Skip to main content

Post voor Cisneros

vrijdag 5 mei-2006
De duivel schijt altijd op de grote hoop. Op 30 juni 1997 verkocht Sotheby’s een schilderij voor ruim 4 meloen toen nog redelijk aantrekkelijke dollars. Het ging om “Gezicht op de stad en het verblijf van Frederik in Paraiba, Brazilië” van Frans Post. Een vermaarde Nederlandse schilder uit de zeventiende eeuw, van wie met name de Franse koning Lodewijk XIV uitermate gecharmeerd was. Er hingen dus nogal wat doeken van Post her en der in de bescheiden stulpjes van de Zonnekoning. Inclusief het onderhavige exemplaar.
Eeuwen, revoluties, oorlogen daarna, hangt in november 1996 hetzelfde meesterwerk temidden van een hele reeks schilderijen uit de serie -honderd in een lood- ter verkoop aan een wand van het Hôtel des Ventes Anticthermal in Nancy. Een semi-staatsonderneming onder leiding van Sylvie Teitgen, een mevrouw uit adellijke cq. politieke kringen met vrienden bij het lokale gebefte en de top van de koddebeiers. Een mevrouw ook die zonder twijfel haar ogen de kost geeft en de grote klasse en origine van het gezicht op Paraiba direct in het snotje moet hebben gehad. Al was het alleen maar vanwege de handtekening van de meester, de geboortedatum van het schilderij en achterop het nummer 443 (1).
Maar wat gebeurt er? Sylvie laat het voormalige eigendom van Lodewijk XIV een klein stukje onder het plafond ophangen, zodat je als potentiële koper wel voorzien moest zijn van een buitenmaatse periscoop om een beetje fatsoenlijk zicht te krijgen op Paraiba. Verder kwam het ook niet voor in de catalogus en zo verscheen het anoniem voor de verzamelde meute kopers, die in veel gevallen wel poen hebben maar ook een haast amoebische kennis van kunst.
De Post ging voor de krabbel van 70.000 Franse francs de deur uit. De koper was de kunsthandelaar Charles Bailly. Telg uit een bekende familie van sjacheraars op dit gebied, wiens broer Edmond ook in de business zit. En laat Sylvie nou beschikken over een pakket aandelen van Edmond’s nering. Petit monde.
Enfin, Charles verkoopt zijn nieuwe aanwinst twee maanden later bij Sotheby’s in New York met een kluifje van omgerekend pakembeet 3½ meloen euro. Niet slecht voor een dag in de week. Zonder twijfel was de provenance keurig opgedirkt, maar dat het zonder toestemming van de Franse autoriteiten was “geëxporteerd” werd netjes onder het wandtapijt geplakt. Wie zeurt krijgt een beurt.
De nieuwe eigenaar was Gustavo Cisneros. Een Cubaanse kunstliefhebber die bij de komst van Fidel Castro de poten had genomen en een fleurig zakenimperium had opgebouwd in Venezuela en omgeving. Gustavo mag ondermeer George “Wacko” Bush en Otto Reich (2) tot zijn vrienden rekenen en maakte in 2002 nog internationale furore als de financier van de tegen de democratisch gekozen president Hugo Chavez gerichte staatsgreep, die na twee dagen ongedaan werd gemaakt dankzij massaal verzet. Leuke gozer dus, die Gustavo.
Tussen 29 september 2005 en 2 januari 2006 was in het kader van het Jaar van Brazilië een bijzondere tentoonstelling georganiseerd: “Frans Post. Brazilië aan het Hof van Lodewijk XIV”. En wat denk je? Helemaal goed. U bent een kunstkenner. Daar hing ook het Gezicht op Paraiba. Uitgeleend door Gustavo “Putsch” Cisneros. Kon eigenlijk voor geen kant, want het schilderij was negen jaar daarvoor illegaal naar New York versleept. Maar na wat getrek aan de juiste touwtjes flansten de minister van Cultuur en godsgeschenk Renaud Donnedieu de Vabre en minister van Justitie Pascal Clément een uniek decreet in elkaar die de terugkeer van het schilderij naar Venezuela garandeerde. Caracas vaut bien une messe.
Deze story is in extenso en met alle details te vinden op de site van kunstmusketier Michel van Rijn (www.michelvanrijn.nl), binnenkort in het theater van Avro’s Hoge Bomen.

1. Verwijzing naar de kunstinventaris van Lodewijk XIV.
2. Reich is momenteel de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken voor de Latijns-Amerikaanse gebieden. In de jaren tachtig was hij een Darth Vader binnen de Iran-Contra affaire (wapens voor drugs)

Klik hier om uw reactie toe te voegen