Skip to main content

dinsdag 25 maart-2008
Zwendel. De wereld is te klein voor kunsthandelaar Michel van Rijn. Dat waren afgelopen zaterdag kop en onderkop van een artikel op de pagina's 44 en 45 van krantenpostzegel Het Parool. Geschreven door Henk Schutten. Een publicist die dankzij zijn sensei (1) Van Rijn twee jaar geleden even aan wereldroem mocht ruiken via het Judas-evangelie (2), maar daarna weer terugviel in het wereldje van ordinaire broodschrijvers, die in hun vrije tijd deelnemen aan marathons voor de beteugeling van hun "vette pens" en collega's diffameren met de term "ufoloog".
In zijn recente artikel beschrijft Henk hoe de Londense investeringsfirma Aitco jarenlang gebruik zou hebben gemaakt van Van Rijn's expertise bij de in- en verkoop van kunstwerken. Allemaal in het nette, maar wel als front voor het witwassen van een stroom van irreguliere poen uit minder kunstzinnige sectoren van de samenleving. Niks aan de hand, ware het niet dat er in een later stadium af en toe ook kunstobjecten met een vlekje en een vervalste provenance op de markt zouden zijn gemieterd. Daarbij zou ook een bijrolletje zijn vervuld door ene William Youngworth. Een tegenwoordig als "recovery agent" door het leven stommelende Amerikaan op wiens sprookjesachtige verleden wij later nog terug zullen komen.
Juni vorig jaar zou Aitco zijn uitgegleden bij de verkoop van een Byzantijnse lamp en een Assyrisch relief bij het New Yorkse filiaal van het o zo keurige veilinghuis Christie's. Dat veroorzaakte ernstige craquele in de relatie tussen Aitco en Van Rijn, die overigens de verzorging van de provenance noodgedwongen had overgelaten aan de bij sommige projecten met hem samenwerkende Amsterdamse muntenhandelaar Arthur Brand (3). Die tekende "at gunpoint" een valse verklaring over de herkomst van de twee kunststukken, die daarna ter veiling gingen in New York. Maar niet zonder dat gespecialiseerde speurneuzen van Scotland Yard met wie Van Rijn inmiddels al decennia goede contacten onderhoudt op de hoogte waren gesteld van het hele gebeuren. Die waren daar heel gecoiffeerd mee, want ze waren al jaren vergeefs bezig met het vergaren van voldoende hard evidence om de baasjes van Aitco in een kruipruimte te kunnen wurmen. Van Rijn als burgerinfiltrant. What's new pussycat?
De Aitcootjes werden gearresteerd. Dat overkwam Van Rijn en Brand eveneens nadat ze gehoor hadden gegeven aan een uitnodiging van de Yard voor het afleggen van een getuigenverklaring. Overigens strikt formeel, omdat de wet dat aan de overkant bij een dergelijk onderzoek vereist. Rare jongens die Britten.
Waarom Schutten juist op dit tijdstip naar de dolk greep om zijn oude sensei een por in zijn rugpand te geven cq. hem tussen de rozetten van een schiettent te zetten ten behoeve van Britse snoodaards? Doen we in de volgende afleveringen een gooi naar. Stay tuned.

1. Sensei. Japans woord voor leraar, maar dan vooral een met een specialisatie in de Japanse martial art. Tot voor kort was dat de stroperige term waarmee Schutten zijn topinformant aansprak.
2. Schutten's gelijknamige boek is nu nog met een lezerswaardering van 2 sterren op een schaal van 5 te verkrijgen bij Bol.com. Haast u dus niet.
3. In de States staat Van Rijn op de opsporingslijst wegens comtempt of court in de affaire rond James Ferrell, een propaan-Dombo uit San Antonio (zie vooral de "Hohoho"-artikeltjes uit december 2002 (zie).

