donderdag 9 februari-2006
We hebben dezer dagen al de nodige aandacht besteed aan de teruggave van een flinke vracht schilderijen uit de collectie Goudstikker aan de rechtmatige eigenaren. Nou ja, rechtmatig. Daar kon je kennelijk over kissebissen. Maar de Balkenbende vond dat het toch gebeuren moest. Op morele gronden. En dus mag Talpa-lieveling Mehdi van der Laan, die bezig is het Nederlandse medialandschap te transformeren tot haar eigen Afghanistan, een genereus gebaar maken.
Of dat gebaar inderdaad voortspruit uit een plotselinge aanval van christelijke naastenliefde is de vraag. Want we zijn een vergelijkbaar gevalletje van een paar jaar geleden nog niet vergeten. Toen eiste de Amerikaan Walter Eberstadt namelijk een tekening van Jan Toorop op. Godsvertrouwen. Die tekening zou door de moffen zijn gejat van zijn grootvader, de joodse kunstverzamelaar Ernst Flersheim en was in 1943 in de verzameling van het Rotterdamse museum Boijmans van Beuningen terechtgekomen. Walter bleek gelijk te hebben en kreeg Toorops tekening terug.
Maar niet zonder veel fours and fives. Zo was bestuursvoorzitter van de Stichting Boijmans van Beuningen Joop van Caldenborgh, een redelijk hooggenoteerde Quote-klant dankzij zijn chemische activiteiten, falikant tegen de teruggave en bewoog Gods woonplaats en aarde om het kunstwerk binnenboord te houden. De zaak dreigde daardoor in een voor Eberstadt fataal moeras terecht te komen. Maar die was niet op zijn kruin gevallen en trok aan wat touwtjes. Waren goeie touwtjes.
Een van de belangrijkste sponsors van Joops museum is Unilever. Een concern dat ook graag zijn nering in de VS kwijt wil. De bedrijfsleiding werd en un momento dado benaderd door de toenmalige Amerikaanse ambassadeur in Den Haag, Cynthia Schneider, met de fijnzinnige vraag of het wel zo verstandig was om Boijmans van Beuningen te sponsorren zolang de kwestie rond de tekening van Toorop nog hangende was.
Unilever begreep de boodschap en stuurde een oekaze naar de uitstalkast van Van Caldenborgh. Naar buiten toe hield die zich flink, maar niet zo lang daarna werd het Godsvertouwen aan Eberstadt overgedragen.
Nou zijn wij benieuwd of met die collectie Goudstikker door de Amerikanskis opnieuw zon kunstje is uitgehaald. Oké, die laaienlichter is nog niet benoemd tot ambassadeur in Den Haag (1). Maar echt nodig is dat niet om wat subtiele druk uit te oefenen. Een ontbijtje in het Witte Huis kan ook.
1. Bedoeld is Roland E. Arnall. Zie voor hem het artikeltje Do the right thing dd. 1 augustus 2005.
- Datum: .