De gevolgen van Schaliegas
De winning van schaliegas vergt meer energie, duurdere installaties, meer water en chemicaliën en meer personeel dan de winning van normaal aardgas. Daarom zal schaliegaswinning altijd duurder zijn dan normale aardgaswinning. En in een vrije markt betekent een hogere productieprijs een hogere vraagprijs. Dit zou een open deur moeten zijn. Toch hoor ik elke dag wel iemand roepen dat goedkoop schaliegas onze energie-intensieve industrie en landbouw in Nederland kan ondersteunen. De mensen die om goedkoop schaliegas vragen konden in plaats daarvan wel eens stijgende energieprijzen krijgen. Goedkoop te produceren aardgas wordt steeds schaarser. De aardgasproductie in de Noordzee en in ons eigen Slochteren, het grootste gasveld van West Europa, daalt al jaren. Nederland moet in 2025 aardgas importeren als we de vraag naar aardgas niet kunnen laten dalen. Europa zal zijn aardgas in toenemende mate importeren uit Rusland en Algerije. Als het tenminste lukt om daar nieuwe, grote gasvelden te ontwikkelen. En als de combinatie van stijgende binnenlandse vraag, export naar China en binnenlandse onrust geen rem zet op de exportcapaciteit.
Schaliegas wordt door sommigen aangeprezen als de grote gamechanger. Verwijzend naar de lage prijs in de VS, hoopt men op overvloedig goedkoop gas. De gasprijs in de VS is ondertussen overigens sterk aan het stijgen. Desondanks is de $4/MMBTU die er nu gevraagd wordt nog steeds te laag om de kostprijs van gemiddeld $8/MMBTU te dekken. De schaliegasindustrie in de VS lijdt dan ook zwaar verlies, bedrijven vallen om, boeken af op hun reserves en schalen hun investeringen terug. Ook in de VS is de winning van schaliegas duur en werden de tijdelijk lage prijzen veroorzaakt door overaanbod. Schaliegaswinning in de VS heeft alleen toekomst als de prijzen naar een Europees niveau
stijgen. In Europa is schaliegaswinning moeilijker dan in de VS. De geologische omstandigheden zijn lastiger, de regelgeving is strenger en Europa is dichter bevolkt. Europees schaliegas is daarom 40% duurder dan in de VS en er zit minder onder de grond. Het is daarom dat EU-energie-commissaris Oetinger, een gekend voorstander van schaliegas, waarschuwt voor te hoge verwachtingen. Ook BP, Shell en het Internationaal Energie Agentschap zien in hun scenarios de aardgasprijs in de EU niet dalen. Zelfs
niet als we schaliegas gaan importeren uit de VS. In eigen land is het oud-minister Hans Alders, nu voorman van de energielobby VEWM, die de hoop op goedkoop schaliegas tempert. De kans op een herhaling van de Amerikaanse schalierevolutie in Europa is nihil.
Niettemin blijven aan aardgas verslaafde bedrijven in Nederland roepen om meer, duur schaliegas, en spartelt men tegen als er geïnvesteerd moet worden in op termijn goedkopere duurzame energiebronnen.Deze combinatie van onze aardgasverslaving, de dalende productie van goedkoop conventioneel aardgas en de hoge kostprijs van alternatieven als schaliegas en LNG-import zal de energieprijs in Europa doen stijgen. Het aandeel duur aardgas in de totale aardgasstroom zal alleen maar toenemen.
De enige uitweg is minder aardgas gaan gebruiken. Bedrijven die hardnekkig afhankelijk blijven van aardgas zullen merken dat dit een molensteen om hun nek wordt. Toegegeven, afkicken van onze aardgasverslaving zal niet makkelijk zijn. Sommige bedrijfssectoren zullen de transitie niet overleven. Schaliegas zal echter geen wondermiddel zijn dat deze bedrijven zal redden.
Dit bericht is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 442, 1 mei 2013