Het Maatschappelijk Onverstand (025)
Bijstands leugens en de praktijk
De column van Sander Schimmelpenninck in de Volkskrant van maandag 18 oktober j.l. getuigde van een vanzelfsprekendheid die je eerder bij de rechtse denkers, politici en de Telegraaf en consorten zou verwachten dan in de Volkskrant. In de regel vertolken de stukjes van Schimmelpenninck een nuchter en puntig perspectief op maatschappelijke ontwikkelingen en situaties. Zijn column van maandag 18 okt. j.l. getuigde van een schrijnend gebrek aan kennis en feiten. Dat volgens hem mensen in de bijstand dankzij de toeslagen niet meer hoeven te werken, is sinds jaar en dag de verdachtmakende giftige leugen van rechtse denkers, politici en pers.
De Participatiewet, die Rutte dankzij Samson en Asscher in 2015 makkelijk kon laten ontstaan, was een gevolg van die verdachtmakende rechtse-ideeën.
De mensen die slachtoffer waren van de financiële crises van 2008 moesten weer aan het werk geholpen worden.
Gemeentes kregen blijvende korting op de Rijkstoelage, lees minder geld, omdat er zogenaamd teveel mensen in de bijstand zaten.
Verandering was gevraagd, niet goedschiks dan kwaadschiks. Gevolg, letterlijk iedereen in de bijstand tussen 18 tot met 64 moesten verplicht zonder loon, eerst drie en later 6 maanden bij de Weener XL in Den Bosch commerciële opdrachten doen zonder daarvoor het wettelijk bepaalde loon te ontvangen!
In 'n aantal andere steden heeft de FNV succesvol rechtszaken aangespannen tegen deze praktijk, en moesten de gemeentes mensen met terugwerkende kracht alsnog hun passend loon uitkeren.
Het werk bij de Weener XL, lopende band productie werk, lees geestdodend werk, werd gepresenteerd als een algemeen werk-ervaring traject: voor de schoolverlater, de directie secretaresse, de stukadoor die tot aan crises een bedrijf met 22 mensen had gehad, de 63 jarige bedrijfsleider wiens vestiging was opgeheven door het moederbedrijf, de jonge Fontys leraar die als eerste na de crises werd ontslagen, de 62 jarige Turkse huisvrouw, de Afghaanse statushouder die in Afghanistan een kleine supermarkt had gehad, de IT-ers, de arbeids-nomaden die van uitzendbaan naar uitzend baan zwierven, etc.
Voor iedereen was dit geestdodende lopende bandwerk, een werk-ervarings traject..!
In Den Bosch hoorde je bij de Weener XL onder de ‘werkenden’ de nuchtere reactie, "ach ik krijg bijstand, nu doe ik er iets voor terug..”
Bijna iedereen bij de Weener, die als gevolg van de crises van 2008 baan of bedrijf had verloren, was als vrijwilliger aan de slag gegaan..!
Maar Den Bosch was vanwege de korting op de Rijkstoelage alleen bezig met de harde uitvoering van de Participatiewet, én alle problemen werden vanwege het Jeroen Bosch Jaar in 2016 stilhouden en geparkeerd..!
Hoe asociaal de gemeente Den Bosch in 2015-2016 was bleek wel uit het feit dat niet alleen alle bezwaarprocedures tot 2017 op de plank waren gelegd.
Pas nadat 'n aantal problemen in 2017 in de landelijke media terecht waren gekomen, meldde het NOS nieuws dat de staatssecretaris in Den Bosch op werkbezoek kwam vanwege problemen en misstanden bij de uitvoering van de Participatiewet, die het kabinet Rutte-Asscher-Samson zelf veroorzaakt had.
Ook omdat de kwetsbare mensen voor wie de sociale werkplaatsen en het commerciële werk gedacht was, verplicht niets-doende thuis zaten.
Wat waren de andere ambtelijk-politieke zonden die Den Bosch had bedreven?
Men had bijvoorbeeld de grote werkhal bij de Weener XL in tweeën gedeeld, een deel was voor de kantoren van de Weener XL ambtenaren en tijdelijk ingehuurde aanjagers, — deze aanjagers hadden een niet-openlijk gecommuniceerd 'tijdelijk contract met een gedetacheerd karakter'. Wat toen ze daar waren achtergekomen, niet bijdroeg tot hun motivatie. Plus, dat als ze te weinig resultaat boekte, werd hun contract voortijdig beëindig In het andere deel van de werkhal zaten de productie lijnen voor de commerciële opdrachten.
Saillant detail vanwege de snel oplopende hitte in beiden delen van de werkhal, had men airconditioning op de kantoordeel aangebracht, en om valse trek te voorkomen, had men de algemene fabrieks luchtverversing uitgezet. Waardoor al bij gewoon lenteweer, de luchtkwaliteit en hitte in de commerciële werkhal ondraaglijk werden. Alleen extra pauzes werden toegestaan, de mensen eerder naar huis laten gaan, werd na een paar keer uitdrukkelijk verboden..!
Lang leve de medemenselijkheid bij de ambtelijke top..! Door de constante dagelijkse dreigingen met financiële sancties durfden jongeren amper in beweging te komen, en moesten ouderen de werkleiding attenderen op de gerechtvaardigde noden en verzoeken die door de dreigingen monddood waren gemaakt.
Bij de tijd dat de staatssecretaris naar Den Bosch afreisde, was burger-vader Rombouts al verdwenen en genoot van zijn Zwitserleven pensioen.