  • Datum: .

woensdag 26 maart-2008
Oh? U dacht dat een glorieuze speurschrijverd als Henk Schutten na al zijn successen bij het bijna tot Kleintje Muurkrant-proporties teruggedrongen Parool zich wentelt in een zee van tevredenheid? Nee, nee. Is niet zo. Integendeel. Wij vonden in een recentelijk opgegraven deel van Henk's Dode Mailrollen bijvoorbeeld de volgende adembenemende strofe terug in een gedragen dialoog met zijn sensei Van Rijn:

'... Ik heb overigens een goed idee voor de tv. Vertel ik je morgen. Als ik het red tenminste. Moet eerst een kutverhaal voor die kutkrant afmaken. Ik bel je morgen. Groet Henk".

Je reinste poezie. En wat de inhoud betreft. Ach, "was sich liebt, neckt sich" zullen we maar zeggen. Die oerdrang staat mogelijk ook aan de basis van de kladderadatsch met zijn sensei. Anders kunnen wij nauwelijks bevatten waarom hij in een aparte kolom naast zijn Aitco-artikel terugkomt op Van Rijn's juridische gevecht met de door propaangas voortgedreven James Ferrell. Volgens de kunstmusketier is Ferrell een van de grootste afnemers van geroofde oudheden. Met name uit het Midden-Oosten. En daartoe zou de met teleschotels rondstruinende gasboer connecties onderhouden met de Hezbollah in Libanon. Van Rijn zette dat op zijn drukbezochte, maar onlangs door hem uit de lucht gehaalde site. Bush-financier Ferrell werd daar knap nerveus van en trok de zaak voor een kadi in Ohio. Die oordeelde dat Van Rijn's berichtgeving onrechtmatig was en dat ie de betrokken artikelen van het net moest halen. Van Rijn stak zijn middenvinger de lucht in. Ook na gelijkluidende veroordelingen in hoger beroep. Dat leverde hem een driewerf contempt of court op en een civiele ereplaats op de Amerikaanse opsporingslijst.
Volgens Henk was de informatie over de Ferrell – Hezbollah connectie afkomstig van een Londense kunsthandelaar, die ook tot de verdachten in de Aitco-affaire zou behoren. En die kunsthandelaar zou zijn verklaringen inmiddels hebben ingetrokken. Van wie Henk die wijsheden had? Van Ferrell, die zijn teleschotels blijkbaar nauwlettend op Londen gericht houdt. Opmerkelijk, aldus Henk in zijn "kutkrant".
Zeker opmerkelijk in het licht van de verklaring die Matthew Bogdanos vorige week in Athene aflegde. Deze reserve-kolonel van de Amerikaanse marine en speurneus voor het OM in New York is al een tijdje belast met een operatie die zich richt op het terugbezorgen van gestolen Irakese kunst aan de rechtmatige eigenaren. En wat zei die zeker niet als achterlijk te boek staande Bogdanos ondermeer? Komt ie:

"Volgens mijn bronnen heft de Hezbollah in Libanon belasting op oudheden".

Ook op de gestolen Irakese oudheden die via Libanon hun weg vonden en vinden naar gevulde lieden in het westen. Een van die bronnen? Michel van Rijn, een vriend van Matthew. Drie keer raaien wie Bogdanos in het snotje heeft. Stay tuned.

  • Datum: .

