Skip to main content
  • Archivaris
  • 289

Toenemende repressie in Duitsland

Het is in Europa goed mis: kijk maar eens naar Duitsland. Een paar maanden geleden vonden er aldaar een heleboel politie-invallen plaats bij progressieve aktivisten. Het is wellicht beter om te spreken over massale razzia's. Dit heeft de Nederlandse media nauwelijks gehaald en daarom besteden we er hier in het Kleintje enige aandacht aan.

Op dinsdag 13 juni 1995 vinden massaal politie-invallen plaats. Formeel vallen de razzia's onder de beruchte Duitse wetsparagraaf 129-A. Dit houdt "ondersteuning van een terroristische vereniging" in en hierop staat in Duitsland een gevangenisstraf van vijf tot tien jaar. In Nederland heeft justitie met behulp van artikel 140 een vergelijkbare repressie ingevoerd. Regelrechte paranoïa en gevaarlijke waanzin hebben in de recente Duitse geschiedenis herhaaldelijk gezorgd voor massale repressie en onderdrukking van progressieve daden en denkbeelden. Ondermeer als reaktie op het militante anti-imperialistische verzet van bijvoorbeeld de Rote Armee Fraction, Revolutionaire Zelle en Anti Imperialistische Zellen is de Duitse staat verworden tot een keiharde politiestaat. Kijk naar de huidige massale Koerden-onderdrukking: honderden aktivisten worden Duitsland uit gedeporteerd en daarmee rechtstreeks uitgeleverd aan hun toekomstige Turkse beulen, ondertussen leveren Duitsland en Nederland ook nog eens de militaire middelen aan de Turkse regering om de Koerden plat te branden. Dat de Duitse staat vergelijkbaar tegen rechts-extremisme tekeer gaat is een misleidend misverstand: in de periode 1992-1994 zijn er 13 juridische procedures tegen extreem-rechts gevoerd. In deze zelfde periode tegen radikaal-linkse mensen echter 389! En dit alles levert nauwelijks meer dan een fronsende wenkbrauw op hier in Nederland. De 'grote economische belangen' van de Nederlandse samenwerking met de Duitsers zorgen ervoor dat kritiek verstomt (lees Puntje. er maar eens op na!). Vergelijk de huidige miljoenencontracten die Nederlandse ondernemers sluiten in het door Suharto diktatoriaal geregeerde Indonesië: glimlachende zakenlieden hand in hand met bikkelharde oorlogsmisdadigers.

