Skip to main content
  • Archivaris
  • 301

Puntje/301

Feesten is me niet vreemd, maar jubileren is een menselijk trekje dat me nogal eens meewarig doet glimlachen. Toch gaf de ontdekking dat "Puntje" juist in het driehonderdste nummer van kleintje M moest ontbreken, een extra lading aan mijn teleurstelling hierover (aan een meewarig lachje om mezelf heeft het niet ontbroken). Door mijn gehannes met data heeft weer eens een "Puntje" de tijdslimiet voor publicatie (wat een lachertje, publikatie moet weer met een 'c') misgelopen, mijn excuses hiervoor. Het 'puntje' dat toen in het vat zat, is echter nog niet verzuurd: Mijn afkeer van politieke leiders is bij de trouwe lezers van kleintje M inmiddels wel bekend, het leek me daarom gepast om nu eens wat bekende artiesten aan het woord te laten over hun kijk op politiek geboefte. John Cleese, de Engelse acteur die met zijn typische verschijning en humor zelfs stugge en onwillige lachspieren op gang weet te brengen, vatte zijn visie op de huidige ontwikkelingen van de mensheid en de rol van politici daarin als volgt samen: "Sinds een jaar of tien kan humor me niet meer zoveel schelen. Als je opgroeit leer je dat de wereld in wezen heel redelijk en georganiseerd in elkaar zit. Dan beginnen sommige dingen je dwaas over te komen en je lacht erom, want je zegt: God wat zijn ze toch krankzinnig je vindt het nog grappig ook. Hoe ouder je wordt, hoe meer je je gaat realiseren dat alles uit de hand loopt. Dat bijna niemand weet waar hij mee bezig is. Iedereen voert een act op, alle politici komen vriendelijk naar voren met gewichtige verzekeringen, maar ze hebben geen flauw benul waar ze over praten. En zo, van een leventje dat zich eerst nog leek af te spelen in een normale wereld met hier en daar wat gekte, kwam je in een landschap van gekte en chaos met kleine oases van wijsheid. Wanneer je zo'n verandering ondergaat, van de ene visie naar de andere, wanneer je middenin die ontwikkeling zit, denk ik dat het leven enigszins minder grappig wordt. (" I kind of lost interest in comedy about ten years ago. When you are brought up, you are taught that the world is basically a sort of sensible and organised place. And you see little patches of it that strike you as being insane and you laugh at them because you say, God, how insane they are and it's terrible funny. As you get older and older, you realize that it's all out of control. That almost nobody has any idea what they are doing. Everybody is putting on an act, all these politicians are coming out with a sort of bland pompous assurances; no idea what they are talking about. And so, from a life where everything seems relatively normal with little pockets of insanity, you go to a vesture of insanity and chaos with tiny little oases of sanity. And when you make that kind of change from one view to the other, while you are in the middle of that, I think things get somehow less funny.")
OK Cleese, maar zouden al die politici echt geen flauw benul hebben van hetgeen waarover ze praten, oftewel: zouden ze echt niet beseffen waar hun beleid toe zal leiden? Dat kan toch haast niet meer? Inmiddels weet toch iedereen dat een voortzetting van de wijze waarop de mensheid zich nu ontwikkelt, binnen afzienbare tijd zal resulteren in de grootste aanslag ooit op ons sociaal en natuurlijk leefmiljeu? Vermits er niet op korte termijn ingrijpende maatregelen worden getroffen ten gunste van: miljeubescherming, een voedsel-, water-, energie- en grondstoffenbeleid dat niet gericht is op winst, maar op de toekomst, een wereldwijde toepassing van de mensenrechten en een kentering in de steeds absurder wordende arm/rijk-verhoudingen die we nu zien, stormen we rechtstreeks op talloze doemscenario's af. Geen enkele - niet door de industrie omgekochte - geleerde zal dat nog ontkennen, maar de gewillige beulen van de vrije markt blijven zweren bij de verheerlijking van een economische ratrace.
John Cleese heeft kennelijk niet in de smiezen dat de wereld niet wordt bestuurd door zomaar een stelletje naïeve gekken, maar door een stelletje doortrapte buitverdelers; politici die onder auspiciën van het flitskapitaal van de internationale financiële maffia hun hebzucht, (reg)eerzucht en onverschilligheid ongebreideld kunnen praktiseren. Sinds wanneer zijn er in Europa politieke leiders van enige betekenis die zich niet mede schuldig maken aan allerlei vormen van medeplichtigheid aan de gruwelijke praktijkvoorbeelden van kapitaal- en staatsterreur die bijna overal elders op deze wereld gemeengoed zijn? Als we morgen een bezoekje zouden krijgen van een interstellaire planetenwacht die op het tranendal genaamd Aarde de boel eens even degelijk recht kwam zetten, dan gingen ze gegarandeerd allemaal voor de bijl en denk maar niet dat Kok en kornuiten zouden worden ingedeeld bij de kleinere boosdoeners. John Cleese als hun advocaat, in combinatie met het pleidooi dat dit groepje gewillige beulen van de markt nooit heeft beseft waar het mee bezig was, zou zonder twijfel ook de stugge lachspieren van de leden van het galactische milieutribunaal en de commissie voor de rechten van de melkwegwezens even in de juiste vorm hebben gekregen alvorens zij zouden overgaan tot de schuldigverklaring van de verantwoordelijke