekere Samuel Charap waarvan we alleen lezen dat het een expert is. In wat dan lezen we niet. Zoals ook zijn nationaliteit of functie de lezer worden onthouden. Een herhaling van het bedrog met expert Gotenburg.

En die Charap zegt in het artikel: “Een onmiddellijk stopzetten van de hulp (door Rusland, nvdr.) zou het voor Kiev mogelijk maken om die rebellie neer ter slaan”.
En zoals Gotenburg is ook deze niet nader omschreven ‘expert’ een Amerikaan die ditmaal werkt voor het International Institute for Strategic Studies in Washington, een semi-overheidsinstelling, en die voorheen op het Amerikaans ministerie voor Buitenlandse Zaken zat. Bij Victoria Nuland, de Amerikaanse strateeg rond Oekraïne?
Met andere woorden Le Figaro doet hier een onbewezen en toch heel belangrijke bewering, staaft die met twee Amerikaanse overheidsbronnen – wat men uiteraard bewust verzwijgt – en laat dat dan via een grove manipulatie ’bewijzen’ door een Russisch overheidsexpert. Geef toe: een mooi staaltje van journalistieke manipulatie en propaganda. De man weet dus heel goed wat hij doet.

Eerder ‘bewees’ Gideon Rachman in de Britse The Financial Times al dat het verhaal van fascisten in Oekraïne pure Russische propaganda was. En hoe bewees hij dat? Heel simpel, hij noteerde een ontkenning van de door de VS geïnstalleerde premier Arseniy Yatseniuk en haalde een citaat bij de Israëlische Oekraïner Ihor Kolomoisky. En als een jood dit al zegt dan zal het toch waar zijn zeker. Dat die Ihor Kolomoisky, bankier, dieprijke oligarch en mediamagnaat, een der financiers is van het Azov Bataljon bestaande uit de fascistische Pravy Sektor lezen we natuurlijk niet bij Gideon Rachman. Rachman is dan ook de voornaamste commentator wat betreft diplomatie van deze vermeende kwaliteitskrant. En wie zou dan aan diens woorden nog gaan twijfelen? Alleen agenten van Moskou?

(1) zie “Kiev dans une impasse stratégique”.
(2) In het Engels schrijft men zijn naam als Ruslan Pukhov.