"They are playing with people's minds"

CSA Nederland BV in DenBosch

In navolging van de twee eerder gepubliceerde artikelen in Kleintje Muurkrant, die respectievelijk een algemeen beeld gaven van de duistere praktijken van CSA Nederland BV en een beeld van iemand die hier persoonlijk ervaringen mee opdeed, belicht dit artikel de ervaringen van de slachtoffers en gedupeerden die ongevraagd en zijdelings met deze organisatie mochten kennis maken.

Door Animamia

Sinds meer dan tien jaar woonde ik samen met mijn partner, een zeer warme, lieve, zorgzame, bescheiden, nuchtere, consciëntieuze maar zeer introverte man. Na een zeer onrustige en voor beiden vermoeiende periode ontstonden er wat relatieproblemen. Toen ik in die periode ook nog eens in de ziektewet kwam vanwege een operatie, gevolgd door een depressie, kwam het één en ander onder grote druk te staan. De al bestaande relatieproblemen, de extreme druk vanuit het werk, het reizen van en naar zijn werk en daarbovenop ook nog eens de extra zorg voor mij, werd mijn partner uiteindelijk allemaal teveel. Juist op dat moment kwam hij op zijn werk in contact met een leidinggevende, die hem wist te enthousiasmeren voor een soort persoonlijkheidstraining. Deze training zou hem helpen bij het herkennen, onderkennen en bijschaven van kenmerken in zijn persoonlijkheid die hem in de weg stonden in het dagelijkse leven, zowel privé als werk. Hoewel mijn partner aanvankelijk wat sceptisch, achterdochtig en zelfs angstig tegenover deze training stond, wist zijn leidinggevende hem, achteraf gezien precies op het juiste moment, met behoorlijk wat enthousiaste overredingskracht, over de streep te trekken. Mijn partner begon in november 2003 met goede moed, maar naar later bleek, naïef en onvoorbereid aan deze training. Het resultaat was na enkele dagen al zichtbaar. Hij kwam vanwege de training steeds minder vaak thuis en raakte door de intensiteit van deze training steeds meer uitgeput, emotioneel aangeslagen en instabiel. De conflicten thuis liepen tussentijds steeds hoger op, mede doordat mijn partner complete geheimhouding moest betrachten over datgene wat zich allemaal binnen deze training afspeelde. Gaandeweg onderging mijn partner meer en meer een persoonlijkheidsverandering waarbij hij steeds duidelijker afstand begon te nemen van alles wat in zijn leven een grote rol had gespeeld. Familie, vrienden, kennissen, werk en vrije tijd moesten steeds meer plaats gaan maken voor de steeds groter wordende rol die deze training in zijn leven ging spelen. Alles wat hem tot dan toe had gemaakt wie hij was, verdween beetje bij beetje en hij transformeerde in exact het tegenovergestelde. Zijn persoonlijkheidsverandering, de afstand die hij meer en meer van alles nam, de geheimhouding, de grote inbreuk vanuit de training op ieder tijdstip van de dag en de grote waarde die hij meer en meer aan deze training toekende, resulteerden uiteindelijk in hoogoplopende conflicten. Tijdens deze conflicten vielen uit onmacht, van mijn kant regelmatig woorden als indoctrinatie, hersenspoeling en sekte, wat er uiteindelijk bij hem in resulteerde dat hij zichzelf maar voornamelijk de training waar hij aan deel nam, zonder al teveel prijs te geven, moest verdedigen.