vrijdag 28 maart-2008
Wie kon zo'n acht maanden geleden bevroeden, dat de vriendschap tussen kunst-sensei Michel van Rijn en Parool-sempai Henk Schutten onder lijn 4 zou komen? Geen mens. Zelfs de opoe van Char niet. Regelmatig zaten de vrienden in die periode in gezelschap van Henk's echtgenote Louise de Gier en Van Rijn's assistent Arthur Brand te genieten van de good life op het terras van het Apollo-hotel. Naar verluidt Ronny Rosenbaum's vlaggenschip in Amsterdam-Zuid (1). En te ouwenelen. Bijvoorbeeld over de zakelijke mogelijkheden van de Yohobro(ther). Een negerpop met de outfit van een Kerstman. Kort daarvoor al eens als project gepresenteerd aan Tricky Dicky Peschar. Maar die kon er op dat moment even geen chocola van maken wegens Ever Moving Problems elders in de stad (2). Zowel Henk als zijn vrouwtje Louise toonden zakelijke belangstelling voor het op de markt zetten van deze undercover-Obama. Maar de effectuering van een deal ging op de lange, om moverende redenen inmiddels heeeeeeel erg lange baan.
O ja, en Van Rijn raakte op datzelfde terras ook nog even not amused over een in zijn ogen discriminerende reclameboodschap van Burger King. Daarin kneep een Italiaanse adonis na zijn eerste hap van een Whopper een flink legertje lekkere landgenotes in hun perzik met als ondertekst "ontdek de Italiaan in jezelf met de whopper met mozzarella en saus van zongedroogde tomaten". Vond de purist in Van Rijn niet kunnen. Alsof elke Italiaan elke dame die toevallig in de buurt is in haar al dan niet nog verse perzik knijpt. No way, patjepee. Dat is net zo'n beschamend stukje nivellering als dat elke baard een volgeling is van Captain Caveman. Onaanvaardbaar (3). Uit deze semi-serieuze conversatie werd een brief aan de reclamecodecommissie geboren, geconcipieerd en verder gebakerd door Louise, die ooit heeft doorgestudeerd in de juridische goochelkunst. Ging in wezen toch over een redelijk onschuldige zaak. Maar wel een zaak die een zware staart zou krijgen.
Net als overigens het vertrouwelijke gesprek waarbij Van Rijn tegenover sempai-Henk voor het eerst een boekje opendeed over de Aitco-affaire (4). Uiteraard niet bedoeld voor publicatie, want dan zou Van Rijn's informatiepositie binnen het sinistere concern meteen naar de Filistijnen zijn. Met alle gevolgen vandien. En niet in de laatste plaats voor zijn Nachwuchs. Maar vriend Henk zou hem direct verzekerd hebben, dat er geen woord naar buiten zou komen. Ook al omdat het geen "Amsterdams" verhaal was en dus niks voor zijn "kutkrant". Acht maanden later zou Henk op zijn woorden terugkomen. Ernstig zelfs. Stay tuned.

(1) Zie het artikeltje "Hooters en toeters" dd. 17 maart 2008.
(2) Zie aflevering 18 van de serie "Joepie de poepie" dd. 27 juni 2007.
(3) Zie het artikeltje "Billen" dd. 25 september 2007.
(4) Zie voorafgaande afleveringen.

  • Datum: .

woensdag 2 april-2008
Naar aanleiding van onze berichtgeving over het conflict dat is gerezen tussen kunstfantoom Michel van Rijn en Parool-scribent Henk Schutten mochten wij van deze laatste het volgende schrijven ontvangen:

"Beste mensen,
De afgelopen dagen hebben jullie artikelen over mij gepubliceerd zonder mij om commentaar te vragen. Jullie informatie is gebaseerd op leugens en verdachtmakingen die Michel van Rijn en Arthur Brand over mij hebben verspreid. Een en ander valt ondubbelzinnig te herleiden uit de correspondentie met deze lieden, bij mij ter inzage.
Ik verwacht dat de berichten worden gerectificeerd en geschrapt. Graag verneem ik...
"

Hebben wij het volgende op geantwoord:

"Geachte heer Schutten,
Voordat wij aan deze serie begonnen hebben wij contact gezocht met Het Parool, i.c Albert de Lange [adjunct-hoofdredacteur, red.] en de zaak voorgelegd. Wij kregen ten antwoord:
"Wij beschouwen het als lawaai om bijna niks. Ook is de auteur in kwestie een paar dagen afwezig. Ik heb er op dit moment weinig over te melden. Dus ga gerust je gang."
In de drie stukjes die daarop zijn gevolgd heeft onze redactie tot nu toe slechts gebruik gemaakt van de tekst van uw artikelen in Het Parool en uw e-mails aan het adres van de heren Van Rijn en Brand. Mocht u daarover twijfels hebben, dan willen wij u de bewuste passages gaarne doen toekomen. Van leugens en verdraaiingen kan dus o.i. geen sprake zijn.
Nu u kennelijk weer bent teruggekeerd zouden wij uiteraard ook gaarne uw visie op de affaire willen belichten. Wij zouden het zeer op prijs stellen als u die zelf op schrift wil stellen (wij hebben de gewoonte om zulke bijdrages onverkort en ongecensureerd af te drukken). Mocht u echter de voorkeur geven aan door ons geredigeerde artikeltjes dan vormt dat geen enkel probleem
".

