Zwarte horizonten

De sociaaldemocratische Duitse schrijver Günter Grass, wiens recent gepubliceerde boek "Ein Weites Feld" in (West)Duitsland meedogenloos neergesabeld werd, maakte Helmut Kohl en de christendemocraten een paar jaar geleden uit voor "kontlikkers en skinheads met een stropdas". In de NRC van zaterdag 21 oktober jongstleden stonden opnieuw bezorgde woorden van hem opgetekend met betrekking tot de hedendaagse politieke en economische verrechtsing binnen Europa: het wordt in heel Europa duidelijk dat "het fascisme nieuwe en moderne vormen zoekt zoals in het Italië van Berlusconi. Het nieuwe fascisme, dat zijn niet de bullebakken met stierenekken die met nazi-vlaggen rondlopen. Die leiden alleen de aandacht weg van het échte fascisme in maatpak dat zich zogezegd gematigd opstelt. Dat is veel gevaarlijker." Ik kwam deze zinnen tegen een dag nadat ik een beklemmend betoog van Jos Vander Velpen had bijgewoond over precies dezelfde problematiek, de overal om ons heen schijnbaar onstuitbare opkomst van extreem-rechts in diverse Europese landen. Een jaar of twee geleden publiceerde deze Antwerpse advokaat het boek "Daar komen ze aangemarcheerd" en zojuist is bij de uitgeverijen Papieren Tijger (Breda) & Van Halewyck (Leuven) zijn boek "Zwarte Horizonten" uitgekomen. Vander Velpen maakte tijdens de boekpresentatie in Brussel duidelijk dat de politieke verrechtsing na de publikatie van "Daar komen ze aan gemarcheerd" zelfs hem overvallen heeft. Hij schetste toen al een drukkend beeld van extreem-nationalisme, maar de ontwikkelingen in Italië bijvoorbeeld, waar neo-fascistische groeperingen even later aan de regeringstafel deelnamen maakten het noodzakelijk de studie naar de (weder)opkomst van deze haatbewegingen opnieuw ter hand te nemen. "Zwarte Horizonten" is hiervan het resultaat. Aan de hand van de politieke ontwikkelingen binnen de vier Europese landen Italië, Frankrijk, Duitsland en Oostenrijk maakt Vander Velpen duidelijk dat fel nationalisme hand in hand gaat met neo-fascistische en -nazistische ideologie. Op dit moment staan verkiezingen voor de deur in Rusland, Italië & Oostenrijk. Overal dreigt een harde verrechtsing. Wie de aktualiteit een beetje volgt kan de ogen niet meer sluiten voor de toename van racistisch geweld in Europa. Het nieuwtje is er een beetje af voor de internationale media maar racistische gewelddadigheden komen overal in Europa voor. De Italiaanse extreem-rechtse verkiezingswinsten van de kliek rondom Silvio Berlusconi en de post-fascistische Gianfranco Fini, die zijn MSI heeft omgebouwd tot Alleanza Nazionale, leiden opnieuw tot anti-semitische pamfletten en haatkampagnes. De tolerantie jegens buitenlanders in Italië neemt zienderogen af. In Duitsland vinden er nog steeds veel aanslagen plaats ondanks de hoge gevangenisstraffen die onlangs werden opgelegd tegen de schoften die in 1993 in Solingen een pand waarin Turkse mensen verbleven in brand staken. In Oostenrijk worden door rechtsextremisten bombrieven verspreid en sinds de val van de regering Vranitzky speelt de extreemrechtse FP