We besloten een time-out in te lassen, waarbij beiden weer even tot rust en bezinning konden komen en mijn partner trok tijdelijk elders in. Het tijdelijke bleek door hem al spoedig omgezet te worden in een definitieve breuk en daarmee verloren wij beiden alles waar wij ons meer dan tien jaar voor hadden ingezet en ons sterk voor hadden gemaakt: ons gezamenlijk verleden, ons gezamenlijk heden en onze idealen voor een gezamenlijke en gelukkige toekomst. De tijd die daar op volgde gebruikte ik om mij samen met familie en vrienden wat meer te verdiepen in wat deze training nu eigenlijk daadwerkelijk behelst. Met de minimale informatie die wij inmiddels allen afzonderlijk van mijn partner hadden verkregen, zijn wij gaan zoeken op internet en stuitten daarbij onder anderen op de internetsite van Kleintje Muurkrant met zijn twee uitgesproken artikelen over CSA Nederland BV (Kleintje Muurkrant nummer 386 en 389). Verder zoekend vonden we ook andere kritieken die geschreven waren door mensen die in het verleden aan deze organisatie hadden deelgenomen en kritieken van een televisiestation die in deze organisatie waren geïnfiltreerd en hun bevindingen op internet hadden gepubliceerd. Het was informatie die enerzijds onze bange vermoedens bevestigden, anderzijds ons hebben doen laten schrikken dat wij nu zijdelings met dit soort duistere praktijken in aanraking waren gekomen.
Het maakte tevens een hoop vragen bij ons los, hoe was het mogelijk dat dit iemand van ons heeft kunnen gebeuren, hoe is het mogelijk dat dit betrekkelijk nieuwe fenomeen in Nederland zomaar en op een zodanig grote schaal ongestraft kan gebeuren en hoe is het mogelijk dat dit tot op heden nog zeer minimale aandacht heeft genoten, temeer het zo vele mensen aangaat en in het proces velen psychisch en/of financieel beschadigt en gedupeerd worden door een organisatie die zich in werkelijkheid alleen ten doel stelt rijk te worden van andermans leed en goedgelovigheid, daarin niets of niemand zal ontzien en hiermee door zal gaan totdat dit een halt zal worden toegeroepen.

CSA Nederland BV
Het fenomeen van de Large Group Awareness Training (LGAT) blijkt nu ook in ons land aan te slaan. Deze trainingen voor particulieren en bedrijven ontstonden in de jaren zeventig en er zijn er inmiddels honderden, waaronder nu ook CSA Nederland BV (Centre for Self Awareness and Personal Development). CSA Nederland BV doet zelf een beetje schimmig over zijn achtergrond. Het schijnt dat de grondlegger John Schrederhof heet, dat hij ooit "in Azië" een training deed en het concept in 1999 naar Nederland haalde. Inmiddels zou CSA Nederland BV ook vertakkingen hebben in andere landen. Adverteren doen ze nooit: cursisten worden, heel slim, aangemoedigd eigenhandig nieuwe deelnemers te werven. Hoeveel Nederlanders intussen de trainingen volgden blijft in nevelen gehuld. Gemeten naar de opkomst, de inschrijvingsvoorwaarden en de kosten, hoeft deze organisatie zich echter voorlopig geen zorgen te maken. Ter indicatie:
"The Basic", kosten 495 Euro. Bij annulering meer dan 4 weken vóór aanvang van de training zijn 80 Euro inschrijving- en administratiekosten verschuldigd. Bij gebruikmaking van de mogelijkheid deelname éénmalig door te schuiven naar de eerstvolgende geplande training zijn 40 Euro administratiekosten verschuldigd. Dit is mogelijk tot de donderdag één week voorafgaand aan de training. Bij annulering later dan 4 weken voor aanvang of geheel niet deelnemen aan de training, is het gehele bedrag verschuldigd, ongeacht de reden van annulering. Als annuleringsdatum geldt de datum van de poststempel.
"The Advanced", kosten 895 Euro. Bij annulering of verschuiving van de deelname aan de training door de deelnemer, is het gehele bedrag verschuldigd, ongeacht de reden van annulering.

