Ingewikkeld verhaal door Max Pam vanmorgen in de Volkskrant. Het gaat uiteindelijk over de jongen die een paar ruiten van een restaurant insloeg en verklaarde dat hij dat gedaan had omdat Trump Jeruzalem tot hoofdstad van Israël wil maken. Maar in de aanloop daarnaartoe heeft Pam het over een enorme reeks van verschillende Joden. De auteur neemt ons via de sjoel die Liberaal Joodse Gemeente heet en een andere sjoel die orthodox heet, mee naar de feministe avant la lettre die ook zijn moeder was, en de man die God en de Joodse identiteit en alle andere identiteiten heeft afgelegd en ook Pams vader was. Pam meldt dat hij de man daar voor altijd dankbaar voor is, wat ons lezers tot de slotsom brengt dat Pam zelf dan ook wel alle identiteiten zal hebben afgezworen.
Het heeft er bijna iets van dat in Pams verhaal iedereen zich wel een beetje Jood voelt, of wil voelen. Zoveel verschillende Joden, terwijl -zoals Pam ons niet vergeet te melden- er niet zoveel Joden over zijn. Een houterige vaststelling dus, die op een vreemde manier terugkomt in de titel van het artikel. Een mond vol: Soms lijkt het of de oorlog voor Joden niet gewonnen is. Waarschijnlijk bedoelt Pam hiermee te zeggen dat het af en toe er op lijkt dat de Joden de oorlog niet gewonnen hebben.
Hoe nu?
Ik wist niet dat de Joden de oorlog zouden hebben gewonnen. Wie heeft zulks ooit beweerd? In ieder geval de overlevenden niet.
Winnaars en verliezers. Tijdens mijn Finse jaren heb ik genoegzaam mogen leven in een maatschappij waarin de laatste oorlog in elk aspect diametraal anders wordt herinnerd als op de gracht van Max Pam. Finland vocht aan de zijde van Nazi-Duitsland. Toch heb je er alles wat wij ook hebben: helden, heldenverhalen en doekjes voor het bloeden. En weet je: de verliezende held komt er helemaal niet bekaaider af dan de onze die toch aan de andere kant, de ‘goede’ kant, zijn best heeft gedaan. Integendeel, je zou willen dat de nabestaanden van een verzetsmens hier net zo in het zonnetje zouden worden gezet als de kinders van een voormalige Oostfrontstrijder in het Finse...
Dat werkt dus voor geen meter, die tegenstelling tussen winnen en verliezen. Dat heb ik daar leren begrijpen. Er waren geen winnaars, Max Pam. Toen niet en nu niet. Er zijn in een oorlog alleen maar verliezers. Wil je het niet van een verliezer aannemen, vraag het dan es aan een winnaar...

(JoopFinland)

Denk is niet meer leuk en gezellig. Dat is de portee van Pam’s column ‘De schreeuw van Denk’, in de Volkskrant van vandaag. In het begin was het voor Max nog wel lachen, met die drie Turkse mannetjes. Ze waren goed in het straatvechten -kozen een goeie naam voor hun partij, en kaapten de allochtonen uit de ruif van de PvdA- en vooral: ze spreken zo goed Nederlands. Wie had dat nou verwacht van zulke zonen van de Bosporus? Pam niet, en vertederd drukt hij de ‘mannetjes van Denk’ aan zijn borst door ze nog maar es op te voeren als de typetjes ‘van Koot en Bie’. Want in Nederland wordt de buitenlander geaccepteerd zodra deze in het wassen beeldenmuseum van Wim en Kees staat te shinen...
Pam’s taalracisme deed me denken aan een buurvrouw van me in Finland. Zij verweet me niet dat ik Fins met een accent sprak, neen, in haar ogen was ik minderwaardig omdat ik geen Zweeds sprak. Dat is in Finland de taal waarmee etnische Finnen er kond van geven dat ze ietsje meer zijn dan andere etnische Finnen. Kakkineus Fins dus, zou je kunnen zeggen. Zoiets als het Amsterdams dat in de Concertgebouwbuurt van Max Pam wordt gebezigd, en als meetlat wordt gebruikt. Om te bepalen in welke mate iemand er bij mag horren...
De column van Pam heet niet ‘De schreeuw van Denk’ omdat schrijver de beginselen van de partij wil duiden. Ze gaat uiteindelijk over het optreden van een woordvoerder van Denk in de talkshow van Eva Jinek. Zoals je er dertig jaar geleden toe deed in Nederland indien je door Kees en Wim was getypeerd, zo zit je tegenwoordig alleen goed zodra je bij Jinek of Pauw hebt aan mogen schuiven. De grootste kwaliteit van Jinek schijnt te zijn dat ze zwanger is. Iedere Nederlander met een televisiehart wacht op de beschuit met muisjes. En die Turk van Denk heeft dat niet begrepen. Pam beschrijft hoe de onverlaat tegenover de ‘rustige’ aanstaande moeder sprak op een toon die je bijna schreeuwen zou moeten noemen. ‘Als het kindje in de buik van Jinek het maar niet gehoord heeft’, zo verwoordt Pam de angst van rechtgeaarde landgenoten...
Mijn pen jeukt. Ik weet het: je mag dit niet zeggen en ook niet schrijven en ik volsta hier dan ook met het geven van een aantal steekwoorden. Maakt U er zelf maar een grap van. Die mag dan voor mijn part gaan over het lot van Max zijn volksgenoten destijds en over iemand op weg naar het strand die daar een selfie bij maakt... (JoopFinland)