Razzia's
De Duitse politie valt op die dertiende juni jongstleden, 's-ochtends vroeg om zes uur in acht bondsstaten bij tachtig huizen binnen. Het gaat hierbij om woningen, infocentra en drukkerijen in Neumünster, Berlin, Bremen, Hamburg, Köln, Lübeck, Münster, Oldenburg, Rendsburg en Essen. Formeel gaat het erom mensen op te pakken die betrokken zijn bij het produceren en/of de distributie van het radikaal-linkse tijdschrift RADIKAL. De repressie tegen de medewerkers van dit blad is al zeer vele jaren aan de gang. Al op 1 december 1982 werden 20 woningen, drukkerijen en boekhandels door de Duitse politie overvallen en doorzocht. In juni 1984 werden twee mensen als veronderstelde verantwoordelijke redacteuren van RADIKAL tot tweeëneenhalf jaar gevangenisstraf veroordeeld. Aangezien de twee lid werden van de Duitse parlementaire Grünenfraktie genoten zij politieke onschendbaarheid. Duitse overheidspogingen dit op te heffen mislukten. De twee vermeende RADIKAL-redacteuren vroegen na hun politieke carrière herziening van hun vonnis aan. Dit lukte in 1990, het vonnis werd nietig verklaard. De redactie en de verspreiders van het blad RADIKAL waren ondertussen ondergronds gegaan aangezien het in Duitsland onmogelijk (ja, verboden!) is om ongestraft politieke verklaringen af te drukken zonder daarbij onmiddellijk afwijzend commentaar neer te schrijven. In juli 1986 vonden er opnieuw een heel stel huiszoekingen plaats. De Duitse geheime dienst was in bezit gekomen van adreslijsten over de distributie van RADIKAL. Er werd tegen 192 mensen een onderzoek gestart naar mogelijke overtreding van paragraaf 129-A. Vooral boekhandelaren werden het slachtoffer van dit onderzoek. Na een hoop tamtam - zelfs de conservatieve beurzenvereniging van Duitse boekhandels had in de gaten dat deze repressie de vrijheid van meningsuiting ontoelaatbaar beknotte - werd de aanklacht tegen 146 beschuldigden door justitie ingetrokken. Bij 25 mensen werd de aanklacht door het gerecht afgewezen en uiteindelijk werden vijf mensen tot gevangenisstraffen van zeven tot tien maanden veroordeeld. In die periode nam de repressie ook tegen andere radikaal-linkse bladen toe. In 1989 werd iemand tot een jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf veroordeeld wegens vermeende uitgave van het blad SABOT uit Hamburg. Ondertussen wordt het deelnemen aan het redactiewerk van een blad als RADIKAL door de Duitse 'recht'staat als deelname aan een criminele vereniging (paragraaf 129-A) met het doel het plegen van strafbare feiten, beschouwd. Wanneer de recente invallen leiden tot deze oprekking van de interpretatie van paragraaf 129-A dan is het hek van de vervolging van kritische media van de dam. Je zult je nu eenmaal moeten organiseren om een blad te maken, en natuurlijk heeft het maken van een blad de openbaarmaking van teksten tot doel. Overigens is het zeer denkbaar, ja voor de hand liggend, dat RADIKAL niet uit een vaste groeep mensen bestaat maar dat iedere keer opnieuw, wanneer daar aanleiding voor is, een wisselende groep mensen besluit een nummer van RADIKAL te maken en uit te geven (te vergelijken met de vroeger in Nederland aktieve groepering ONKRUIT: onder dezelfde naam kunnen iedere keer opnieuw andere mensen opereren). En wanneer er bijvoorbeeld in een tekst opgeroepen wordt tot het plegen van strafbare feiten is het toch aan de lezer*es wat hiervan te denken?
De recente invallen in Duitsland gingen gepaard met zeer grof geweld. Gemaskerde agenten van de anti-terreureenheid (SEK) trapten huisdeuren in, drongen huizen binnen, hier en daar met behulp van schokgranaten, getrokken pistolen en automatische geweren. Arrestanten werden vastgebonden en overal werden stapels dokumenten, tijdschriften, telefoonbeantwoorders, computers, diskettes endergelijke in beslag genomen. Op dit moment wordt er tegen vier mensen een aanklacht voorbereid. Zij worden ervan beschuldigd medewerkers te zijn van (het onregelmatig en ondergronds verschijnende diskussieblad) RADIKAL. Zij zouden deel hebben genomen aan een vergadering waarin de uitgave van een RADIKAL-nummer eind 1993 werd voorbereid. Ze zitten op dit moment in verschillende Duitse gevangenissen geïsoleerd vast. Op de Duitse televisie, 's-avonds na de razzia's, gaf de Minister van Binnenlandse Zaken toe dat "de actie een doelgerichte, preventieve maatregel is om de linkse scene te intimideren". In Duitsland vonden er direct na de invallen vele demonstraties plaats, hier in Nederland bleef het tot nu toe angstwekkend stil. Het is natuurlijk sowieso al ongelooflijk verschrikkelijk dat een blad als RADIKAL gemaakt moet worden door mensen die enorm veel veiligheidsmaatregelen moesten nemen aangezien ze anders het slachtoffer worden van de Duitse justitie-terreur. Maar dat het deelnemen aan voorbereidingen om een blad te maken nu rechtstreeks dreigt te gaan vallen onder dat schandelijke rechtsartikel 129-A zou toch velen wakker moeten schudden.