economie-ging-voor-alles-wezens. Voor de ergste planeetvernielers en gruwelkwekers zouden ze de zwaarste straf in petto hebben: het eeuwige leven op een aarde zoals die er uiteindelijk zou hebben uitgezien als er aan hun beleidsmentaliteit geen einde was gekomen. In tegenstelling tot John Cleese, die misschien zelfs Suharto nog wel zou kunnen zien als iemand die niet beseft waar hij over praat, gaf een andere artiest een bandlid van U2, voor een wereldwijd publiek duidelijk te kennen minder genuanceerd te denken over politieke gedrochten. Het was bij de jaarlijkse toekenning van de MTV awards in Parijs. U2 kreeg de MTV-prijs voor de beste band. Meerdere muzikanten in andere categorieën waren hen al voorafgegaan; deze hielden allemaal een aangepast woordje van dank na de inontvangstneming van hun prijs. U2 koos voor een andere aanpak. Dat ging als volgt: Bandlid U2: "Well, we didn't put on a record, U2 didn't put on an album, we didn't go on tour....that must be the trick!". Een massaal applaus en gejuich steeg op, uit het veelkoppige publiek en het bandlid vervolgde met triomfantelijke lach: "What a city!" Weer oogstte hij applaus en gejuich (het publiek bestond duidelijk niet uit de Parijse jongeren die vorig jaar uit protest over hun verslechterende situatie een stratenlang spoor van onderstebovengekeerde auto's achterlieten). De spreker vervolgde met: "What a night" en weer was er de uitzinnige reactie vanuit het publiek. Op het "What a crowd!" dat daarop volgde, was de reactie niet minder heftig.... De koude douche over zoveel eigenliefde volgde direct daarna. Het bandlid versomberde plots zijn gelaatsuitdrukking en intonatie en richtte zich tot de manipulatiehongerige massa met de volgende woorden: "What a bomb!... What a mistake!... What a wanker you have for president!... What are you gonna do about it?.. Tell me you're gonna do something about it!... en weg waren de leden van U2.
Zo, daar konden ze het mee doen, de Parijse MTV-jongeren.
De MTV-directie zou natuurlijk het liefst dit hele stuk educatieve uitzending hebben geschrapt, maar de mogelijkheid dat de bekendwording daarvan wel eens het einde van de MTV-populariteit onder de jongeren zou kunnen inluiden, was hen natuurlijk niet onbekend. Maar, hoezeer het beleid bij MTV wordt gedicteerd door de commercie, bleek uit het feit dat het woordje 'wanker' in hun uitzending werd vervangen door een pieptoon (de letterlijke vertaling van 'wanker' is: 'rukker', maar dat zou te zeer een eufemisme zijn. 'Ziekelijke rukker' geeft al een stuk beter de betekenis achter dit woordje weer. O ja, de verslaggeving van het NOS-journaal over deze gebeurtenis was niet MTV-gecensureerd, anders zou deze typering me nooit ter ore zijn gekomen!).
Brugsma valt misschien een beetje moeilijk onder de noemer artiest te plaatsen, maar het betoog dat hij ooit in een tv-interview te berde bracht, mag aan dit geheel niet ontbreken: "Er zijn hyenahonden en bij hyena's denk je oei, dat zijn griezelige beesten, maar er is een hyenasoort waarvan de roedel gaat jagen en één of twee teven achterblijven bij de welpen om ze te zogen en om ze te verdedigen tegen andere roofdieren. Nou is dat nog steeds verlicht eigenbelang, want het roedel moet op sterkte blijven, anders hebben ze geen jagers genoeg. Maar wanneer het roedel terugkomt van de jacht braken ze niet alleen voedsel uit voor de welpen, ook voor de ouden die niet meer mee konden op jacht. En dat is altruïsme en dat is niet het genetisch altruïsme van op sterkte houden, want die hebben hun genen allang doorgegeven. Dus wat zien we daar?? Zij hebben een verzorgingsstaat. Het lijkt mij, en nu komen we bij de mensen terug, dat al diegenen die al te hardhandig willen snijden in de uitkeringen van zieken en ouden van dag, die zouden er goed aan doen om eens een kijkje te gaan nemen bij de hyena's".
Dankjewel, Brugsma.
We leven inmiddels al enkele jaren nadat dit interview heeft plaatsgevonden. De drama's die de zieken en ouderen sindsdien hebben moeten doormaken zijn alleen maar verergerd en verergeren nog steeds. De uitspraken van de meeste politici voorspellen voor de toekomst alleen maar een verslechtering van deze situatie. Hoe lang duldt ons volkje nog huilende bejaarden en invaliden op televisie terwijl de grote ondernemingen in ons landje superlatieven tekort komen over de megawinsten die worden gerealiseerd dankzij Nederland B.V. Er is geen enkele politicus die zal zeggen: het is afgelopen met de verzorgingsstaat, want de economische wetmatigheden van de grootverdienende nooitgenoeghebbers hebben voorrang op deze wereld, of: we geven ons natuurlijk leefmiljeu en de gezondheid van onze kinderen maar prijs, anders komt onze economische positie in gevaar, maar het gebeurt allemaal wel, stap-voor-stap.
Even ruw resumerend: Cleese zag politieke leiders als een soort domoren, U2 denkt meer aan ziekelijke geesten en Brugsma geeft te kennen dat 'al diegenen' meer beest zijn dan bepaalde hyena's, maar het lijkt me beter om ze wat praktischer te bekijken. Dan zijn het gewoon gelegaliseerde terroristen die, al stelende van de armen en al uitdelende aan de rijken, een leefbare aarde aan het afbreken zijn.

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 301, september 1996