Wij zijn heel benieuwd. Niet alleen naar Henk's visie op wat we al gepubliceerd hebben, maar ook op zaken die nog moeten komen. Zoals de kwestie rond de gestolen waar die de Amsterdamse antiekschuifelaar Hein Stekelenburg als een albert speer liet verdwijnen toen zijn etalage op een wat onzalig moment vanaf statief op de kiek ging bij een Paroolfotograaf. En wat te denken van de zware buien aan de achterkant van Henk's maildepressie? Om eens een voorbeeld te noemen uit mei 2005. De Parool-icoon zou toen met zijn gezinnetje op vakantie naar Californie gaan. Dat voornemen werd gestuit op Schiphol. Deels als gevolg van de belachelijke maatregelen die aan Amerikaanse zijde zijn getroffen na het optreden van Captain Caveman's Flying Circus op Manhattan. Deels als gevolg van een waanzinnig staaltje mierenneuken en onkunde door een stel heren met koninklijke petten en een touwtje op hun torso. Het ging om een papieren kwestie, maar het zal je maar gebeuren. Het gezinnetje belandde dankzij de snelle hulp van vrienden uiteindelijk in Marbella aan Zee. Ook lekker natuurlijk, maar geen Californie. En je zit je daar tussen de "tatoeages en de siliconentieten" toch op te vreten. Maar per slot ben jij journalist en moeders advocaat. Henk:

"We gaan wel wraak nemen op die Schiphol-idioten. Louise start een procedure. Ik haal ze in een serie in Het Parool door het slijk".

Een juridisch-journalistiek een-tweetje dus binnen het gezin Schutten. Of dat voornemen is geeffectueerd weten we niet. Maar misschien zien we dat nog eens terug in een van zijn door ons voorgestelde bijdrages. Voor nu... stay tuned.

  • Datum: .

maandag 7 april-2008
En toen kwam Hein. Nee, niet die magere. Hein van Stekelenburg. De uitbater van een wat petieterig antiquariaat in de Amsterdamse Rosmarijnsteeg. September vorig jaar raakte kunstfantoom Michel van Rijn in Hein's orbit door een paar Afrikaanse cultuurobjecten, die de antiquair in de aanbieding had. En die de waakvlam bij Van Rijn activeerden. Dat resulteerde zelfs in een gepeperd Indonesisch etentje bij Hein en zijn vechtgenote thuis. Daar kwam al spoedig aan het licht dat voornoemde objecten ernstige valserikken waren. Nou kan je in dat soort gevallen meteen de nooduitgang opzoeken, maar Van Rijn hield zich in. Ook al omdat zijn bloeddruk niet alleen door de peper hogere sferen had opgezocht, maar vooral door de aanwezigheid van een reeks schilderijen van de in 1942 in een kamp ausradierte Mozes Cohen, die het interieur van de Van Stekelenburgjes sierde. Portretten van joodse mensen uit het Amsterdam waar eens werd gelachen, maar na de oorlog machteloos werd gehuild. Veel omgekomen vrienden, kennissen en verzetscollega's van Van Rijn's in California levende joodse moeder. Ja, had Hein in de jaren zestig gekocht op het Waterlooplein. Zei hij. Sure. Maar het bord was nog niet leeg.
Hein haalde nog drie konijnen uit zijn hoed: een ets van Rembrandt, een paar aquarellen van Leonaert Bramer (de leermeester van Vermeer) en een Koptisch manuscript. Prachtig, heul prachtig. Maar wel jatwerk. De spullen waren afkomstig van een kraak in 1989 bij het antiquariaat van Max Israel, een buurman van Hein. Weinig kunstzinnig uitgevoerd door twee junkies die de weg wisten. Red alert bij Van Rijn, die stante pede zijn hoge Europol-contact inlichtte. Besloten werd tot een pseudo-koop. De Europoller zou kortsluiten met de Amsterdamse politie en Van Rijn kreeg toestemming om Henk Schutten de publiciteit te gunnen. Want de verhouding tussen het kunstfantoom en de Parool-journalist vertoonde toen nog geen barstjes. Dat moge blijken uit een passage in de volgende mail van Schutten aan Van Rijn dd. 6 september 2007:

"Sensei,... Het huwelijksfeest is van vrijdag op zaterdag volgende week. Als jij een mooi prijsje kan regelen in het Apollo zou dat geweldig zijn".