Nederland
De staat, ook hier in Nederland, rukt steeds verder op binnen het leven van haar burgers. Denk maar eens aan de verschillende affaires hier te lande met betrekking tot het illegaal afluisteren van telefoons van journalisten, het dreigen met rechtszaken tegen TVprogramma-makers en de repressie jegens ambtenaren en de jacht op mogelijke 'lekken' tijdens de IRT-affaire. Nederlandse journalisten zouden zich toch langzamerhand eens echt druk moeten gaan maken over de beknotting van hun privacy, en die van hun collegaas, de inbreuk op hun grondwettelijke rechten om onderzoek te doen naar machtsmisbruik van overheid of bedrijfsleven, naar fraude en korruptie. De schandelijke onderdrukking van de vrije meningsuiting in Indonesië onder Suharto had toch feitelijk moeten leiden tot een veel krachtiger protest van juist Nederlandse journalisten. Eigenlijk had simpelweg geen enkele Nederlandse journalist met beatrix en claus mee moeten gaan, uit solidariteit met hun Indonesische kollegaas. Kritische kranten zijn in Indonesië simpelweg verboden, wie hoor je hierover? Duitse politiebeambten rennen met het geweer in de aanslag panden binnen op zoek naar medewerkers van RADIKAL, iedereen zwijgt. Ja, en ook wij zijn rijkelijk laat met deze informatie. Naïef genoeg omdat we dachten dat er nog wel het een en ander in de Nederlandse media zou verschijnen en nu dus afhankelijk van berichten uit Duitsland waar eveneens een zenuwachtige stilte regeert. Angst om eveneens door het machtige artikel 129-A geveld te worden. Ook hiermee is een parallel te trekken met Nederland.
In de periode van de exploderende toiletpot van de RaRa werd hun verklaring in diverse Nederlandse aktiebladen geplaatst, In de toen nog verschijnende Konfrontatie, de NN en in Kleintje Muurkrant bijvoorbeeld. Je ziet de vergelijkbare Nederlandse repressie in dat zogenaamde RaRa-onderzoek: uit het politieonderzoek blijkt dat de telefoon van Konfrontatie een hele periode afgeluisterd is omdat justitie, vanwege het simpele weergeven van het RaRa-kommunikee, aannam dat Konfrontatie "de spreekbuis van RaRa" was. Tegen deze belachelijke redenatie is nauwelijks verzet gerezen. Net zo min als tegen de schandelijke vervolging van de twee Opstand-journalisten die nog steeds te maken hebben met een niet afgesloten gerechtelijk onderzoek inzake mogelijke betrokkenheid bij RaRa. En waarom? Omdat zij zich in vergelijkbare bewoordingen hebben geuit jegens de onmenselijke vervolgingen door Nederlandse justitiële diensten ten opzichte van vluchtelingen en asielzoekers. Ook hierover nauwelijks ondersteunende aktiviteiten van Nederlandse journalisten, die deze vervolgingen toch als een beroepsbedreiging (berufsverbod) zouden moeten interpreteren.

Zelfkritiek
Maar zelfkritiek is ook hier zeker op z'n plaats. Ook wij bij het Kleintje bijvoorbeeld, hebben tot nu toe veel te weinig stelling genomen tegen deze overheidsrepressie. We zijn nog niet veel verder gekomen dan onze morele verontwaardiging neer te schrijven en een oproep te doen de mensen van Opstand (financieel) te ondersteunen. Ook wij zullen moeten analyseren wat er allemaal aan de hand is. Moeten erkennen dat "de beweging" onnoemlijk zwakker is geworden de laatste tien jaar. Dat een blad als Konfrontatie er de afgelopen vijf jaar niet in geslaagd is voldoende mensen te inspireren spreekt bijvoorbeeeld klare taal. Veel mensen zijn hevig teleurgesteld in hun aktivisten-bestaan en hebben zich in toenemende mate aangepast aan de repressieve werkelijkheid van sociale dienst-terreur, banenpools en melkertbaantjes. Lezen korte artikeltjes in de Revu of het gratis huis-aan-huis blad. Zijn zich massaal gaan herbezinnen met behulp van tarotkaarten, spiritueel tuinieren en individuele yoga- of reiki-therapie.
Erkennen dat je je als principieel tegenstander van onderdrukking, onrecht, oorlog en geweld zou moeten solidariseren met die onderdrukten is helaas voor te velen een perspektiefloze weg geworden. Maatschappelijk verzet is enorm afgenomen, iedereen zal dit dagelijks om ons heen ervaren. Ondernemers dumpen massaal arbeidskrachten en spreken openlijk over het verplaatsen van produktie-eenheden naar lage-lonen-landen (de vakbond houdt vrijwel haar mond). De drugsmaffia in samenwerking met de 'bona-fide' chemische industrie maakt miljoenen XTC-pillen aan voor housende jongeren zonder dat iemand zich er druk over schijnt te makent. Als je tegenwoordig zes grammetjes weed in je zak hebt dan kun je opgepakt worden. Op straat zie je in toenemende mate in vodden gehulde mensen ten onder gaan aan wegbezuinigde sociale hulp-voorzieningen. Het lijkt wel alsof iedereen zich heeft neergelegd bij de science-fiction achtige weerberichten: smog-statistieken rollen zonder hoorbaar protest over de TV-schermen. Georganiseerde neo-nazis lopen ongestoord door Nederlandse straten. De Nederlandse persmanipulatie met betrekking tot zoiets verschrikkelijks als de oorlog in voormalig Joegoslavië heeft enorme proporties aangenomen: dagelijks lijken, 'precisiebombardementen' en andere kuiperijen. Je moet behoorlijk veel moeite doen om een afwijkende mening tegen te komen over de consensus-verslaggeving van kwade Serven en de Kroaten als enige slachtoffers. Dat aldaar westeuropese neo-nazi's militaire ervaring aan het opbouwen zijn, daar horen we weer vrijwel niets over. De al jaren aan de gang zijnde verarming van enorm grote groepen burgers - alleen de kale huurlasten zijn voor de meeste mensen al met 30% gestegen in de laatste paar jaren - maakt nauwelijks nog bezorgheid los. Iedereen lijkt op zichzelf aangewezen, protestbewegingen groeien nauwelijks. Natuurlijk zijn gelukkig nog zeer veel mensen aktief en oprecht bezig weerwoord te bieden aan de vele bedreigingen waaronder wij allen leven, maar er lijkt algehele consensus te bestaan over "de overwinning van de vrije markt", de overwinning van de bazen. Een zogenaamde vrije markt die alleen maar meer slachtoffers maakt. Een vrije markt die helemaal niet vrij is, kijk maar naar de vele miljarden guldens die het Nederlandse bedrijfsleven jaarlijks van de overheid in haar broekzak stopt om in staat te blijven de veelal sterk vervuilende produktie op gang te houden en de winsten ten goede te laten komen aan aandeelhouders en leden van de raden van bestuur. Terwijl diegenen die die winsten hebben mogelijk gemaakt, de werknemers, niet meedelen in de winst. Het produktie-personeel wordt veelal genadeloos aan de kant gezet wanneer de baas becijferd heeft dat een machine of produktie in een ander land goedkoper is. Okee, in vergelijking met Duitsland zijn we (nog) vrij om dit alles op te schrijven en te bekommentariëren. Leven we in een parlementaire demokratie waarin je (nog) alles mag zeggen maar waarin vrijwel niemand meer luistert. Maar je zult toch moeten erkennen dat de invloed van al die negenenveertig TV-zenders, de gladde reclame-jongens en meisjes die zoiets fundamenteels als verkiezingen beheersen en Schipholkerosine-uitbreiding, TGV- en Betuwelijn, nog meer snelwegen en kantoorparken, niets meer van doen heeft met een solidaire samenleving die erop gericht zou moeten zijn om voor iedereen het leven zo gelukkig mogelijk te laten zijn? Veel te veel mensen voelen zich machteloos en trekken zich terug binnen zichzelf of hun kerngezin. Vluchten in heroïne, alcoholpercentages of gokkast. Het "wij-gevoel" dreigt volledig weg te vallen, ja het komt nog sporadisch naar boven tijdens pop-concerten, voetbalwedstrijden of ander massavertier.

