De blaadjes vallen

Precies op het moment dat intolerantie, haat en perspektiefloosheid in toenemende mate toeslaan scheidt het tijdschrift Casablanca er mee uit! Wat is er toch allemaal aan de hand? je zou toch juist denken dat er een groeiende behoefte is aan berichtgeving 'uit de marge', aangezien veel krantenberichten een verlengstuk zijn van het geplande overheidsbeleid, of erger, vaak bespelen artikelen in de dagbladpers de emoties bij 'het publiek' voorafgaand aan al weer een dramatische ingreep in de sociale zekerheid. Je ruikt de bezuinigingen aankomen als er weer een interview in de Volkskrant staat met een frauderende bijstandstrekker of wanneer je opnieuw gekonfronteerd wordt met een bijklussende WAO'er.
Terwijl Kleintje Muurkrant jaar-in-jaar-uit de kolommen voltiept en zich mag verheugen in een stevig abonneebestand zijn er nogal wat vergelijkbare bladen momenteel behoorlijk in de problemen. Wij hebben uit goedingelichte kringen vernomen dat het nogal slapjes gaat met de abonnementenontwikkeling bij een aantal bladen zoals Konfrontatie, Lekker Fris, NN, Fahrenheit 451 en de Peueraar. Tegelijkertijd zijn er gelukkig een aantal van deze bladen bezig met elkaar gesprekken te voeren om het een en ander samen te gaan doen (Het Kleintje praat uiteraard construktief mee!). Ter illustratie van de problemen bij de bladen tiepen we het redactioneel over van het in het begin van dit stukje genoemde blad 'Casablanca': "Dit is het laatste nummer van het tijdschrift Casablanca. Geldgebrek en een dalend aantal abonnees zijn de belangrijkste oorzaken dat wij de uitgave van dit blad moeten staken. We hebben deze moeilijke beslissing lang, erg lang kunnen uitstellen. Maar elk nieuw nummer kostte ons de laatste jaren (teveel) geld, we teerden in op onze financiën, het geld raakte echt op, zodat het besluit om te stoppen tenslotte onvermijdelijk werd. Casablanca was een onafhankelijk tijdschrift en heeft een kleine drie jaar bestaan. Het was de directe opvolger van drie kleine, onafhankelijke tijdschriften: Afdruk, Halt en Vluchtnummer. De meeste redacteuren en medewerkers van Casablanca waren afkomstig van het anti-racisme tijdschrift Afdruk dat in 1983 was opgericht. Halt was een Vlaams anti-racisme tijdschrift en Vluchtnummer was het blad van het Landelijk Steunpunt Vluchtelingen. Net als haar voorgangers was Casablanca een tijdschrift dat werd gemaakt door vrijwilligers, door mensen die het leuk en zinvol vonden om een tijdschrift te maken en te schrijven (tekenen, fotograferen) over onderwerpen die hen bezig hielden. Maar ook als vrijwilligers - Casablanca werd uitgegeven zonder een cent structurele subsidie - stelden we hoge eisen aan de inhoud en vormgeving van het blad. Om geen concessies te hoeven doen aan die onszelf opgelegde eisen stoppen we nu met de uitgave van het blad. Enigszins bedroefd, dat wel, maar verder met opgeheven hoofd. (...) In het eerste nummer van Casablanca schreven wij over de positieve waarde die wij toekennen aan een begrip als culturele verscheidenheid. We zijn de afgelopen jaren in Casablanca vaak op zoek geweest naar mensen en gebeurtenissen die de samenleving 'kleur' gaven. Nationaal en internationaal zijn de verhoudingen binnen de kleurrijke samenleving de afgelopen jaren echter aanzienlijk verhard. Die ontwikkeling is niet iets om vrolijk over te worden; ook daar hebben we in Casablanca over geschreven. Maar wij blijven - misschien wel meer dan drie jaar geleden - van mening dat het goed is om te streven naar een kleurrijke samenleving waarin culturele verscheidenheid hoog in het vaandel staat. Om de eenvoudige reden dat er geen ander perspectief of beter alternatief is."

"Mijn vroege jeugd, de jaren vijftig, dat was gewoon een andere wereld. De jaren zestig waren daar een reaktie op. Daar heb ik niet aan meegedaan, en ik begreep er ook niks van, van al die Johnson-moordenaar!-roepers en blowende hippies. Het plezierigst vond ik de jaren zeventig: toen moesten al die gekke mensen met hun sit-downs en love-ins met de billen bloot, ze kwamen in de politiek, kregen posities, moesten wat presteren. Dat was het decennium van elke-dag-plezier. De jaren tachtig ook nog een beetje, want toen kregen die lui echt aanzien, kregen ze praatjes, werden ze burgemeester, minister, kamerlid. Maar in de jaren negentig is het niet meer zo leuk. Waar houden die ex-hippies zich nu mee bezig? Tweede hypotheek, inbraakalarm, kleinkinderen... Ze waren allemaal zo linksig als ik weet niet wat, en dat was ik niet, maar intussen zijn ze me allemaal zo knal langs rechts voorbijgevaren dat ik me zo langzamerhand een aanhanger van Rosa Luxemburg voel vergeleken met hun standpunten. Ik ben altijd een beetje dezelfde gebleven, maar mijn leeftijdgenoten, daar is de lol een beetje af. Dat zijn de Kosto's en de Van Thijnen, saaie pieten, een nieuwe pedante, reactionaire regentenklassse. Ik heb nog altijd het idee van: we gaan er wat anders van maken! Over twintig jaar, wanneer ik 65 ben, dan ga ik de bejaardenhuizen op hun kop zetten. Dat wordt helemaal vernieuwd, dat systeem, dat pikken we toch niet langer! We maken er één grote bende van, fantastisch! (Gerrit Komrij in HUMO, 2 december 1993).

Dit artikel is verschenen in Kleintje Muurkrant nr 276, 25 augustus 1994