Henk's verzoek werd door zijn sempei liefderijk gehonoreerd. De Parool-ace en zijn tot het beffengilde behorende gade verbleven op het gewenste tijdstip met veel pump (champagne) and circumstances in de Vermeer-suite van het Apollohotel. Voor noppes. Geef ons ook zo'n sensei. Stay tuned.

  • Datum: .

maandag 14 april-2008
De spanning steeg bij Hein. Nee, niet die magere. Hein van Stekelenburg. De antiquair in de Amsterdamse Rosmarijnsteen. Nog even en hij zou het doen. De spanning in vier dikke plakken van elk 1 ton euro snijden. Die hadden Van Rijn en Brands hem na drie weken onderhandelen in het vooruitzicht gesteld. In ruil voor de drie waardevolle stukken die Hein in de exclusieve aanbieding had (1). Dan was ie eindelijk van die gestolen zooi af. Kassa. Maar plotseling, om half vijf rukte zijn aandacht zich naar een man voor zijn winkel. Die zette een statief neer en pakte een fotoestel. Wat moest dat? Hein begreep het in een gespleten seconde. Hij rende de winkel uit. Onder de ogen van Michel van Rijn, Arthur Brand en Simon Blok, de huidige eigenaar van Max Israel's antiquariaat waar de door Van Stekelenburg geheelde kunstobjecten indertijd gestolen waren. Hein ijlde de Rosmarijnsteeg uit met een plastic tas. Naar huis. Die stukken moesten weg.

Zo eindigde een operatie, die alle kenmerken van de wet van Murphy had vertoond. Neem bijvoorbeeld de hoge Europoller die met Van Rijn samenwerkte (2). Zoals het hoort had hij zich in verbinding gesteld met het dichtstbijzijnde bromsnorrenbureau in onze hoofdstad, dat van de Lijnbaansgracht, om Hein op te rollen. Maar hij kwam van een koude Europool thuis. De bewuste snorren bleken niet in hun eerste versnelling te krijgen. Nog gekker: hem werd zelfs aangeraden gebruik te maken van de NSB-lijn. En dat terwijl het tijdstip van de overdracht, donderdag 11 oktober 17.30 uur, steeds dichterbij kwam (3). Uiteindelijk, ja hoor. Op donderdagochtend belden twee snorren aan in de Rosmarijnsteeg. Maar wat denk je? De shop was nog dicht. De snorren dropen af en kwamen ook niet meer terug. Officieel wegens de dodelijke steekpartij op de ROC aan de Vrijheidslaan. Maar dat wisten de op stand-by staande pseudo-kopers niet. Die kregen ter plekke de zenuwen. En toen arriveerde om 16.30 de fotograaf met statief en telelens. Een uur voor de afgesproken tijd. Brand deed nog een ultieme poging tot damage control door de bewuste momentenconservator van Het Parool vriendelijk doch dringend te verzoeken om als de sodemieterij op te zouten. Maar die zei dat hij opdracht had van Henk Schutten om Hein's etalage voor de eeuwigheid vast te leggen, dus dikke leut drie bier.

De jammerlijke teloorgang van deze sting-operatie was de oorzaak van een aanzienlijke verkoeling tussen sensei Van Rijn en sempai Schutten. De breuk kwam later. Stay tuned.

1. Zie aflevering 5 dd. 7 april 2005.
2. Idem.
3. Het moet toeval zijn (hoewel), maar bureau Lijnbaansgracht komt ook voor in de saga rond deeltijd-rechercheur/spannende boekjesschrijverd/scenarist Simon de Waal. Zie daarvoor de serie Octopussy.

  • Datum: .