Inschrijvingsvoorwaarden
Een door hen ontvangen en getekend inschrijfformulier (registration form) geldt als bevestiging van deelname aan een CSA training en acceptatie van de voorwaarden zoals hieronder genoemd: Ondertekening houdt tevens acceptatie van de annuleringsvoorwaarden in, welke van kracht zijn vanaf het moment dat CSA inschrijving heeft ontvangen, ook indien de deelnemer nog geen bevestiging van inschrijven heeft ontvangen en nog geen betaling heeft plaatsgevonden. Reis-, verblijf-, catering en annuleringskosten zijn voor rekening van de deelnemer. Indien een werkgever of organisatie op verzoek wordt gefactureerd, dan wordt het cursusgeld verhoogd met 19% BTW.
Volgens de brochure van CSA Nederland BV werd deze 'succesvolle' trainingsorganisatie opgericht als antwoord op de enorme vraag naar ervaringsgerichte trainingen vanuit zowel de samenleving als vanuit het bedrijfsleven. Ze adverteren dat deze trainingen sterk afwijken van de meeste andere. In tegenstelling tot de normale trainingen hoeven de deelnemers niet te luisteren naar lezingen, maar men neemt deel aan zorgvuldig ontworpen oefeningen die als zogenaamde "spiegelfunctie" moeten dienen (de zogenaamde ervaringsgerichte trainingen). De oefeningen en opdrachten zouden de deelnemer een feilloos inzicht moeten geven in de overtuigingen, waarden, drijfveren, verlangens, gevoelens, gedachten en gewoontes die het leven en de effectiviteit van de deelnemer op dat moment bepalen. De deelnemers zouden zich hierdoor bewuster moeten gaan voelen van de grote invloed hiervan op hun gedrag, ervaringen en prestaties, op hun werk en thuis. Het trainingsprogramma bevat zeer veel mentale, emotionele, fysieke, intuïtieve en spirituele openbaringen, die een ongekende "persoonlijke leerervaring" teweegbrengen. Daarnaast creëren ze de juiste randvoorwaarden om belemmerende overtuigingen, emoties en gedragspatronen te vervangen door positieve, effectieve en creatieve opvattingen en gewoontes. Het trainingsprogramma zou er op gericht zijn om de deelnemers bewust te maken van de kwaliteiten die zij al bezitten en om de kwaliteiten die onderbelicht zijn gebleven naar boven te brengen. Hierdoor zouden zij het potentieel ervaren dat in hun schuilgaat en zouden ze in staat zijn om meer verantwoordelijkheid te nemen en gecommitteerd te zijn aan hun resultaten. Ze zouden minder geleefd worden door de omstandigheden en vooral meer zelf aan het roer komen te staan.

