Zo'n naam vergeet je niet licht. Maar ik herinner me meer van je. In de hashtagMeToo-discussie kwam je vrijwel direkt uit het grafveld van mijn herinneringen bovendrijven. Als zijnde exemplarisch voor hoe ze in theaterkringen toegaat, de verneuking van de vrouw.
Welk jaar schrijven we? Eind jaren tachtig van de vorige eeuw in ieder geval. Het stuk waarin we speelden heette 'Das Fest von Boris', van Thomas Bernard. Ik in een bijrol – ik geloof dat ik maar één regel tekst had – jij ongetwijfeld in een hoofdrol.
We speelden Bernard een paar keer in het Universiteitstheater, achter de Munt, in Amsterdam. Had ons gezelschap voor de gelegenheid een naam? Die van Botho Strauss doemt op uit de schimmen. Ja, daar zat em het probleem: we waren gelegenheidsakteurs.
Voor jou was dat moeilijker dan voor mij. Ik was alleen maar in de nok van hetzelfde gebouw verzeild geraakt, als student van iets in de geschiedenis. Theaterwetenschappen was alleen maar een bijvak voor me. En het feestje van Boris een ervaring voor eens maar nooit weer.
Maar jij, jij ging ervoor, zoals dat toen ook al heette. Jij was actrice, voelde je actrice, wilde gezien worden als actrice. De droge theaterwetenschappen was een omweg voor je. Tijdverlies. De wereld wachtte op jou en jij zat Stanislawski te lezen in plaats van in de praktijk te brengen.
Maar was dat je grootste frustratie? Ik waag het te betwijfelen. Ik heb tijdens onze repetities vooral gekeken en geluisterd naar het ongeduld en de woede waarmee je je teweerstelde tegen de mannen. De dagelijkse repetities waren voor mij het echte stuk. Onder leiding van een vrouwelijke regisseuse maar dat was maar schone schijn. De mannen in de groep bepaalden wat er gebeurde en met wie.
Je was meteen prooi. Klein van gestalte, donker uit je ogen. Van de rest van de kerels weet ik het niet, maar mijn docent roofde naar eigen zeggen een tongzoen van je en vierde dat met iedereen die het maar horen wilde.
Ik googel op je naam. Je had tijdens het feest van Boris al een filmrol op je naam staan. Een kleintje weliswaar, maar toch. Je ster was rijzende. Daarna een gedicht van Herman Gorterr dat me de adem beneemt.
Nu ben je dus al weer ruim een jaar ster tussen de sterren. Je kijkt neer op MeToo van al zo hoge, van al zo ver. Zit ik helemaal mis wanneer ik ervan uitga dat je bij leven die klootzakken het alsnog betaald zou hebben gezet?
Ik hoop dat je het gevonden hebt, daarboven. Een rol met veel tekst. Want je had een mooie, volle stem...
(JoopFinland)
