Het Actueeltje ‘Leven met Steiner’ van Joop Finland is een goed voorbeeld van retorica. Het begint ontspannen met de anekdotische omschrijving van de omgevingsstress veroorzaakt door de bevoorrading van een antroposofische-kruidenier in de smalle straat waar de schrijver woont. Daarna ontspoort hij in beschuldigingen, de melkboer wordt als antisemiet weggezet, daar moeten wij hem op zijn woord geloven, daar wil ik nog met enige aarzeling in meegaan, en hem hier het voordeel van de twijfel schenken. Maar als hij daarna de klanten van winkelier Appie afgeschilderd als een sektarisch volkje waar je het beste een grote bocht om heen kunt maken, en eindigt met de zwarte kwast, waarbij grosso modo de ‘sofische’ klanten en aanhang, als aanhangers van extreemrechts gedachtengoed worden weggezet. Bezondigd hij zich juist aan een aspect waar extreem rechtse woordvoerders zich keer op keer aan bezondigen, namelijk grosso modo een hele groep weg te zetten als wazig, vreemd en gevaarlijk. Dit soort giftige retorica noemt men ‘ad hominum’, ofwel ‘spelen op de man’, het zijn het soort argumenten die geen enkele nuance toestaan. De groep staat als veroordeeld, als schuldig, einde betoog.
Feit is, en op zich een heel cynisch feit, dat in het lijfblad van de nazi’s, de Völkische Beobachter, nazi-ideoloog Alfred Rosenberg en zelfs Adolf Hitler en anderen nazi’s, hun hekel over ‘dr. Steiner met zijn joodse systeem...’ niet onder banken en stoelen steken. Waarom werd Rudolf Steiner gezien als een volksgevaar door de nazi’s? Steiner’s drieledige sociale structuur voor de samenleving, benadrukte en streefde naar volkomen gelijkberechtiging en, lees de utopische visie, dat iedereen ongeacht zijn beroep of functie hetzelfde betaald zou krijgen! Tsja dat klonkt wel verdacht heel veel op communisme puur, reden voor de nazi’s Steiner weg te zetten als ‘edelbolsjewiek’.
Of wat te denken van de insinuatie van Steiner’s halve joodse afkomst: “(..) de Theosophie als moeder heeft al een dubieuze herkomst, en is een zeer onzuiver beroep, wat kun je dan van haar zoon de anthroposoof Dr. Steiner zeggen? De appel zal wel niet ver weg van ’t paard vallen. Steiners moeder kennen we (‘deze korte zinssnede impliceert haar joodse afkomst’). Met de vader is ’t blijkbaar anders. Hij zou geen Jood zijn geweest, maar wie zich in het verkreupelde steineriaanse denken verdiept heeft, herkent zonder meer dat de Talmud en Kabbala het sperma geweest zijn waar dit zonderlinge gewas uit is opgeschoten.” De meer progressieve minster president van Beieren tijdens de Weimar republiek van 1921-1922, kreeg als stempel: “..hij is de lijfelijke broer van degene die sinds jaar en dag de Edelcommunist Rudolf Steiner als messias bedient, en niet voor niets een man naar het hart van Israël.” Zelfs als je de artikelen in de Völkische Beobachter naast je neer legt, staan al je argumenten op het scherp van de snede, zolang je je niet zelf verdiept hebt in de boeken en voordrachten van Rudolf Steiner en uit ervaring kunt zeggen, ‘hier en daar staat dit, wat echt niet deugd’! Maar de schrijver dezes heeft tot op heden niets kunnen vinden, niets! Het was dag en het was nacht, een zoveelste dag van maatschappelijk overstand..
bron: Völkische Beobachter über Rudolf Steiner https://www.perseus.ch/PDF-Dateien/voelkischer_beobachter.pdf
Het was dag en het was nacht, een zoveelste dag van maatschappelijk overstand.. http://www.bdn-steiner.ru/cat/ga/348.pdf