In opzet en bedoeling zijn de Large Group Awareness Training (LGAT) allemaal aan elkaar verwant, ze zijn gebaseerd op een integratie van oosterse en westerse filosofieën en het komt in het kort hier op neer: met behulp van hersenspoeling, peptalk, psychologische spelletjes en -technieken raakt een groot gezelschap onder de bekoring van de blijde boodschap van de zelfverwerkelijking. Zo ook bij CSA Nederland BV. Als de deelnemers bij CSA aankomen, wordt hen gevraagd, of ze bereid zijn, zich in nieuwe mensen te transformeren: men transformeert zichzelf, om de realiteit te kunnen transformeren, de realiteit wordt hierbij echter genegeerd. Zodoende kan men macht en kracht bereiken, die als macht over jezelf begint, maar geen macht over andere individuen heeft die op dat moment ook gehersenspoeld worden. Vervolgens leert de trainer, hoe de deelnemer in drie tot vijf lange dagen zijn leven in eigen hand kan nemen. Als de deelnemer zijn doelen niet bereikt, is dat zijn eigen keuze en als hij ongelukkig is ook. En steevast zijn er na de basistraining, de vervolgtrainingen waarin je nóg dieper naar de eigen navel kunt staren en waarvoor je nóg meer betaalt. De hersenspoeling is gedurende die periode zo extreem, dat de 5 dagen van de basic-training, de 5 dagen van de advanced-training en de drie maanden van de leadership-training, voldoende zijn om uitwerkingen te hebben op de basis van de persoonlijkheid.
Dat betekent dat de realiteit van de deelnemers dusdanig wordt gemanipuleerd, dat de deelnemers praktisch van zichzelf vervreemden en voortdurend uiterst gestresst zijn. De basis van het "zijn" van de deelnemers wordt als het ware in fases veranderd. De verandering van het denken of de verandering van het gedrag wordt bereikt door middel van spelen, indoctrinerende boodschappen en onder invloed van andere factoren en situaties aangereikt. Zodoende wordt er stap voor stap voor gezorgd dat de persoonlijkheid van de deelnemer het punt bereikt, een zodanige knauw te krijgen, dat de trainer uiteindelijk in zijn persoonlijkheid wordt toegelaten en zij de deelnemer hun eigen persoonlijkheid kunnen dicteren.
Diegenen die zich aan hersenspoeling en andere destructieve technieken in het persoonlijkheidsbereik onderwierpen, lijden onder een lering die de trainer met zijn interpretaties kon vullen. Deze extreme vorm van hersenspoeling, waar ook CSA Nederland BV zich schuldig aan maakt, kan ongezond zijn en zelfs tot zelfmoordgevallen leiden. Dus zelfs wanneer het een deelnemer lukt, om middels deze duistere praktijken, zijn noden te bevredigen, is en blijft het niet meer dan een hersenspoeling. Het is dus vreemd dat men bij CSA Nederland BV spreekt over louter een proces waarbij er sprake is van "het ervaringsleren". Een ding is inmiddels wel duidelijk geworden: deze organisatie die er trots op is een dermate interessant en innovatief "product" te kunnen aanbieden, houdt zich in werkelijkheid alleen bezig met technieken als psychisch afbreken, hypnose, regressietherapie en hersenspoeling zonder ook maar één enkele psychotherapeutische achtergrond te kunnen aantonen. Een organisatie, die zich schuldig maakt aan een zodanige graad van manipulatie, is van een fanatisme getroffen, die een religieuze sekte nabij komt. Het is dan ook heel moeilijk de psychische strop, die ze iedere deelnemer om de nek hebben gelegd, zomaar door te breken. Dit is inmiddels algemeen bekend bij: personen die nu nog midden in een training zitten, personen die al uit de training zijn gestapt, directe familieleden en vrienden.
Uit al deze eerder genoemde gronden is iedere vorm van discussie, met mensen die in dit systeem steken, onmogelijk. Er zijn echter vele verhalen, die het waard zouden zijn om te vertellen, al was het niet in de laatste plaats om ook derden in kennis te stellen van welk een gevaar er in schuilt wanneer men zich met CSA Nederland BV inlaat. Een organisatie bestaande uit zogenaamde "psychechirurgen" die deelnemers manipuleren en het belangrijkste namelijk het hebben van individuele normen en waarden, willen veranderen. Een organisatie die zich in werkelijkheid alleen ten doel stelt om middels de deelnemers rijk te worden en zich ook voor niets anders dan voor dit grote geld en het welzijn van zijn eigen eigendommen interesseert. Van de duizenden, die deze trainingen hebben gevolgd en zichzelf aan deze wijze van manipulatie hebben overgeleverd, zijn er echter relatief weinig kritisch ten aanzien van CSA Nederland BV. Daar kunnen uiteenlopende redenen voor zijn: zoals het hebben verkregen van mogelijke oplossingen voor sociale of beroepsproblemen (die problemen die hen op de eerste plaats naar CSA Nederland BV brachten), zoals het elkaar vinden in een groep met gelijkwaardigheid, discipline, vriendschap en partnerschap of het hebben geleerd van waarden als verantwoordelijkheid. Het kan echter ook zijn dat ze tot op de dag van vandaag nog niet weten waarom ze er op de eerste plaats naar toe gingen en welk probleem ze nu eigenlijk hebben opgelost of misschien in het slechtste geval, is hun verlangen naar samenhorigheid zo sterk, dat zij zich helemaal niet van deze verslaving los te kunnen maken. Maar dat is eigenlijk verder ook niet zo interessant, ze waren of ze zijn deel van een gedwongen en gesimuleerde omgeving, ze hebben betaald en zijn gelukkig er bij te horen. Bij die deelnemers, die al deze situaties hebben doorleefd en daar glanzend uitgekomen zijn, blijft niets anders over dan ze te feliciteren. Ze hebben zich voor deze trainingen besloten, misschien met goede voorkennis over wat ze daar zouden aantreffen, zonder op iets van manipulatie te zijn gestoten. Overigens is niet iedereen even enthousiast: Tegenover de gebruikelijke euforie van de deelnemers staat het verdriet van diegenen die door de training financieel en/of psychisch werden gedupeerd, evenals die familieleden, die partners, die vrienden, die moeten aanzien dat hun geliefden het CSA Nederland BV 'imperium' zijn binnen gedrongen en langzaam hun persoonlijkheid verliezen. Een algemeen terugkerende klacht: na een paar maanden ken je de deelnemers niet meer terug. Ze gaan volkomen op in hun groep, verwaarlozen gezin en werk. Wat van al deze andere duizenden, diegenen die zich door CSA Nederland BV beschadigd voelen? Niets! Zij staan aan de zijlijn. Tegen die mensen zou men moeten zeggen: jullie zijn niet alleen, velen gingen jullie hierin voor!

