Wie speelt er mee in Guinée?
Zo heb je het over Guinee-Bissau (1) of pats daar komen de buren voorbij. Guinée Canokry. Een ouwe Franse kolonie die Parijs graag onder haar paraplu wil houden vanwege de bauxietvoorraden die er onder het maaiveld verborgen liggen. Maar er zijn kapers op de kust. Niet met de Jolly Roger in top maar met de Stars and Stripes. Als je dus in Canokry iets voor elkaar wil bakken heb je keus tussen tante Marianne en uncle Sam. De Guineese jongens die in 2008 de boel eens wilden omharken in hun land kozen voor de laatste. Volgens onlangs uitgelekte documentatie maakte een stel jonge militairen, de 19th Promotion, in september van dat jaar zijn opwachting bij de Amerikaanse militaire attaché om hem een gedetailleerd plan voor te leggen. Ze wilden binnen een paar weken een coup plegen onder leiding van kapitein Camara. Die overigens zelf niet bij de tête à tête aanwezig kon zijn, omdat ie 24/7 in de kieren werd gehouden door aflegsmurfen van president Conté. Het plan behelsde onder andere het afsluiten van het vliegveld van Conakry. Voornamelijk om de zoon van Conté, die tussen neus en lippen werd weggezet als een forse handelaar in verwarrende middelen, te beletten om zijn vader te hulp te schieten. Of als dat te laat kwam te proberen de coup terug te draaien.
Wat doe je met dergelijke info? Voor kennisgeving aannemen of de zittende regering waarschuwen?
De Amerikaanse zaakgelastigde Elizabeth Raspolic koos voor het eerste. Ze maakte een rapportje in duplo op een stuurde dat respectievelijk naar de CIA en de DIA back home. Die namen een glas, deden een plas en lieten alles zoals het was.
Een maand later was er nog steeds niks gebeurd. Volgens jeugdleider Thierno Balde, die af en toe ook kwam bijbabbelen op de Amerikaanse ambassade, was de 19th Promotion tot het inzicht gekomen dat de kans op succes groter zou zijn als de president plotseling zou overlijden. Tenslotte was diens bouwjaar 1934, dus van piep was allang geen sprake meer. Was ie ziek? Geen idee, maar wat niet was kon zomaar komen. Desnoods met wat hulp van de contacten die de Promotion had bij rooie baretten die good old Conté omringden.
Eind oktober begin november ontstond bij een hele stoot hogere militairen een acuut verlangen om een buitenlands reisje te ondernemen. Wel wat vroeg misschien, want pas op 22 december ging bij de president “na een langdurige ziekte” (2) onverwachts ineens het licht uit. De Promotion stapte meteen in het gat. Redelijk vredelievend, maar er gingen toch zo'n 150 mensen onvrijwillig de pijp uit en daardoor oogstte de coup toch een baal internationale verontwaardiging. Maar hoe lang duurt zoiets? Niet lang. Vooral ook omdat Camara al redelijk snel na de omwenteling aankondigde, dat in 2010 nieuwe presidentsverkiezingen zouden worden georganiseerd. En dat gebeurde ook. Wie bij al dit gedoe garen heeft gesponnen? Wie dacht u? Hm?(1) Zie “FARC-Contra” van 28 december 2015.
(2) Na zijn dood werd bekend gemaakt dat Conté al heel lang had geleden aan diabetes en leukemie.