De Participatiewet is qua mentaliteit een kruising tussen het Amerikaanse harde welstands-denken en de Nederlandse calvinistische moraal.
Zo werden bijvoorbeeld blauw geklede vrijwilligers van het Jeroen Bosch jaar geregeld in het zonnetje gezet en getrakteerd.
Ze waren het visitekaartje van de stad, die mensen die dat werk vrijwillig deden, die moet je toch in het zonnetje zetten en trakteren..!
De mensen die bij de Weener XL verzochten of ze mochten doorgaan met hun vrijwilligerswerk bij sociale stichtingen en instellingen, werd dat uitdrukkelijk verboden, ze moesten volledig beschikbaar zijn voor betaald werk. Sociale stichtingen en instellingen die door de voortschrijdende bezuiniging op sociale instellingen afhankelijk waren geworden van professionele vrwijilligers krachten die als manager en activiteiten therapeuten werkzaam waren.
O ja, Rutte benadrukte bij de presentatie van de Participatiewet, dat dit een erkenning was van de kostbare bijdrage van alle vrijwilligers waardoor veel instellingen konden blijven doordraaien. Welke bijdrage, die van de blauwe jasje voor het Jeroen Bosch jaar of van de sociale instelling voor kwetsbare..?!
De bijstandsgerechtigden werden gemangeld in een harteloos koud systeem, waarin exploitatie door de overheid ongestraft kon plaatsvinden.
Waar de wet zei, passend werk bij aanleg en opleiding, betekende dat in de praktijk, elk werk dat geschikt is, maar op een lager niveau en dus ook lager salaris. En geregeld hoorde je dat zelfs een loon op bijstand niveau als voldoende werd geacht, je gezondheid opofferen voor werk was onvermijdelijk.
Een ambtenaar van de Weener XL die volgens eigen zeggen, leed aan chronische vermoeidheid en spierpijn klachten, zei nuchter, ach dat is geen reden om niet te werken..! Dat ze er gedeprimeerd uitzag en de schijn wekte, haar persoonlijke situatie te gebruiken om bereidheid te kweken om op een niveau ver beneden je ervaring en opleiding tegaan werken, maakte de situatie er niet aangenamer op. Los van het feit dat men mensen met serieuze medische klachten pas na veel aandringen, na ruim anderhalf jaar de ARBO arts mochten bezoeken; die standaard iedereen goedkeurde voor de uren die hij of zij bij de Weener XL werkte, of die uren medisch gerechtvaardigd waren geweest, ach daar kon je tegen in beroep gaan. Volledig afkeuren bestond niet meer, nooit meer..
Dat notabene in de Volkskrant een column verschijnt, die gedachteloos de giftige leugen van rechtse populisten herhaald, laat zien hoe hard en gevoelloos ‘rechts' de samenleving is geworden. Maar vergis je niet De Telegraaf heeft met haar lievelingen noest werk hiervoor verzet, via Dumpert en GeenStijl hebben ze eerst de onderbuik van Nederland weer salon fähig gemaakt en een stem gegeven. Een stem die wel heel veel lijkt op de agressieve bruinhemden mores voor 1933 in Duitsland.
Deze vreemde combinatie van rechts-denken, burgerlijk fatsoen, welstands-denken en sociaal gelaagd-denken, gekoppeld aan harde maatregelen tegen vermeend wijd verspreid misbruik van bijstand en toelagen, is de lang en veel gekoesterde nazaat, van de harde-bedorven protestante moraal die de secularisatie wonderwel in het maatschappelijk denken en voelen heeft overleefd.
Het is in wezen een nazaat van het koloniaal denken rond 1900, toen de mores was: wie status, welstand en macht heeft is per definitie goed, en wie dat niet heeft, per definitie slecht. Of zoals een voorvechtster van vrouwenstemrecht het rond 1900 formuleerde, 'alleen vrouwen met status en welstand, als teken van een goed karakter, mogen stemmen, armen of arbeidsters niet, want gebrek aan welstand en status, is een teken van een slecht karakter..’
Als er al sprake is van een slecht karakter dan leeft dat, gemoedelijk zonder rimpelingen en maagzuur, in de gedachten en emoties van ambtenaren en politici. Die zoals de toeslagen-affaire en de belastingparadijzen regelingen ons duidelijk hebben gemaakt, moedwillig mensen in armoede storten, en zichzelf als fatsoenlijke handhavers neerzetten, of de bestuursrechters die achteraf excuses aanbieden voor hun Pavlov-rechtspraak inzake de toelagen-affaire.
Het nuchtere feit is dat bijstand plus toelagen géén paradijselijk loon zijn, maar een vangnet dat verhindert dat je naar de voedselbank moet en al je kleren bij de kringloop moet kopen. Tenminste, als je zo verstandig bent zuinig te leven, niet te drinken, niet te roken, en niet hunkert naar wellness vakanties noch merk kleding, schoenen en dito interieur wilt hebben. En het niet erg vind, een refurbished ouder model smartphone en computer aan ter schaffen.
Dan is je leven géén gemoedelijk Zwitser-bijstandsleven zoals de rechtse giftige waan-leugen keer op keer gedachteloos herhaald, — als trouwe naäpers van Joseph Goebbels advies, "lieg maar lang genoeg raak, het blijft altijd hangen..”, — nee, je leeft een sober leven, omdat de zin van het leven niet in de dingen zit die je hebt, maar de wijze waarop je in het leven én in de wereld staat, hoe je naar anderen kijkt en met anderen omgaat.
Het was dag, het was nacht, een zoveelste dag van maatschappelijk onverstand.