conclusie
De complexiteit van bovenstaande problematiek wordt niet alleen veroorzaakt door de vele facetten die kleven aan deelname aan een Large Group Awareness Training, maar met name door het feit dat de standpunten en beoordelingen terzake uiteenlopen. Er lijkt sprake van drie verschillende werelden: ten eerste die van de Large Group Awareness Training zelf en de wijze waarop de deelname door de leden ervaren wordt, ten tweede de wereld van de "anti-LGAT's" waarin een prominente plaats wordt ingenomen door mensen die bijzonder negatieve ervaringen hebben gehad met deze "sektarische stromingen" (waaronder "ex-deelnemers") en tenslotte de wereld van onderzoekers die de verschillende facetten van de problematiek hebben onderzocht. Grof geschetst lopen de oordelen uiteen van "hemel op aarde" (de eerste groep), "levensgevaarlijke manipulatie" (groep twee) en "geen probleem van betekenis" (groep drie). Het betreft kwalificaties die soms door de ene groep gehanteerd worden om de ander te typeren. Nuanceringen worden daarbij nauwelijks aangebracht. En er wordt geen brug geslagen tussen de verschillende werelden. De wetenschappers blijven van mening dat het om individuele (verwaarloosbare?) problemen gaat, de "anti-LGAT's" worden weer bevestigd in het standpunt dat wetenschappers blind zijn voor de gevaren van indoctrinatie, individuele- en groepsmanipulatie en de direct betrokkenen blijven zich onbegrepen voelen, want, en daar verander je niets aan, persoonlijkheidsverandering (zelfs zonder het pathologisch te duiden) is een proces dat diepe wonden kan slaan in relaties.
Mijn familie, vrienden en ik, besloten het er niet bij te laten zitten. Mijn partner was voor een ieder te waardevol om dit fenomeen zomaar in zijn leven en in ons leven toe te laten. Ongeacht uitkomsten besloten wij dit niet zomaar te laten gebeuren. Als we dan al ten onder moesten gaan, dan in elk geval strijdend. Dit was het startsein voor het nemen van een initiatief op internet en de "Club voor slachtoffers en gedupeerden van CSA Nederland BV" op te richten.

net.clubs.nl/CSANederlandBV
Omdat er vermoedelijk nog heel veel meer mensen zullen zijn die met een gevoel van onmacht, verdriet, boosheid en nog heel veel meer vragen met betrekking tot "CSA Nederland BV" rondlopen, maar er tot op heden nog betrekkelijk weinig over deze organisatie en zijn duistere praktijken bekend is, besloten wij het initiatief te nemen om op Internet de "Club voor slachtoffers en gedupeerden van CSA Nederland BV" op te richten. Misschien wel leuk om daar eens een kijkje te nemen. U kunt ons vinden op net.clubs.nl/CSANederlandBV en deze club is er voor de slachtoffers en gedupeerden van CSA Nederland BV, die direct of zijdelings met het fenomeen en de praktijken van deze Large Group Awareness Training in aanraking zijn gekomen. Een club die zichzelf ten doel stelt te beantwoorden aan een schreeuw om informatie en hulp, die probeert duistere praktijken aan het licht te brengen en deze aan de kaak probeert te stellen. Een club die wellicht in een later stadium zal proberen de strijd aan te binden met een organisatie die zich in werkelijkheid alleen ten doel stelt rijk te worden van andermans leed en goedgelovigheid, daarin niets of niemand zal ontzien en hiermee door zal gaan totdat dit een halt zal worden toegeroepen. Middels het plaatsen van artikelen en het open houden van de communicatie onderling, hopen wij elkaar als slachtoffers en gedupeerden te kunnen ondersteunen en antwoorden te krijgen op een hoop losgemaakte en open vragen. De "Club voor slachtoffers en gedupeerden van CSA Nederland BV" is nog steeds "under construction". Enerzijds omdat er nog betrekkelijk weinig over deze organisatie bekend is, anderzijds omdat wij de persoonlijke inbreng van nieuwe leden belangrijk vinden. Wij hopen ook aan U dit verzoek te mogen doen en kijken uit naar ieders persoonlijke inbreng.

Kijk op net.clubs.nl/CSANederlandBV en hou de reacties op de CSA-artikelen in de gaten op de internet-site van Kleintje Muurkrant (www.stelling.nl/kleintje)

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 391, 14 mei 2004