Kapitalisme à la russe
woensdag 19 januari-2005
Morgen zendt de BBC een documentaire uit over de Russische vrije ondernemer Roman Abramovitch. Nouveau riche geworden in de jaren waarin de altijd bezopen liberaal Boris Jeltsin in Rusland de deuren wijd openzette voor de westerse geldwolven, de eigen mafia en lieden uit het grijze gebied daartusssen. Laten we om het netjes te houden zeggen dat Roman tot de laatste categorie behoorde. Net als de momenteel in een Moskouse cel zuchtende Yukos-baas Mikhail Khodorkovsky.
Abramovitch werd in de jaren negentig eigenaar van de oliemaatschappij Sibneft. Vraag niet hoe, maar hij werd het. En hij bleek in het post-Jeltsin tijdperk een onsjeslimmer te zijn dan collega Khodorkovsky. Toen namelijk het Putin-alarm afging verhuisde hij tijdig met zijn hele hebben en houwen naar Londen om een gedwongen vermageringskuur te ontlopen en net als Mikhail door de westerse pers te worden betiteld als politieke gevangene. In zijn ogen kocht je daar geen halfje volkoren voor. Geef hem eens ongelijk.
In de Britse hoofdstad werd hij met gejuich ontvangen. Dat zwol nog verder aan na de succesvolle overname van het in het voetbalwalhalla altijd in de schaduw van Manchester United en Arsenal verblijvende Chelsea. Volkoren en voetbal en je zit aan alle kanten gebamzaaid. Maar in Moskou heeft men inmiddels de zaag ter hand genomen om voorzichtig eens wat poten onder Romans meubilair te verwijderen. En gek genoeg gebeurt dat ook in het Zwitserse Fribourg.
Daar trekt de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) vandaag namelijk onze Russische voetballiefhebber officieel voor de kadi om wat poen terug te halen. Het gaat om een lening van pakembeet 14 miljoen euro die deze met Europese belastingcentjes opererende geldzak in 1997 aan de Russische bank SBS Agro verschafte. Met als veilig ogend onderpand het eerste recht op het innen van een lening die SBS Agro had uitstaan bij de Zwitserse onderneming Runicom SA. Een verkoopkantoortje van Abramovitch dat hij gebruikte voor de verkoop van Sibneft-olie om zo Pjotr Belasting in Moskou een loer te draaien. Alweer, geef hem eens ongelijk.
Eind jaren negentig bij de nadering van de Putin-posse ging SBS Agro gezwind op de wodkafles. Even gezwind klopte de EBRD vervolgens aan bij Romans Runicom SA en wat bleek? Runicom SA was leeg. Een klein gedeelte van de poen was opgegaan in twee jachten en een schoonheidsbehandeling van mevrouw Abramovitch. Want je moet toch een beetje netjes voor de dag komen in het vrije westen. De rest was overgedaan aan derden. Onderzoek bracht aan het licht dat die zogenaamde derden zich gegroepeerd hadden in de onderneming Runicom Ltd. op Gibraltar. Nee hoor, die Limited had niks te maken met die gelijknamige Zwitserse club. En nee hoor, met dat Runicom op de apenrots had Abramovitch echt niks vandoen. Bovendien had ie zijn lening bij SBS Agro al lang afgelost. Kijk maar, hier heb je alle documenten. Wat??!!! Geantedateerd? Falsificaties? Als je nog even zo doorgaat stuur ik Makalele op je af om je eens flink onderuit te schoffelen.
Je vraagt je af waarom die man zich zo druk maakt over een bedragje waarmee je net aan een cornervlag kan aanschaffen. Morgen toch maar even loeren naar de BBC. Benen op de poef. Russische versnapering op het bijzettafeltje. Nastrovje.