Het interbellum

Als eind 1918 het stof boven de verschrikkelijke slagvelden van de Eerste Wereldoorlog is opgetrokken, breekt een nieuwe tijd aan, die na de Tweede Wereldoorlog als het Interbellum wordt aangeduid. Vanaf het einde van de 'Grote oorlog' worden de oude Europese monarchieën een voor een vervangen door regimes van sterke mannen en dictators. De vredesverdragen van 1919 maken een eind aan het Habsburgse, Duitse en Ottomaanse rijk. De Russische revolutie van 1917 heeft de communisten aan de macht gebracht ten koste van tsaar Nicolaas II, die in 1918 met zijn gezin wordt vermoord door de bolsjewieken. In 1924 neemt Stalin, na het overlijden van Lenin, de macht over in Rusland.
In Italië is dan de fascistenleider Mussolini al twee jaar aan het bewind. Later volgen Salazar in Portugal (1932), Hitler in Duitsland (1933) en Franco in Spanje (1936). De nieuwe regimes kunnen zich alleen staande houden met onderdrukking en soms bloedig geweld.
Het Interbellum is politiek en maatschappelijk een soort hogedrukvat, opgesloten tussen twee wereldoorlogen. Het Interbellum duurt slechts twee decennia. Internationaal steken politieke stormen op en gaan liggen, nieuwe stormen steken op en gaan niet meer liggen. Een periode van ongekende bevolkingsgroei en economische opbloei in de roaring twenties eindigt plotsklaps met een rampzalige beurskrach in New York, die de wereldeconomie verlamt tot ver in de jaren '30. Het Interbellum paart een haast onbegrensd naoorlogs optimisme, met ongeëvenaarde technische en culturele vernieuwing, aan de sombere neerslachtigheid en stagnatie van de Grote Depressie. De westerse wereld is in deze twintig jaar manisch depressief: ze is onderworpen aan heftige stemmingswisselingen, van euforie tot melancholie, die worden gevolgd door het grootste militaire conflict aller tijden. (dit heldere stukje hebben we overgetiept uit "De magie van het jaren '30 huis", geschreven door Joost Kingma en recent uitgegeven door Uitgeverij Vantilt)

Dit bericht is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 442, 1 mei 2013