Aanpassing
"De progressieve beweging" hield daar op waar de staat niet verder wenste toe te geven. Binnen de marge kon het verzet groeien en nog enig effekt hebben maar toen de staat op haar strepen ging staan verbrokkelde het verzet. Tengevolge van steeds hogere gevangenisstraffen, het gewelddadig uit elkaar slaan van demonstraties en de enorme vercommercialisering van de media hebben veel kritische mensen zich min of meer gedwongen gevoeld zich aan te passen. Wanneer je bedenkt dat het kraken van panden praktisch (wettelijk) onmogelijk is gemaakt en een betaalde-baan-loos leven onaantrekkelijk, dan heb je gelijk de redenen waarom het hedentendage vooral voor jongeren veel moeilijker is geworden om deel te nemen aan maatschappelijk verzet. Het negatieve effect van alle studentenmaatregelen op de mogelijkheden om een kritisch bewustzijn te ontwikkelen is duidelijk; de struggle for life tot in de schoolbanken voortgezet. En al die aangekochte kraakpanden en verbouwingen hebben natuurlijk ook geleid tot behoorlijk aangepast gedrag, bang om die privileges weer te verliezen. Door middel van 'repressieve tolerantie' heeft de Nederlandse overheid zelf het heft in handen genomen na een periode van groeiende 'vrijstaten' binnen autonome kleinschaligheidsprojekten, veelal binnen het kraakcircuit. Afgelopen uit! Maatschappelijk verzet dat door velen nog slechts met de mond beleden wordt maar wat nauwelijks nog daadwerkelijke aktie voortbrengt. We zullen de straat, en uiteindelijk de barrikade weer op moeten! We zullen ons opnieuw sterk moeten maken. Niet alleen om op te komen voor mensen die gigantisch in de (materiële en psychische) problemen zitten, maar ook omdat wijzelf onderdeel zijn van die groep mensen die onder hoge druk gehouden wordt om onze mond te houden. Gedwongen wordt ons aan te passen aan ridukule regeltjes en bureaukratische gekmakerij. Alleen dode vissen zwemmen met de stroom mee!

(we hebben bij het schrijven van dit artikel dankbaar gebruik gemaakt van bladen zoals NN, RADIKAL en CONTRASTE, en informatie van infocentrum ASSATA uit Nijmegen en de INFOGRUPPE uit Hamburg. Wanneer je op de hoogte gehouden wilt worden over de gevolgen van de Duitse staatsaanvallen op radikaallinks, schrijf dan even een briefje naar het Kleintje dan sturen we je - nederlands & duitstalige - informatie toe)

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 289, 15 september 1995